Ο πρωταρχικός ρόλος της γυναίκας στην οικογένεια και την κοινωνία της Ικαρίας έχει επισημανθεί, διαχρονικά, από περιηγητές, ιστορικούς, λαογράφους, ερευνητές. Γράφει, σχετικά, ο Γάλλος περιηγητής Τhevenot, (δεύτερο μισό 17ου αιώνα): «Εις την νήσον αυτήν ο κόσμος είναι ανάποδος, διότι συμβαίνει να κυριαρχούν οι γυναίκες».
…γεννήθηκα από καριωτίνα γυναίκα (Καλαμιωτίνα)… για 9 μήνες με κράτησε και με έθρεψε μέσα της… μετά την «μια της ανάσα» με κράτησε στην αγκαλιά της …και για τους επόμενους 8 μήνες μου έδινε, μόνο, το γάλα της (άντε μετά να ξεκολλήσουμε από αυτή την σχέση)… στον 13ο μήνα της ζωής μου γνώρισα την μητέρα της μητέρας μου!
Σε κοιτάζω καθώς γυρίζεις και μου χαμογελάς. Σκέφτομαι θα ‘χες αυτό το χαμόγελο από τότε που ήσουν παιδί και σκαρφάλωνες με τ’ άλλα τα μικρά στους βράχους, και κάτω στο χωριό φώναζε η μάνα σου «πού πας βρε, παναγκασμά σε για μικρό, άμα σε πιάσω ‘α σε τελειώσω», μα εσύ σκαρφάλωνες να φτάσεις στο πλάτωμα να βλέπεις από πάνω τον Αθέρα κι από κάτω τη θάλασσα, μια μικρούλα βασίλισσα στο θρόνο της από σκαλισμένο πάσπαρο ή γρανίτη.