Τοποθέτηση της Αγλαΐας Κυρίτση, επικεφαλής της παράταξης Βόρειο Αιγαίο – Γόνιμη Γραμμή, στη συζήτηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος στο Π.Σ. Βορείου Αιγαίου, κατά τη συνεδρίαση της Τρίτης 23 Φεβρουαρίου 2016

Καλούμαστε σήμερα να ξανασυζητήσουμε, το 5ετες στρατηγικό σχέδιο της Περιφέρειας Β. Αιγαίου. Και ποια απάντηση πήραμε στην ερώτηση τι άλλαξε στο σχεδιασμό από τις 9 Νοεμβρίου μέχρι σήμερα 23 Φλεβάρη; Καμιά….

Απλά, όπως καταλαβαίνουμε τηρούμε κατά γράμμα τις νομότυπες διαδικασίες του Καλλικράτη για έναν επιχειρησιακό σχεδιασμό 5ετίας, που ενώ θα έπρεπε να λαμβάνει υπ όψιν του επί της ουσίας τις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητες κάθε νησιού και κάθε κλάδου οικονομικής δραστηριότητας ξεχωριστά, είναι μια διαδικασία που όπως ορίζεται από τον ασφυκτικό Καλλικράτη και τις νόρμες του ευρωιερατείου είναι τελικά μια στεγνή διαδικασία διεκπεραίωσης που απέχει από τις πραγματικές ανάγκες.

Άλλωστε όλοι γνωρίζουμε πώς πραγματικά εκπονούνται τέτοιου είδους «σχεδιασμοί». Ανατίθενται σε εταιρείες συμβούλων που έχουν την τεχνοκρατική τεχνογνωσία για να συμπληρώσουν έτοιμες φόρμες και τον ορισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση μπούσουλα γι αυτά τα προγράμματα.
Και γι αυτό ακριβώς είναι επίσης σε όλους γνωστό ότι οι προτάσεις γι αυτού του είδους τα προγράμματα υπηρετούν πρωτίστως την ανάγκη να απορροφηθούν κυρίως οι διαθέσιμοι πόροι και να απορροφηθούν με πολύ συγκεκριμένο τρόπο για πολύ συγκεκριμένους στόχους.
Και να το πούμε με ένα πολύ σχηματοποιημένο τρόπο.
Η κοινωνική πραγματικότητα και η οικονομική δραστηριότητα είναι δυο άκρως δυναμικές διαδικασίες.
Τα τελευταία μνημονιακά χρόνια έχουν αποδείξει τι σημαίνει δυναμική διαδικασία. Δηλαδή, αν σκεφτεί κανείς πόσο έχει αλλάξει, για παράδειγμα, η κατάσταση του πρωτογενούς τομέα τα τελευταία 5 χρόνια ή πόσο έχει αλλάξει συνολικά η κοινωνική πραγματικότητα και στο Β. Αιγαίο και σε ολόκληρη τη χώρα, νομίζω ότι θα κατανοήσει ακριβώς τι σημαίνει δυναμική διαδικασία.

Ακόμη ένα παράδειγμα: Με βάση όσα προωθούνται στο ασφαλιστικό και το φορολογικό των αγροτών, οι οποίοι κατά γενική ομολογία θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τη γη τους, πόσο αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο λαμβάνει υπόψη του τα νέα δεδομένα και πόσο έχει αλλάξει ή μπορεί να αλλάξει για να υπηρετήσει τις νέες ανάγκες.

Η αντίστοιχα, πόσο μπορεί ως τυπική γραφειοκρατική και διεκπαιραιωτική διαδικασία με πραγματικούς και όχι θεωρητικούς όρους να απαντήσει στην προσφυγική κρίση και στα χαρακτηριστικά που αυτή παίρνει μέρα με τη μέρα.

Επιπλέον στο κομμάτι του τουρισμού πόσο οι προβλέψεις του επιχειρησιακού σχεδίου λαμβάνουν πραγματικά υπόψη τους το γεγονός ότι πλέον τα αεροδρόμια Μυτιλήνης και Σάμου είναι γερμανικά;

Ή στο ενεργειακό. Διαβάζει κανείς στο επιχειρησιακό σχέδιο, για αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας. Έχουμε συμφωνήσει πως θα γίνει αυτή η αξιοποίηση; Θέλουμε να παράγουμε ενέργεια φτηνή για να καλύπτονται οι ανάγκες των κατοίκων του Β. Αιγαίου, ή θα πριμοδοτήσουμε τις τεράστιες κερδοσκοπικές επενδύσεις;

Αντίστοιχες αντιφάσεις και ελλείμματα μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς σε όλα τα επιμέρους θέματα του σχεδίου που συζητάμε.

Αναφέρουμε τέσσερα πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα, ακριβώς για να καταδείξουμε πόσο μακριά από μια ανθρωποκεντρική στοχοθεσία βρίσκεται απ τη φύση του ένα τέτοιο επιχειρησιακό πρόγραμμα. Και λέμε ότι από τη φύση του είναι αδύνατον να υπηρετήσει μια άλλου είδους κατεύθυνση, ακριβώς επειδή τα ευρωπαϊκά προγράμματα από τη γέννησή τους είναι προσανατολισμένα ακριβώς για να υπηρετήσουν όσα βίαια προωθούνται τα τελευταία χρόνια με τα μνημόνια.

Και μόνο τυχαίο δεν μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς το γεγονός ότι εδώ και πολλά χρόνια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, είναι η απεύθυνση των Περιφερειών και εν τέλει ο έλεγχος τους απευθείας από το ευρωιερατείο.

Θα ξανασταθώ για μια ακόμη φορά σε ζητήματα που είχαμε θέσει και στην αντίστοιχη συνεδρίαση του Νοεμβρίου.
Στην πλειονότητα των σελίδων του επιχειρησιακού σχεδιασμού, γίνεται μια λεπτομερής και αποκαλυπτική απεικόνιση της οικονομικής, κοινωνικής, διοικητικής και παραγωγικής κατάστασης των νησιών μας. Αξίζει να σταθούμε σε ορισμένα βασικά συμπεράσματα:
1ον: Στη γήρανση του πληθυσμού
2ον: Στη μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων
3ον: Στην απαξίωση του πρωτογενή τομέα
4ον: Στην συστηματική απομόνωση των νησιών εξαιτίας των διογκούμενων προβλημάτων στις ακτοπλοϊκές και αεροπορικές συνδέσεις –άσχετα με το αν το προσφυγικό έχει λύσει σήμερα και το ακτοπλοϊκό, με τα αεροδρόμια όμως τι θα γίνει;
5ον :και σημαντικότερο στην έκρηξη της ανεργίας, η οποία χτυπά τις νεώτερες ηλικίες και
6ον: Στην κατάρρευση, όλων των δομών κοινωνικής στήριξης και συνοχής, Παιδεία, Υγεία, ειδικά για την οποία θα μιλήσουμε στη συνέχεια
Όπως είχαμε πει και το Νοέμβρη και ισχύει στο ακέραιο, δεν μιλάμε για ένα σχέδιο που λαμβάνει υπ όψιν του τα πραγματικά δεδομένα της όλο και πιο δύσκολης περιόδου που διανύουμε και το οποίο θα έπρεπε, υπό τις παρούσες συνθήκες, να ιεραρχεί σε εντελώς άλλη βάση τις πολιτικές μας.
Απλά εμφανιζόμαστε εντάξει με τις Καλλικρατικές μας υποχρεώσεις αλλά ανεπαρκείς στις πραγματικές μας υποχρεώσεις. Και το λέμε χωρίς καμιά διάθεση υποτίμησης ή πολύ περισσότερο, απαξίωσης της δουλειάς που έκαναν οι υπηρεσίες της Περιφέρειας.

Για μας λοιπόν, και να κλείσω με αυτό, το αναγκαίο επιχειρησιακό στρατηγικό σχέδιο θα είχε νόημα, αφενός αν πραγματικά υπηρετούσε τις ανάγκες των νησιών μας και των κατοίκων τους και αφετέρου αν θα επιχειρούσε να εμφυσήσει στην κοινωνία μια άλλη αντίληψη και κυρίως αν την έκανε συμμέτοχη σε μια προσπάθεια εκπόνησης ενός άλλου Εθνικού και Περιφερειακού σχεδιασμού.