Ένα σχολείο που έγινε … μουσείο!
Ο Σύλλογος "Κάβο Πάπας" και οι Αμαλιώτες δίνουν ξανά ζωή στο παλιό δημοτικό σχολείο και το γιορτάζουν με νύχτες μαγικές.

Όταν στις 28 Δεκεμβρίου του 1955 ο κατακλυσμός στο Αμάλου κατέστρεψε ανάμεσα σε άλλες περιουσίες και τη «στέγη της μάθησης» των εκατοντάδων τότε μαθητών, ο δημοδιδάσκαλος του χωριού, Γιώργος Γλαρός, έκανε έκκληση στην Πανικαριακή Αδελφότητα της Αμερικής να βοηθήσει στην αναστήλωση του σχολείου. Η ανταπόκριση υπήρξε άμεση και την επόμενη χρονιά, όπως είδαμε σε προηγούμενο αφιέρωμα μας, αντί για την αρχικά προγραμματισμένη αποκατάσταση των ζημιών του παλιού διδακτηρίου, ανεγέρθηκε το νέο δημοτικό σχολείο του Αμάλου.

Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε, τα παιδιά μεγάλωσαν, κάποια έμειναν στο νησί, τα περισσότερα αναγκάστηκαν να πάνε στην Αθήνα για ανεύρεση εργασίας. Οι μαθητές του σχολείου όλο και λογίστευαν. Μέχρι που το σχολείο έκλεισε και σήμερα τα λίγα παιδιά που διαμένουν στο Αμάλου, αναγκάζονται να πηγαίνουν καθημερινά στο δημοτικό του Καρκιναγρίου. Και το σχολείο … ξαναρήμαξε!

«Αυτή τη φορά, όχι από κάποια φυσική καταστροφή αλλά από εγκατάλειψη. Κανείς δεν ήθελε να το βλέπει έτσι ερειπωμένο, πόσο μάλλον αυτοί που πέρασαν κάποτε από εκεί ως μαθητές, αυτοί που έμαθαν εκεί τα πρώτα τους γράμματα, είπαν την αλφαβήτα, έπαιξαν στα διαλείμματα ξυλίκι, έκαναν στην αυλή γυμναστικές επιδείξεις, έγιναν αχώριστοι φίλοι μα και έφαγαν ξύλο...» Αυτά διαβάζουμε στο έντυπο για το σχολείο από τον Σύλλόγο Ικαρίας «Κάβο Πάπα», που 5 χρόνια πριν, αποφάσισε να αναλάβει δράση για το σχολείο του Αμάλου.

Ο Σύλλογος Ικαρίας «Κάβο Πάπας», έχοντας από την ίδρυση του τη φιλοσοφία άμεσων παρεμβάσεων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ζωής στα χωριά του Πάπα, κατάφερε, ανάμεσα σε πολλές δράσεις του (Δωρεά Αγροτικού Ιατρείου Καρκιναγρίου και προσφάτως επισκευή  και ανακαίνισή του, αναμόρφωση παιδικής χαράς Καρκιναγρίου, Λαγκάδια, κλπ), όχι μόνο να ανακατασκευάσει ολόκληρο το σχολικό συγκρότημα του Αμάλου, αλλά να του δώσει και πάλι ζωή. Και όλα αυτά, έγιναν, χωρίς καμία πολιτειακή ενίσχυση (εννοείται πως οι υποσχέσεις πάλι δεν έλειψαν!), με την πολύτιμη βοήθεια των μελών του και των κατοίκων του Αμάλου.

Το Πάσχα του 2005 διοργανώθηκε χοροεσπερίδα στο χωριό του Αμάλου και πολύ γρήγορα, ένα χρόνο μετά, ο Σύλλογος με τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν και με τη βοήθεια των κατοίκων, κατάφερε να ανακατασκευάσει πλήρως το νέοκτιστο τμήμα του Σχολείου (αυτό που ανεγέρθη μετά την καταστροφή του ‘55) αλλά και να επισκευάσει τις άμεσες ανάγκες και του παλαιού. Στόχος … να φτιαχτεί το ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΜΑΛΟΥ!

Τα κτίσματα επισκευάστηκαν, καλλωπίστηκαν, στο εσωτερικό του νέου σχολείου ο χώρος διαμορφώθηκε  και σε αυτόν εκτίθεται αρκετό από το ανεξάντλητο αρχειακό υλικό του σχολείου, πολύτιμα έγγραφα όπως επίσης και μια πλούσια συλλογή με ικαριώτικα λαογραφικά αντικείμενα, όλα δωρεές των κατοίκων της περιοχής.

Και έφτασε η ώρα της γιορτής! Το 2006, τα «Λαγκάδια», ένα από τα σημαντικότερα Φεστιβάλ ικαριακής παράδοσης, διοργανώθηκαν στην αυλή του Σχολείου. Οι χωριανοί ξαναμπήκαν στο σχολείο τους και είδαν τις ζωγραφιές τους, ξανακάθισαν στα θρανία τους, περιεργάστηκαν υπέροχα κειμήλια της ικαριακής ζωής. Στο προαύλιο τα παιδιά συμμετείχαν σε παλιά παιχνίδια, τσουβαλοδρομίες και επιδείξεις.

Και κάποια στιγμή ήρθε η ώρα να μιλήσει … ο Χρόνος:  Ύστερα από την εκτενή έρευνα που έγινε στο αρχείο του σχολείου, πέρα από τις ζωγραφιές, ανακαλύφθηκαν και εκθέσεις των μαθητών! Και κάποιοι από αυτούς ήταν εκείνο το βράδυ στην αυλή … μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Ένα θρανίο στήθηκε στο κέντρο της αυλής και από το μικρόφωνο καλούνταν ένας ένας οι μαθητές του Σχολείου για να διαβάσουν τις εκθέσεις τους! Οι χωριανοί κάθονταν, έπαιρναν μπροστά τους το γραπτό τους και το διάβαζαν δυνατά. Οι νεότεροι είδαν τους γονείς ή ακόμα και τους παππούδες τους να γίνονται ξανά μαθητές! Η συγκίνηση ήταν διάχυτη. Δύσκολο να μεταφερθεί κάτι τέτοιο στο χαρτί...

Μετά από εκείνη τη βραδιά, «ο Κάβο Πάπας» αποφάσισε να προχωρήσει τις επισκευές, να μαζέψει και άλλο λαογραφικό υλικό και να λειτουργήσει κανονικά το Λαογραφικό Μουσείο. Μέχρι που φτάσαμε στο φετινό καλοκαίρι του 2010 και ο Σύλλογος κατάφερε, με δικούς του πόρους, να ανοίξει το Μουσείο για το κοινό. Έφτιαξε μάλιστα και ξύλινες πινακίδες για να δείχνουν το δρόμο προς το Μουσείο. Τρεις μέρες τη βδομάδα, πρωί και απόγευμα, οι κάτοικοι, οι Ικαριώτες που ήρθαν για διακοπές αλλά και οι τουρίστες του νησιού, είχαν τη δυνατότητα να επισκεφτούν δωρεάν το μουσείο να δουν τα εκθέματα και να κεραστούν ούζο και καριώτικα γλυκά.

Ο Σύλλογος τύπωσε δίγλωσσο ενημερωτικό φυλλάδιο για τους επισκέπτες, το μοίρασε και σε άλλα χωριά και σχεδίασε μια ακόμα μαγική βραδιά με αφορμή την καλοκαιρινή λειτουργία του μουσείο: Θερινό Σινεμά στο προαύλιο! Όσοι ήταν παρόντες εκείνο το βράδυ, περιηγήθηκαν στις αίθουσες και η βραδιά έκλεισε με παλιά καλή ελληνική ταινία, λουκουμάδες, ούζο και κουβέντα με τους άξιους και χαρούμενους Αμαλιώτες που τόσο βοήθησαν στο να αναστηλωθεί και πάλι, 50 χρόνια μετά, το σχολείο!

Ο «Κάβο Πάπας» έχει την πρόθεση να συνεχίσει τη συντήρηση και λειτουργία του μουσείου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, έχει την χαρά ότι έδωσε ζωή στις μνήμες των μελών του και έχει, για να θυμάται όλες αυτές τις υπέροχες στιγμές, μια πανέμορφη ξύλινη μακέτα του σχολικού συγκροτήματος, στο γραφεία του στην Αθήνα, φτιαγμένη με μαστοριά από τον Αμαλιώτη Γιώργο Ν. Κράτσα που με τόσο πάθος και ανιδιοτελή προσφορά πρωτοστάτησε σε όλη αυτή την προσπάθεια και που σήμερα δεν είναι πια κοντά μας.

Σε εκείνον αφιερώνουν ο Σύλλογος «Κάβο Πάπας» και το ikariamag, αυτό το αφιέρωμα, και σε όλους εκείνους τους Ικαριώτες που, όπως 50 χρόνια πριν, έτσι και σήμερα, στο Αμάλου αλλά και όπου γης, αποδεικνύουν συνεχώς με τις πράξεις τους πως όποτε χρειαστεί, με το ενδιαφέρον, την προσφορά, την αλληλοβοήθεια και την αλληλεγγύη μας, ενωμένοι, είμαστε ικανοί να κάνουμε ακόμα … θαύματα!

ikariamag

Ακολουθήστε μας στο twitter
Ακολουθήστε μας στο Facebook