Ξεκίνησε ως ένα πρωτοποριακό «πράσινο» έργο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όμως, περίπου έναν χρόνο μετά την έναρξη εργασιών κατασκευής, το υβριδικό πάρκο της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στο νησί της Ικαρίας βρίσκεται συνεχώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όχι λόγω της μοναδικότητάς του, αλλά λόγω των καταγγελιών για πρακτικές που καταστρέφουν το περιβάλλον. Τους τελευταίους περίπου οκτώ μήνες, εκατοντάδες τόνοι αδρανών υλικών που προέρχονται από τα εργοτάξια καταλήγουν παρανόμως σε κρημνώδεις περιοχές, με κίνδυνο να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα σε γειτονικούς οικισμούς.
«Η καταστροφή που συντελείται αυτή τη στιγμή είναι τεράστια. Καθώς η κλίση του εδάφους στην περιοχή όπου πετιούνται τα αδρανή υλικά είναι πολύ μεγάλη, σε περίπτωση που σημειωθεί μια έντονη βροχόπτωση, οι οικισμοί που βρίσκονται κοντά θα πληγούν ανεπανόρθωτα. Ηδη, πριν λίγο καιρό που έβρεξε ελάχιστα, το νερό συμπαρέσυρε χώματα και άλλα υλικά, τα οποία κατέληξαν στην περιοχή Προεσπέρα. Είναι απόλυτη ανάγκη να σταματήσουν τώρα τα έργα προτού να είναι αργά», επισημαίνει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» Θοδωρής Τσιμπίδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ζημιά που έχει προκληθεί στην παράκτια ζώνη είναι εξίσου πολύ σοβαρή. «Η μαζική μετατόπιση τεράστιου όγκου αδρανών υλικών στα πρανή του αιγιαλού που καταλήγουν στη θάλασσα είναι καταστροφική για το θαλάσσιο οικοσύστημα. Μάλιστα, με τις βροχές του χειμώνα περιμένουμε να ενταθεί».
Ο ίδιος καταγγέλλει πως, εκτός από την παράνομη απόρριψη αδρανών υλικών, σοβαρό πρόβλημα έχει εντοπιστεί και με την καταστροφή της βλάστησης, καθώς «στην περιοχή όπου γίνονται οι απορρίψεις, το δάσος δεν υπάρχει πια, έχει καταστραφεί ολοσχερώς». Παρά τις καταγγελίες τόσο από την πλευρά της περιβαλλοντικής οργάνωσης όσο και από τους κατοίκους, η πρακτική αυτή συνεχίζεται ακόμα, ενώ τον λόγο έχει πάρει η Εισαγγελία Σάμου, η οποία έχει διατάξει επείγουσα προανακριτική εξέταση.
Σε μη εγκεκριμένες θέσεις
Την παράνομη απόθεση των αδρανών υλικών επισημαίνει και από την πλευρά της η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, η οποία παράλληλα τονίζει πως, παρά το ότι υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις που έχουν οριστεί από την περιφέρεια για την απόθεση των υλικών, η εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο συνεχίζει την ίδια πρακτική. «Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες μας είχε ζητήσει να βρούμε χώρους για να γίνεται η απόθεση των αδρανών υλικών, όπως όριζαν και οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου. Το 2010 οι χώροι αυτοί βρέθηκαν -είναι μάλιστα δημόσιες εκτάσεις- και δώσαμε την έγκρισή μας. Παρ’ όλ’ αυτά, έναν χρόνο αργότερα βρεθήκαμε προ εκπλήξεως όταν η εταιρεία μάς είπε ότι αυτές τις εκτάσεις δεν μπορεί να τις αγοράσει από τους ιδιοκτήτες τους. Είναι γνωστά τα ιδιοκτησιακά προβλήματα που υπάρχουν στο νησί, όμως εμείς είχαμε ελέγξει με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες το καθεστώς αυτών των εκτάσεων. Ειλικρινά, δεν μπορώ να κατανοήσω τι ακριβώς έχει συμβεί και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες κρατά αυτή τη στάση. Κατόπιν αυτών και ύστερα από περίπου 8 μήνες, τα αδρανή στην κάτω πλευρά του εργοταξίου απορρίπτονται όλα σε μη εγκεκριμένη θέση. Μάλιστα, η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος έχει τονίσει πως πρέπει άμεσα να σταματήσει η παράνομη ρίψη των υλικών», εξηγεί ο προϊστάμενος του τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Σάμου Παράσχος Βλάσης. Η παράνομη απόθεση των αδρανών υλικών δεν είναι το μοναδικό περιβαλλοντικό πρόβλημα που έχει προκαλέσει το υβριδικό πάρκο στην Ικαρία. Πριν από περίπου 10 μήνες, όπως είχε επισημάνει και με ρεπορτάζ η Real planet, στο εργοτάξιο του Προεσπέρα καίγονταν παρανόμως ελαστικά, μέταλλα, φίλτρα λαδιού και σκουπίδια, ενώ μεγάλες ποσότητες λαδιών και λιπαντικών διέρρεαν στο έδαφος, ρυπαίνοντας μάλιστα και ρέμα που διαπερνά δύο οικισμούς.
Οι δραστηριότητες αυτές είχαν έρθει στο φως πάλι από τις καταγγελίες πολιτών και του «Αρχιπελάγους», ενώ η ειδική γραμματέας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ Μαργαρίτα Καραβασίλη είχε επισημάνει με επιστολή της στις αρμόδιες Αρχές πως «είναι απαράδεκτο τέτοια έργα να εκτελούνται παραβιάζοντας κάθε σχετική νομοθεσία και να δημιουργούν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις».
Η Εισαγγελία Σάμου είχε διατάξει κατεπείγουσα εντολή για τον σχηματισμό δικογραφίας, ενώ διενεργήθηκε και σχετική προανάκριση. «Αν και αυτό συνέβη τον Ιανουάριο του 2011, δεν έχει πολύ καιρό που η εταιρεία ανέλαβε να καθαρίσει την περιοχή και να ρίξει τσιμέντο στο έδαφος όπου υπήρχε πρόβλημα. Μάλιστα, έχουμε επιβάλει και πρόστιμο 6.000 ευρώ», αναφέρει ο Π. Βλάσης.
Της ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΣΙΜΙΤΣΙΑΔΗ
real.gr