H προγιαγιά μου με φώναζε "στοργική μου πελαργίνα' και μου ‘λεγε πως οι αμυγδαλιές ξεκινάνε να ανθίζουν στα τέλη του Γενάρη. Όταν πέθανε, εγώ ήμουν 10 χρόνων κι εκείνη σχεδόν τυφλή, είχε περάσει τα 90, τα είχε όμως 400 και τότε νόμιζα ότι μιλούσε άλλη γλώσσα, αρχαία. Ακούς σα σου μιλούσι; με ρώταγε, ναι ναι έλεγα, αυτή δεν έκουγε τίποτα, κι εγώ συνέχιζα να της χτενίζω τα μακριά κατάλευκα μαλλιά που ξεπετάγονταν με μια κίνηση από ένα καλοδεμένο κοτσάκι στη βάση του κεφαλιού.

Η Νικολού, έτσι τη φώναζαν, δεν ενθουσιάστηκε όταν η πρώτη της εγγόνα, που γεννήθηκε σε καιρό πολέμου, βαφτίστηκε Νίκη για καλή τύχη και νίκη ενάντια στους γερμανούς. Το βαφτίδι ήταν φτωχικό και κάποιοι Ιταλοί που έσπευσαν να δουν καριώτικο έθιμο, κεράστηκαν άγουρα τσάγαλα από μια αμυγδαλιά στην αυλή που στις 20 Γενάρη είχε πετάξει τα πρώτα της μπουμπούκια, πηγαίνοντας κόντρα στη μαυρίλα των καιρών. Τα έφαγαν, ευχήθηκαν ή έτσι ακούστηκε, κι έφυγαν, γυρεύοντας να βρουν κανα γάτη άτυχο περαστικό μπας και χορτάσουν την πείνα τους.

Είχε παντρευτεί νέα αλλά έχασε τον άντρα της στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Ο άνθρωπος αρρώστησε και τον έστειλαν πίσω στο Ικαρία. Στον Αγιο έφτασε πολύ καταβεβλημένος με βηχα κόκκινο και μάτια ωχρα. Ο καπετάνιος που τον έφερε στο Καραβόσταμο είχε δει μια ψυχή να χάνεται και αν είχε ημερολόγιο θα έλεγε 1918. Τη φαλτσέτα του, που τη φυλάω στο συρτάρι, την είχε πάρει στη Σμύρνη τέλη του 1800 και ήταν αγγλική με κοκκάλινη λαβή. Δεν τη χάρηκε ιδιαίτερα, αλλά με το πλούσιο μουστάκι του, φωτογραφημένο με τα στρατιωτικά του ρούχα, τον έκανα κι αυτόν κορνίζα στον τοίχο. Στο λιμάνι, το σώμα του στη βάρκα δε θύμιζε και πολύ την όψη αυτή.

Η γιαγιά, κοπέλα τότε φρεσκοπαντρεμένη και νέα μάνα, περίμενε στο λιμάνι έναν άρρωστο που λαχταρούσε να φροντίσει αλλά της ήρθαν αλλιώς τα πράματα. Έλεγε πως όταν τον είδε, πικράθηκε τόσο που "χάλασε" το γάλα της και το μωρό της όταν τη θήλασε έκαμε καιρό να συνέλθει από στομαχικά και εντερικά.

Aπό τότε έμεινε μόνη της, δεν έβγαλε ποτέ τα μαύρα ρούχα και θαρρείς πως η σοφία της αντικατέστησε τα νιάτα ξαφνικά. Ταλαιπωρημένη αλλά δυνατή σα δέντρο στην κορφή του Αθέρα, μόνο τα δυο λαμπερά της μάτια μαρτυρούσαν πως κάποτε ήταν ένα όμορφο και χαρούμενο κορίτσι.

Οι κουβέντες της όμως άλλοτε γλυκές κι άλλοτε μπηχτές, σ'αυτή την "άλλη" γλώσσα, την αρχαιοκαριώτικη νίκησαν το χρόνο. Αν έκανα μια κόρη, θα την έβγαζα Νικολέτα, θα της φύτευα μια αμυγδαλιά στην αυλή μου και θα της ευχόμουν να είναι στοργική σαν πελαργίνα κι αγαπητή σαν την προπρογιαγια της.

Δωροθέα Τεμπέλη
doratempeli@yahoo.gr

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Δώρας Τεμπέλη.