Προκλητικές και ψηφοθηρικές είναι οι προεκλογικές αποφάσεις και πρωτοβουλίες για την αλιεία, του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γ. Καρασμάνη. Μία μέρα μετά την ανακοίνωση των εκλογών, καταργώντας την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, ο Υπουργός, με τη συνδρομή της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας, βαφτίζει ως «επιστημονική έρευνα» την επαναφορά βασιλικού διατάγματος του 1966, για την αλιεία με βιντζότρατα.

Αυτό αποτελεί άλλη μία καινοτομία της χώρας μας μέσα από τις πολιτικές των κυβερνόντων καθώς για «επιστημονικούς λόγους», αλλά χωρίς την παρουσία επιστημόνων, το σύνολο των 267 ελληνικών βιντζοτρατών ψαρεύουν από την αρχή του 2015 σε όλη την επικράτεια, όπως όριζε το βασιλικό διάταγμα του 1966. Μοναδική υποχρέωση των συγκεκριμένων ψαράδων είναι να συμπληρώνουν ένα έντυπο καταγραφής. Η απόφαση του υπουργού αναφέρει βέβαια ότι «το αλίευμα πρέπει να περιορίζεται στην απολύτως απαραίτητη ποσότητα και να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες της αλιευτικής έρευνας», αλλά όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, αυτό γίνεται χωρίς την παρουσία επιστημόνων που θα συγκεντρώσουν τα δεδομένα και θα τεκμηριώσουν την έρευνα!

Αυτή η αυθαίρετη απόφαση, έχει προκαλέσει την αγανάκτηση και αναστάτωση των παράκτιων κοινωνιών σε όλη την Ελλάδα, οι οποίες βρίσκονται ήδη σε απελπιστική κατάσταση από την κάθετη μείωση των ιχθυαποθεμάτων. Αποτέλεσμα αυτής της απόφασης είναι ότι:
- Θίγεται η χώρα μας αλλά και όλοι μας ως Έλληνες πολίτες, που για άλλη μία φορά θα διασυρθούμε στην Ε.Ε. και θα αντιμετωπίσουμε την απειλή προστίμων που θα κληθούμε να πληρώσουμε όλοι μας.
- Καταστρέφεται και ο κλάδος της αλιείας με βιντζότρατα, καθώς με αυτή την απόφαση και με την ποιότητα της «έρευνας» που υλοποιείται, το μόνο σίγουρο είναι ότι το σχετικό διαχειριστικό σχέδιο που θα παραχθεί, θα απορριφθεί από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες και θα καταργηθεί αμετάκλητα το συγκεκριμένο αλιευτικό εργαλείο.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, πάντοτε με τη συνδρομή της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας, βλέποντας ότι έχουν απομείνει λίγες μόνο ημέρες για διευθετήσουν τις εκκρεμότητες εξυπηρέτησης συντεχνιακών μικροσυμφερόντων δεν σταμάτησε μόνο σε αυτή την απόφαση. Αναζητεί τρόπο να ακυρώσει ένα από τα ελάχιστα διαχειριστικά μέτρα που είχε εφαρμοστεί στην Ελλάδα σχετικά με την αλιεία με μηχανότρατες. Επιδιώκοντας πάλι να καταργήσει την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, προσπαθεί να επιτρέψει την αλιεία με μηχανότρατα κοντά στη στεριά (σε απόσταση 1 μόνο μιλίου από την ακτή), καταστρέφοντας τα παραγωγικά θαλάσσια οικοσυστήματα και υφαρπάζοντας τα τελευταία ιχθυαποθέματα που έχουν απομείνει.

Με αυτό τον τρόπο, για μία ακόμα φορά εξυπηρετείται το βραχυπρόθεσμο κέρδος των 300ων περίπου μηχανοτρατών –δηλαδή σκαφών βιομηχανικής αλιείας, έναντι των 16.000 παράκτιων ψαράδων και των 35.000 και πλέον οικογενειών που εξαρτώνται από την αλιεία. Φυσικά όλο αυτό θέτει σε κίνδυνο και την επιβίωση των ήδη υποβαθμισμένων θαλασσών μας, ενώ επηρεάζει εκατομμύρια συμπολίτες μας που ζουν σε παράκτιες περιοχές και τρέφονται κυρίως με τα αλιεύματα.

Όλα αυτά δεν είναι 2 μεμονωμένες προεκλογικές αποφάσεις, αλλά ένα αποκορύφωμα στα πολυάριθμα πεπραγμένα του καταστροφικού περάσματος αυτής της κυβέρνησης για την ελληνική αλιεία και ιχθυαποθέματα. Θυμίζοντας λίγα ενδεικτικά παραδείγματα από αυτά τα πεπραγμένα:
- Προσχεδιασμένη «κλοπή» του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας. Αντλώντας πόρους από το ίδιο ταμείο για την αλιεία από το οποίο οι βορειοευρωπαϊκές χώρες έκαναν επενδύσεις για μία μακροπρόθεσμα βιώσιμη αλιεία, στην Ελλάδα με απόφαση των πολιτικών που μας κυβερνούν, προτιμήθηκε η άσκοπη απορρόφηση. Τα κύρια μέτρα που επέλεξαν να απορροφήσουν από το ευρωπαϊκό ταμείο αλιείας, αφορούσαν τη χρηματοδότηση της καταστροφής σημαντικού μέρους του παραδοσιακού αλιευτικού μας στόλου, αλλά και χιλιάδων θέσεων εργασίας σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν άλλες επαγγελματικές επιλογές. Προέτρεψαν όμως τους αλιείς να επενδύσουν σε «rooms to let» με τις αποζημιώσεις των 30-40.000 ευρώ που έλαβαν.

Ένα άλλο παράδειγμα από προγράμματα που τρέχουν και σήμερα, είναι το Leader Αλιείας. Ενώ θα έπρεπε να έχει αποδέκτες τους ψαράδες και να χρηματοδοτήσει τη στήριξη και τη διαχείριση της αλιείας, τελικά βλέπουμε να απορροφάται σε άσχετα έργα, ακόμα και από μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και άλλους μη-αλιείς, που επιδοτούνται για να φτιάξουν καταδυτικά κέντρα, κομμωτήρια και καφετέριες στα νησιά!
▪ Κατάργηση των αδειών της ερασιτεχνικής αλιείας. Αυτό άφησε ανεξέλεγκτη την αφαίμαξη των αποθεμάτων από τους 78.000 ερασιτέχνες αλιείς που είχαν άδεια (και με την απώλεια των σχετικών εσόδων έκδοσης αδειών). Αυτό φυσικά δεν έγινε για την εξυπηρέτηση των ερασιτεχνών που ψαρεύουν με βαρκάκια, αλλά για τα χιλιάδες κότερα, πολυτελή ή μη, τα οποία αρέσκονται τα τελευταία χρόνια σε κάθε πέρασμά τους από τις θάλασσές μας, να αφαιμάζουν οτιδήποτε κινείται μέσα στη θάλασσα, συχνά χρησιμοποιώντας αθέμιτα μέσα (ψαροντούφεκο με μπουκάλα, αλιεία με τη χρήση χημικών, κλπ).
▪ Απαξίωση του προγράμματος Χαρτογράφησης Ποσειδωνίας, στο οποίο ελπίζει η πλειονότητα των ψαράδων, έτσι ώστε να είναι επιτέλους εφικτή η εφαρμογή μέτρων για την αειφόρο διαχείριση της αλιείας. Έπειτα από τις πομπώδεις ανακοινώσεις του υπουργείου για αυτό το σημαντικό πρόγραμμα, φρόντισαν κατά την πολύμηνη προεργασία να θέσουν τέτοιες απαράδεκτες προδιαγραφές, με αποτέλεσμα κανένας φορέας να μην δεχθεί να αναλάβει το έργο και ο διαγωνισμός να κριθεί άγονος!

Κλείνοντας λοιπόν, καλούμε τον Υπουργό κ. Γ. Καρασμάνη, την τελευταία εβδομάδα της απερχόμενης κυβέρνησης, να μην προσπαθήσει άλλο να σώσει την αλιεία και να απέχει από οποιαδήποτε λήψη άλλου μέτρου που θα ήθελε να μας αφήσει ως κληρονομιά. Ευχόμαστε να αποτελέσει την τελευταία πολιτική ηγεσία που συνέβαλε με τέτοιον τρόπο στην καταστροφή της ελληνικής αλιείας και την υποβάθμιση των ελληνικών θαλασσών. Ευχόμαστε ότι οι πολίτες θα αναδείξουν ανθρώπους έντιμους, οι οποίοι με γνώση θα χειριστούν αυτούς τους τόσο ζωτικούς τομείς για τη Ελλάδα.

Αναστασία Μήλιου
Διευθύντρια Έρευνας στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος»