Εισήγηση του Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου κ. Αθανάσιου Γιακαλή για το ΕΣΠΑ κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της 23/8

Το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα εκφράζει την αναπτυξιακή στρατηγική της Xωρικής Eνότητας «Κρήτης – Νήσων Αιγαίου», τους επιμέρους γενικούς και ειδικούς στόχους, καθώς και τις παρεμβάσεις και τα μέσα που εξειδικεύουν τον αναπτυξιακό σχεδιασμό για την προγραμματική περίοδο 2007-2013. Το γεγονός ότι το ΠΕΠ Χωρικής Ενότητας «Κρήτης – Νήσων Αιγαίου» εφαρμόζεται σε επιλέξιμες Περιφέρειες των Στόχων 1 που αφορά την «Σύγκλιση» και στον οποίο είναι οι Περιφέρειες Κρήτης και Βορείου Αιγαίου και Στόχο 2 που αφορά την «Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα και Απασχόληση» και στον οποίο είναι το Νότιο Αιγαίο, δικαιολογεί τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζονται στη σχέση εθνικών και κοινοτικών πόρων.

Η Δημόσια Δαπάνη, μετά την τελευταία αναθεώρηση,  του ΠΕΠ Χωρικής Ενότητας «Κρήτης – Νήσων Αιγαίου» ανέρχεται σε   1.140.000.178 € και κατανέμεται ανά Περιφέρεια ως εξής:

Κρήτη: 497.647.059 € ή το 43,6% του συνόλου.
Νότιο Αιγαίο: 280.000.178 € ή το 24,6 % του συνόλου.
Βόρειο Αιγαίο: 362.352.941 € ή το 32% του συνόλου

Το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα λαμβάνει υπόψη ότι τα νησιά μας χαρακτηρίζονται από :

- δημογραφική και κοινωνική αποσταθεροποίηση,  που εκδηλώνεται με  τη μείωση του πληθυσμού ,  με τη αύξηση του πληθυσμού κατά την τουριστική περίοδο, είτε με τη μορφή υψηλών ποσοστών ανεργίας,

- αποδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού και συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης , κυρίως λόγω της αδυναμίας αναδιάρθρωσης και της ανάπτυξης οικονομιών  κλίμακας από τις επιχειρήσεις, της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού και, του  αυξημένου κόστους μεταφορών.

Λαμβάνονται  υπόψη επίσης τα προβλήματα των νησιών μας στα οποία περιλαμβάνονται :

- Η ύπαρξη σημαντικών ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων μεταξύ των οποίων και ανισοκατανομή ανθρώπινων και φυσικών πόρων και υποδομών.

- Η υψηλή εποχικότητα δραστηριοτήτων, που σε μεγάλο βαθμό στηρίζονται στον τουρισμό.

- Η ευάλωτη οικονομία η οποία βασίζεται κατά κύριο λόγο στον τριτογενή τομέα.

- Οι έντονες πιέσεις στη δόμηση, τόσο για οικιστικές όσο και για τουριστικές λειτουργίες.

- Η υπερεκμετάλλευση των περιορισμένων φυσικών πόρων.

- Το υψηλό κόστος αντιμετώπισης των αστικών και κοινωνικών λειτουργιών (ποιότητα και ευκολία πρόσβασης σε υπηρεσίες από επιχειρήσεις και πολίτες, συγκοινωνίες, υγεία, παιδεία, κ.λπ.).

- Η τεχνολογική και οικονομική εξάρτηση.

- Οι αδυναμίες στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης και κοινωνικών υπηρεσιών λόγω έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού.

- Το υψηλό κόστος δημιουργίας και συντήρησης υποδομών.

- Η απουσία οικονομιών κλίμακας για τις επιχειρήσεις.

- Οι δυσχερείς συνθήκες μεταφορών.

Η Περιφέρεια μας αντιμετωπίζει στην 4η προγραμματική περίοδο δύο βασικές προκλήσεις:

- την αξιοποίηση του μεταβαλλόμενου διεθνούς περιβάλλοντος (την παγκόσμια οικονομική κρίση, τεχνολογικές αλλαγές  ιδιαίτερα στους τομείς των πληροφοριών και των τηλεπικοινωνιών, βαρύτητα των υπηρεσιών στο σχηματισμό του εθνικού πλούτου, στροφή του παραγωγικού τομέα υπέρ των ποιοτικών προιόντων, κλπ) ώστε να μετατραπούν οι νησιωτικές ιδιαιτερότητες από μειονεκτήματα σε πλεονεκτήματα.

- την εφαρμογή της έννοιας της αειφορίας, δηλαδή, της σταθερής αναπτυξιακής πορείας που να επιτρέπει τη διατήρηση της φυσιογνωμίας τους και των χαρακτηριστικών τους σε βάθος χρόνου, ενισχύοντας την ελκυστικότητά τους.

Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι ήδη από τη 1η Ιουλίου που αναλάβαμε την αρμοδιότητα του ΕΣΠΑ έχουμε προχωρήσει σε μια σειρά από ενέργειες  που αφορούν την άμεση υλοποίηση του και την αύξηση των ποσοστών της απορροφητικότητας του προγράμματος. Σε αυτό το πλαίσιο επισκεφτήκαμε μαζί με την Διαχειριστική Αρχή τα νησιά, πραγματοποιήσαμε επαφές με τους φορείς που είναι τελικοί δικαιούχοι  στα έργα και στις δράσεις του ΕΣΠΑ και προσπαθήσαμε επί τόπου να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που μπλοκάρουν τα έργα. Επισκέφτηκα και προσωπικά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και θα συνεχίσω να το κάνω και στη συνέχεια γιατί πιστεύω  ότι το ΕΣΠΑ αποτελεί βασικό εργαλείο ανάπτυξης για τα νησιά μας. Και σας καλώ όλους  να δούμε το ΕΣΠΑ στην διάσταση που πρέπει, με τις επισημάνσεις σας και τις προτάσεις σας  να βοηθήσουμε όλοι μαζί στην ταχύτερη και την αποτελεσματικότερη υλοποίηση του.