Έκθεση για τις θερμές πηγές της Ικαρίας

Προς:  Δήμο Ικαρίας: Υπόψη Δημάρχου κου Χ. Σταυρινάδη
Κοιν.  Αντ/ρχο κα Μ. Μπινίκου
                                                                          
Από: Δρ. Ζήση Αγγελίδη
-Επιστημονικό Σύμβουλο Συνδέσμου Δήμων  Ιαματικών Πηγών Ελλάδας
 -Επιστημονικό Σύμβουλος Παγκόσμιας Οργάνωσης Θερμαλισμού  για την περίοδο 2014 - 2018
                                      
Aύγουστος  2014

ΕΚΘΕΣΗ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΠΗΓΩΝ ΙΚΑΡΙΑΣ  ΩΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Αξιότιμε κε Δήμαρχε 

Έχοντας υπόψη:
α) τα συμπεράσματα από  τη συνάντηση εργασίας που πραγματοποιήσαμε στο γραφείο σας την Πέμπτη 12 Ιουνίου 2014 με θέμα την πρόοδο των εργασιών σχετικά με την αναγνώριση των ιαματικών φυσικών πόρων της Ικαρίας παρουσία, αιρετών και στελεχών του Δήμου, του ΕΚΕΦΕ ``ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ``, και επιστημόνων,
β) το κάλεσμά σας για επίσπευση όσο και απρόσκοπτη  ολοκλήρωση των εργασιών με τη δέουσα επιστημονική δεοντολογία
γ) την γόνιμη συνεργασία με την υπεύθυνη αντ/ρχο  για τους λουτροτόπους της Ικαρίας κα Μ. Μπινίκου
δ) τη δημιουργική συνεργασία με τους συναδέλφους του τμήματος τεχνικών υπηρεσιών κου Ν. Κατσάφαρου, Ευδ. Ράντου, καθώς και την πολύτιμη βοήθεια στις εργασίες φυσικοχημικών μετρήσεων που είχαμε από τον  υδραυλικό κο Π. Μαρκάκη.

σας υποβάλλω ως Επιστημονικός Σύμβουλος του Συνδέσμου:  έκθεση προόδου των εργασιών αναγνώρισης των ιαματικών φυσικών πόρων που ήταν πρόταση της κας Μπινίκου στη  συνάντηση εργασίας του Ιουνίου. Για λόγους καλύτερης γνωστικής προσέγγισης  και κατανόησης σας  αναφέρω  ότι το συνολικό εγχείρημα της αναγνώρισης των ιαματικών φυσικών πόρων – θερμοπηγών  Δήμου  Ικαρίας εμπεριέχει τρείς διαστάσεις - αντικείμενα: 

Ι.  Η πρώτη διάσταση αφορά τις εργασίες και διαδικασίες που υπαγορεύει ο νόμος.
Όπως γνωρίζετε,  οι εργασίες που αφορούν στην αναγνώριση κάθε μεταλλικής θερμοπηγής  ως «ιαματική» πραγματοποιούνται σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που υπαγορεύουν:
α) ο νόμος 3498/24-10-2006 (Ανάπτυξη ιαματικού Τουρισμού και λοιπές διατάξεις)
β)  η ΥΑ 16655/22-12-2006 (αναγνώριση ιαματικών φυσικών πόρων)  και η τροποποίηση 17414/2-10-2009   
Συγκεκριμένα οι εργασίες που υπαγορεύει ο νόμος και είναι απαραίτητες να εκπονηθούν για κάθε πηγή ξεχωριστά έτσι ώστε  να συμπληρωθεί ο φάκελος και να υποβληθεί προς την αρμόδια Διεύθυνση του ΕΟΤ  αναφέρονται στις παραπάνω Υ.Α. ( άρθρο 1) και είναι:
- Τοπογραφικό 1:1000, τίτλοι ιδιοκτησίας ή συμφωνητικά μίσθωσης, η πράξη παραχώρησης
- Λεπτομερής υδρογεωλογική – γεωλογική μελέτη
- Ραδιολογική έκθεση
- Μικροβιολογικές αναλύσεις
- Φυσικές αναλύσεις των ιδιοτήτων του προς αναγνώριση φυσικού πόρου
- Χημικές αναλύσεις σύμφωνα με τη νομοθεσία σε δύο περιόδους (υγρή & ξερή)
- Υγειονομική έκθεση για τις ενδείξεις και αντενδείξεις του ιαματικού φυσικού πόρου

ΙΙ. Η δεύτερη διάσταση αφορά το αντικείμενο. Δηλαδή προσδιορίζουμε τις συγκεκριμένες θερμοπηγές για τις οποίες εκπονούνται οι εργασίες αναγνώρισης. Και τούτο καθώς πέρα των πηγών που ανήκαν στο Δήμο και ήταν ανακηρυγμένες ως «ιαματικές» προστίθενται και δύο νέες.  Η  Λευκάδα που ήταν ανακηρυγμένη και ανήκε στον ΕΟΤ,  (ΕΤΑΔ) και η Αγία Κυριακή που ανήκε στο Δήμο αλλά δεν ήταν ανακηρυγμένη.

Οι συγκεκριμένες θερμοπηγές είναι:
1. Ασκληπιού Αγίου Κυρήκου Δήμου Ικαρίας  (Μουσταφά ή  Μουσταφά Λίντζα)
2. Απόλλωνα Θέρμων Δήμου Ικαρίας και Σπηλαίου  (θέρμα)
3. Αγίας Κυριακής Δήμου Ικαρίας
4. Θερμό Λευκάδας Δήμου Ικαρίας  

ΙΙΙ. Η Τρίτη διάσταση αφορά την πρόοδο των εργασιών αναγνώρισης κάθε πηγής ξεχωριστά.  Τελικός στόχος είναι η συμπλήρωση τεσσάρων φακέλων, ένα για κάθε πηγή ξεχωριστά (σε τρία αντίτυπα και σε ηλεκτρονική μορφή για κάθε πηγή) έτσι ώστε ο Δήμος Ικαρίας με αίτησή του να υποβάλλει  στην αρμόδια διεύθυνση του ΕΟΤ και να αιτείται της αναγνώρισης.

Οι εργασίες που εκπονήθηκαν έχον ως εξής:
1. Τοπογραφικά: Πραγματοποιήθηκαν για κάθε πηγή που αναφέρουμε τα τοπογραφικά  διαγράμματα και βρίσκονται στο Δήμο 

2. Υδρογεωλογικές – γεωλογικές μελέτες: Εκπονήθηκαν για όλες τις πηγές και βρίσκονται στο Δήμο.

3. Φυσικές και χημικές αναλύσεις: Πραγματοποιήθηκαν όλες οι φυσικές και χημικές αναλύσεις των πηγών έτσι όπως ορίζει ο νόμος και δόθηκε συγκεκριμένος χαρακτηρισμός «ταυτοποίηση» για όλες τις πηγές έτσι όπως ορίζει ο νόμος. Επί πλέον μελετήθηκε η πηγή αθάνατο νερό η «ταυτοποίηση» και ο προσδιορισμό της ποσιμότητας. Η συγκεκριμένη «ταυτοποίηση» έχει ως εξής:
• Ασκληπιού:   Υπέρθερμο  - Na+-Cl- ,- K+ - Β - Υπερτονικό Ισχυρά ραδιενεργό - νερό  Αλιπηγής Ασκληπιού Αγ. Κηρύκου Δήμου Ικαρίας
• Απόλλωνα: Υπέρθερμο,- Na+-Cl- ,- K+ - Β - Υπερτονικό Ισχυρώς ραδιενεργό - νερό αλιπηγής Απόλλωνα Θέρμων Δήμου Ικαρίας
Σπηλαίου:  Υπέρθερμο, Na-CI, K, B,  Υπερτονικό, Μετρίως ραδιενεργό – νερό αλιπηγής Σπηλαίου Θέρμων Ικαρίας  
• Αγ. Κυριακή:  Θερμό - Na+-Cl- , K+ - Β - Υπερτονικό Ασθενώς ραδιενεργό – νερό, Αλιπηγής  Αγ. Κυριακής Δήμου Ικαρίας  
• Λευκάδα: Υπέρθερμο -  Na+-Cl- , - K+ - Β - υπερτονικό - Ασθενώς ραδιενεργό – νερό αλιπηγής   Λευκάδας Δήμου Ικαρίας

4. Ραδιολογική έκθεση.  Πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση των αναλύσεων (υγρή περίοδος) για όλες τις πηγές και αναμένεται η δεύτερη σειρά μετρήσεων έτσι όπως ορίζει ο νόμος (άρθρο 1 § γ, ΦΕΚ 17414/2009). Τις μετρήσεις πραγματοποιεί  το ΕΚΕΦΕ  Δημόκριτος.

5. Μικροβιολογικές αναλύσεις: Πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία από το ανάλογο δημόσιο εργαστήριο της Σάμου και αναμένονται αποτελέσματα. 

6. Υγειονομική έκθεση: Στάλθηκαν τα στοιχεία στο Σύνδεσμο Δήμων και αναμένονται  οι υγειονομικές εκθέσεις για τις πηγές Απόλλωνα και Λευκάδα. Για τις πηγές Ασκληπιού και Αγίας Κυριακής η εκπόνηση πραγματοποιείται από το Δήμο.

Σημειώνουμε ότι:  ο Σύνδεσμος Δήμων ιαματικών πηγών Ελλάδας έχει την ευθύνη εκπόνησης των υδρογεωλογικών μελετών καθώς και των υγειονομικών εκθέσεων των θερμοπηγών  α) Απόλλωνα και  β) Λευκάδας. 

Οι αντίστοιχες υδρογεωλογικές μελέτες για τις πηγές α) Ασκληπιού και  β) Αγ. Κυριακής εκπονήθηκαν με ευθύνη του Δήμου.    

Κύριε Δήμαρχε  
Σημειώνουμε ακόμη ότι:  Για την ημερομηνία υποβολής των μελετών  δόθηκε παράταση με τον πρόσφατο νόμο 4276/30 Ιουλίου 2014 άρθρο 26 μέχρι  31-12-2015. Αυτή η παράταση κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει να αφορά το Δήμο Ικαρίας ο οποίος εντός του 2014 οφείλει να υποβάλλει προς αναγνώριση τους φακέλους μελετών των πηγών. Και τούτο καθώς μία καθυστέρηση θα ακυρώσει τις φυσικές - χημικές αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν και είναι (οφείλουν να είναι) της τελευταίας διετίας όπως ορίζει ο νόμος.

Τέλος παρακολουθώντας το θέμα των ιαματικών πηγών της Ικαρίας από τις αρχές της δεκαετίας του ``80`` θεωρώ ότι έγιναν σπουδαίες  επιστημονικές εργασίες για κάθε πηγή με στοιχεία που είναι απαραίτητα για την αναπτυξιακή εξέλιξη του θερμαλισμού υγείας της Ικαρίας. 

Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου, σε εσάς κε Δήμαρχε, την κα Μπινίκου, καθώς και άλλους αιρετούς του Δήμου για την εμπιστοσύνη που μου δείξατε στα θέματα των ιαματικών πηγών και θερμαλισμού.

Να εκφράσω επίσης και σε όλους τους συναδέλφους και αγαπητούς φίλους που  δεκαετίες στεκόμαστε με το όραμα της ήπιας ανάπτυξης  «Θερμαλισμός Υγείας Ικαρίας»  με προσανατολισμό, την ιαματική υδροθεραπεία, τη θαλασσοθεραπεία, τη σπηλαιοθεραπεία και την κλιματοθεραπεία. Ένα ολοκληρωμένο ήπιο και βιώσιμο σύστημα – αγωγής  υγείας για τον άνθρωπο και περιβαλλοντικής υγείας με  αξιοποίηση του ενεργειακού περιεχομένου των θερμών νερών.

Με  εκτίμηση
Δρ. Ζήσης Αγγελίδης