Υπόμνημα.
Θέμα: Γηροκομείο Ικαρία

Σύντομο ιστορικό
Το Γηροκομείο Ικαρίας ξεκίνησε την ίδρυση και λειτουργία του με υπουργική απόφαση και έγκριση δημοσιευμένη στο Φ.Ε.Κ. 25 Οκτώβρη 1980. Η ανέγερση του κτιρίου έγινε σε μοναστηριακή έκταση.  Ξεκίνησε το 1982, με προσωπική εργασία και χρήματα των απανταχού της Γης Ικαριωτών όπως τα στοιχεία δείχνουν και η ίδια η Ιερά Μητρόπολη Σάμου αναγνωρίζει στα κείμενά της. Η λειτουργία του άρχισε το 1997 με φορέα την Ι.Μ. Σάμου, με τους όρους που όριζε η υπουργική απόφαση, επισυνάπτουμε το ΦΕΚ.
Από το ξεκίνημα της λειτουργίας του, δυναμικότητας 25 θέσεων, πολύ συχνά ξεπερνούσε την πληρότητα. Η στήριξη με κάθε τρόπο, χρήματα, αναλώσιμα είδη, εργασία, από το σύνολο της Ικαριακής κοινωνίας και τους ξενιτεμένους μας, αποτύπωνε τον ενθουσιασμό με τον οποίο υποδέχτηκαν το πρώτο και μοναδικό μέχρι και σήμερα προνοιακό ίδρυμα στο νησί. Επί 15 χρόνια το προσωπικό κάλυπτε όλες τις ανάγκες των ηλικιωμένων, η πείρα και η γνώση που απέκτησε είναι μοναδικές.

Όλα πήγαιναν καλά. Στα οικονομικά υπήρχε για πολλά χρόνια πλεόνασμα.

Το 2005 εκλιπών συμπατριώτης μας από την Αμερική άφησε δωρεά 1 εκατομμύριο δολάρια για επέκταση του Γηροκομείου. Την δωρεά διαχειρίζεται το Pan–Icarian Foundation. Όσο θα προχωρούσαν οι εργασίες θα προχωρούσε και η εκταμίευση όμως η Ι.Μ. Σάμου ζητούσε το σύνολο του ποσού συν τους τόκους όπως αναφέρει και το κείμενο του Δ.Σ. του Γηροκομείου στις 3-5-2011 το οποίο και επισυνάπτουμε. Παράλληλα με τη διαμάχη που αρχίζει ανάμεσα στους εμπλεκόμενους της δωρεάς, που κατέληξε στα δικαστήρια, η Ι.Μ. Σάμου αρχίζει να αναφέρει ότι υπάρχουν οικονομικά προβλήματα στη λειτουργία του Ιδρύματος που αν δεν λυθούν θα οδηγηθεί σε κλείσιμο. Αυτό το αποδέχονται και οι φορείς του τόπου, ο έπαρχος Ροζίνος, οι τρεις τότε δήμαρχοι, Σταμούλος, Τέσκος, Καρούτσος κ.α.  όπως καταδεικνύει η συνεργασία που είχαν στις 22-7-2009 όπου με ομόφωνη απόφασή τους ζητούν από τους απανταχού ικαριώτες να αυξήσουν σε σταθερή βάση τις χρηματικές προσφορές τους προς το Γηροκομείο. επισυνάπτουμε το έγγραφο του Επαρχείου 23-7-2009.

Αναφερόμαστε στο θέμα της δωρεάς που θα μπορούσε να μην είχε γίνει γιατί θεωρούμε, όπως έδειξαν τα γεγονότα, ότι έγινε αιτία για την περιπέτεια στην οποία έχει περιέλθει, εδώ και χρόνια το μοναδικό προνοιακό ίδρυμα στο νησί που παρά τις ελλείψεις του λειτουργούσε πολύ καλύτερα από άλλα.

Το 2011- η Ι.Μ. Σάμου επανέρχεται με το κείμενο που προαναφέρουμε 3-5-2011,όπου οι λόγοι τους οποίους αναφέρει ως αιτία για να το κλείσει, αναιρούνται στην σελίδα 3 παράγραφος 2 του ίδιου κειμένου που λέει ότι το Γηροκομείο θα ξαναλειτουργήσει αν αποσταλεί το 1 εκ. δολάρια συν τους τόκους.

Μετά από μαζικές κινητοποιήσεις, συγκεντρώσεις, συνελεύσεις, γίνεται Δημοτικό Συμβούλιο, με συμμετοχή εκπροσώπων της Ι.Μ. Σάμου. Εκεί  αποφασίζεται η συνέχιση της λειτουργίας του, με την οικονομική συνδρομή του Δήμου, 30χιλ. ευρώ. Σας επισυνάπτουμε τα δελτία τύπου του Δήμου Ικαρίας και  της Ι.Μ. Σάμου που και αυτά ακυρώνουν τους λόγους που αναφέρει η Ι.Μ. Σάμου για να το κλείσει γιατί απλά ούτε καν αναφέρονται.

Το Γηροκομείο δεν έκλεισε όμως η ανασφάλεια και ο φόβος που κρατάει όλα αυτά τα χρόνια για τους ηλικιωμένους και τους εργαζόμενους συνεχίζεται. Στις 15-11-2011 με κείμενό της η Ι.Μ. Σάμου το οποίο σας επισυνάπτουμε, επικαλούμενη ξανά οικονομικούς λόγους προαναγγέλλει το κλείσιμο του.

Ξεκινούν πάλι μαζικές κινητοποιήσεις. Στην πανικαριακή συνέλευση που έγινε στις 26-1-2012 ο πρωτοσύγκελος Σ. Κοσμόπουλος μας ενημέρωσε εκ μέρους της Ι.Μ. Σάμου για τα οικονομικά του έτους 2011. Έσοδα σύνολο 279χιλ. ευρώ προϋπολογισμός 250χιλ. άρα οι οικονομικοί λόγοι για να κλείσει δεν ευ σταθούν. Παρ’ όλα αυτά και παρά τις μαζικές κινητοποιήσεις εργαζομένων, σωματείων, συλλόγων, η Ι.Μ. Σάμου στις 31-1-12 απολύει όλους τους εργαζόμενους, με τους ηλικιωμένους να παραμένουν  στα κρεβάτια τους. Το γεγονός ότι παραμένουν στα κρεβάτια τους το επιβεβαιώνει και η Ι.Μ. Σάμου με κείμενό της προς τον Δήμο Ικαρίας την 1 Μάρτη 2012. Σας το επισυνάπτουμε.

Από 31 Γενάρη του 2012 την φροντίδα των ηλικιωμένων ανέλαβαν εθελοντικά με απόλυτο αίσθημα ευθύνης και με την πείρα που διαθέτουν, οι απολυμένοι εργαζόμενοι του Γηροκομείου, με την συνεχή στήριξη της επιτροπής, της Ικαριακής Αδελφότητας Αμερικής, των Ικαριωτών της Αθήνας αλλά και συνανθρώπων μας που επισκέπτονται το νησί.

Στο διάστημα αυτό η επιτροπή στήριξης του γηροκομείου δεν έχει σταματήσει τις κινητοποιήσεις για να αναλάβει ο Δήμος Ικαρίας την λειτουργία του, με χρηματοδότηση από το αρμόδιο Υπουργείο. Σας αποστέλλουμε ενδεικτικά ανακοινώσεις.

Τον Φλεβάρη του 2012 ο τότε Δήμαρχος Σταυρινάδης σε συνάντησή του με τον τότε  υφυπουργό Μπόλαρη  και την υπεύθυνη για θέματα Πρόνοιας Λέτσιου, πήρε την διαβεβαίωση  ότι μπορεί ο Δήμος να αναλάβει το Ίδρυμα αφού έχει και το νομικό πρόσωπο να το εντάξει, ΝΠΔΔ Ι.Τσαρνάς, με ετήσια χρηματοδότηση 250χιλ. ευρώ. Σας επισυνάπτουμε τρεις αποφάσεις του Δήμου Ικαρίας ότι θέλει να αναλάβει την λειτουργία του Γηροκομείου -27-4-2012, 28-1-2014, 28-3-2014.Παρά τα παραπάνω θετικά βήματα, η αλληλογραφία, οι συναντήσεις, οι διαβουλεύσεις, ανάμεσα στον Δήμο Ικαρίας, την Ι.Μ. Σάμου, την Ιερά Αρχιεπισκοπή,   για την χρήση του κτιρίου που οι απανταχού της γης ικαριώτες έχουν φτιάξει, φαίνεται να μην έχει τέλος. Τα χρόνια περνάνε με το μοναδικό προνοιακό  Ίδρυμα στο νησί να παραμένει χωρίς φορέα λειτουργίας. Αυτή η χρονοβόρα διαδικασία, που κρατάει τρία χρόνια και δύο μήνες, κινδυνεύει να οδηγήσει στην απώλεια της κτηριακής υποδομής, αφήνει ακάλυπτη την προσπάθεια που καταβάλλουν εθελοντές και επιτροπή στήριξης για να μην κλήση το ίδρυμα,  , το κυριότερο όμως είναι ότι αφήνει χωρίς φροντίδα όσους δεν μπορούν να εισαχθούν σ’ αυτό  και είναι πάρα πολλοί.

Το γεγονός ότι το Γηροκομείο παραμένει ανοιχτό και συνεχίζεται η φροντίδα των ηλικιωμένων από τους ελάχιστους εθελοντές με την συνεχή στήριξη της επιτροπής, φανερώνει την αποφασιστικότητα μας να μην το αφήσουμε να κλείσει αλλά και να μην φτιάξουμε επιχειρήσεις, όπως κι αν ονομάζονται, πάνω στο δικαίωμα των ηλικιωμένων για αξιοπρεπή δημόσια, δωρεάν φροντίδα στη δύση της ζωής τους. Φανερώνει ακόμα ότι όλ’ αυτά τα χρόνια οι απλοί  πολίτες στάθηκαν με τις πράξεις τους, πολύ υπεύθυνα απέναντι στις σοβαρές ανάγκες των ηλικιωμένων.

Οι όλο και αυξανόμενες ανάγκες για δομές πρόνοιας, επιβάλλουν όχι μόνο να μην κλείσει το μοναδικό προνοιακό ίδρυμα στο ακριτικό μας νησί  αλλά να διευρυνθεί ο τομέας δραστηριοτήτων του.

Για να αντιληφθείτε τη σοβαρότητα και το μέγεθος των κοινωνικών προβλημάτων, σας παραθέτουμε μερικά στοιχεία παλαιότερης έρευνας, τότε που η παγκόσμια κρίση δεν μας είχε βάλει ακόμα  στο στόχαστρο σαν αποδιοπομπαίους τράγους.

97 ηλικιωμένοι είχαν ανάγκη μερικής η ολικής στήριξης.
80   Α.Μ.Ε.Α.
25 άτομα με ψυχικά προβλήματα.
14 άτομα με νοητική στέρηση.
21 μονογονεϊκές οικογένειες.
Μεγάλα ποσοστά χρήσης ουσιών και αλκοόλ.

Είναι απόλυτα κατανοητό πιστεύουμε, πόσο περισσότερο έχουν αυξηθεί σήμερα, τα προβλήματα αυτά και πόσα άλλα έχουν προστεθεί.

Ζητάμε από το Υπουργείο, το τμήμα κοινωνικής αλληλεγγύης Την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, τον Δήμο Ικαρίας, να προχωρήσουν άμεσα, παρακάμπτοντας τις όποιες προσχηματικές διαδικασίες, στη σύσταση φορέα λειτουργίας του Ιδρύματος.

Καμία περαιτέρω καθυστέρηση, καμία γραφειοκρατική διαδικασία, δεν είναι ικανή να δικαιολογήσει, την μέχρι τώρα εγκατάλειψη των ηλικιωμένων.

Ζητάμε στις προσλήψεις προσωπικού που θα γίνουν, να συμπεριληφθούν οι απολυμένοι εργαζόμενοι, οι εθελοντές που μέχρι και τώρα φροντίζουν τους ηλικιωμένους και που σ’ αυτούς οφείλεται η συνέχιση της λειτουργίας του Γηροκομείου.

Ζητάμε να χρηματοδοτηθεί ο Δήμος Ικαρίας από το Υπουργείο και να διευκολυνθεί τάχιστα στην απαιτούμενη αδειοδότηση, για να μπορέσουν να βρούνε στήριξη και φροντίδα οι δεκάδες ηλικιωμένοι που εναγωνίως απευθύνονται σε μέλη της επιτροπής και στο τηλέφωνο του Γηροκομείου, για να σταματήσουν οι δικαστικές διώξεις των εθελοντών και μελών της επιτροπής στήριξης, επειδή εξακολουθούν να φροντίζουν τους ηλικιωμένους που βρίσκονται στο ίδρυμα.

Συγκεκριμένα ζητάμε να λειτουργήσει ο Δήμος Ικαρίας το προνοιακό ίδρυμα ενταγμένο στο Ν.Π.Δ.Δ.Ι. Τσαρνάς, με χρηματοδότηση από το αρμόδιο Υπουργείο ή το ίδιο το Υπουργείο να λειτουργήσει το Ίδρυμα. Ξανά τονίζουμε την ανάγκη αυτά να γίνουν άμεσα.

Για την επιτροπή στήριξης:
Κώστας και Τούλα Καβαρλίγκου Κ. Πετράκη, Μ. Μπινίκου, Μ. Πάστη
Σ. Δρούλιας, Σ. Λέγγας, Χ. Δάμαλος
Η. Γαγλίας, Λ. Ευστρατουδάκη
Μ. Ατσιδαύτη, Γ. Λακιός,Τ. Καρίμαλης.

Γηροκομείο Ικαρίας
Ενημέρωση:
 1.   Στις  12 Μάρτη, αντιπροσωπεία από την επιτροπή στήριξης του Γηροκομείου που είναι μέρος της επιτροπής αγώνα για την υγεία, όπως είχε αποφασιστεί στη συνεδρίαση της επιτροπής στις 9 Μάρτη, επισκέφθηκε το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Στη συνάντηση ήταν και εκπρόσωπος του Δήμου Ικαρίας. Τα αιτήματα που διατυπώθηκαν προς την κ. Θ. Φωτίου αναπληρώτρια υπουργό, αρμόδια για θέματα κοινωνικής αλληλεγγύης, ήταν κοινά από την Επιτροπή Στήριξης και τον Δήμο:
-  Να ενταχθεί το Γηροκομείο στο υπάρχον Ν.Π.Δ.Δ.Ι. Τσαρνάς
-  Να προσληφθεί το προσωπικό
- Να υπάρχει οικονομική στήριξη από το Υπουργείο.
-   Αν δεν μπορούν να γίνουν αυτά, το ίδιο το υπουργείο να αναλάβει τη λειτουργία του.

Οι απαντήσεις της Υφυπουργού ήταν θετικές. Το υπουργείο όπως μας είπε, θα ανταποκριθεί με κάθε τρόπο αφού λήξει και το θέμα της χρήσης του κτιρίου, που όπως μας διαβεβαίωσε και ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Δήμου στις 11 Μάρτη, η παραχώρηση της χρήσης από την Ι.Μ. Σάμου θεωρείται δεδομένη.

Με βάση αυτές τις εξελίξεις αλλά κυρίως από το γεγονός ότι από τον Γενάρη του2012, είναι σε εξέλιξη μια πρωτοφανής προσπάθεια, από τους εθελοντές που φροντίζουν τους ηλικιωμένους, από το σύνολο σχεδόν της Ικαριακής κοινωνίας, από τους ξενιτεμένους όπου γης Ικαριώτες, ακόμα και από επισκέπτες που φτάνουν στο νησί αλλά και από άλλους συνανθρώπους μας που δεν είναι Ικαριώτες, με βάση αυτά πιστεύουμε ότι το αρμόδιο Υπουργείο σε συνεργασία με τον Δήμο Ικαρίας, θα προβούν τάχιστα στις απαιτούμενες ενέργειες ώστε να ηρεμήσουν οι ηλικιωμένοι που ζουν στο Ίδρυμα, οι εθελοντές που τους φροντίζουν και υπόκεινται γι’ αυτό σε δικαστικές διώξεις αλλά και να βρουν στήριξη και φροντίδα όσοι ζουν μόνοι και την έχουν ανάγκη.

Οι τεράστιες ανάγκες για προνοιακές δομές επιβάλουν, το προνοιακό μας Ίδρυμα  να διευρύνει τους τομείς κοινωνικών δραστηριοτήτων του.

2. Είναι σε όλους γνωστό και τους ντόπιους και τους ξενιτεμένους μας Ικαριώτες ότι το Γηροκομείο δεν σταμάτησε την λειτουργία του, παρά το γεγονός ότι τυπικά η Ι.Μ. Σάμου το έκλεισε στις 31 Γενάρη του 2012. Είναι σε όλους γνωστό ότι δεν σταμάτησε τη λειτουργία του γιατί όλ’ αυτά τα χρόνια όλοι και με κάθε τρόπο, υλικό και ηθικό, στηρίζουμε τους ηλικιωμένους που από τότε έχουν παραμείνει στο Ίδρυμα και τους εθελοντές που με απίστευτη υπομονή και υπευθυνότητα τους φροντίζουν, κρατώντας ανοιχτή τη μοναδική προνοιακή μονάδα στο νησί και περιμένοντας να αναλάβει δημόσιος φορέας τη λειτουργία του.

Στο διάστημα αυτό οι προσφορές σε αναλώσιμα είδη, σε πετρέλαιο, σε οικονομική στήριξη των εθελοντών, φανερώνουν την αποφασιστικότητα των Ικαριωτών να μην αφήσουν να κλείσει το Γηροκομείο που οι ίδιοι έφτιαξαν από τα θεμέλια του.

Η Επιτροπή Στήριξης ζητάει την κατανόηση όλων για το γεγονός ότι δεν αναρτώνται όλες οι προσφορές οι οποίες αναλυτικά καταγράφονται στο Γηροκομείο. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές:

Το Foundation από το καλοκαίρι ανέλαβε να καλύψει το κόστος σημαντικών εργασιών για τη λειτουργικότητα του κτιρίου όπως και την κάλυψη σε πετρέλαιο θέρμανσης.

Οι Ικαριώτες της Αμερικής, το προηγούμενο καλοκαίρι ενίσχυσαν οικονομικά τους εθελοντές που χωρίς μισθό και ανασφάλιστοι κρατάνε ανοιχτό το Γηροκομείο.

Οι συγγενείς της αποθανούσας Κ. Γλαρού ενίσχυσαν  οικονομικά τους εθελοντές, για το γεγονός ότι συνέχισαν να την φροντίζουν παρ’ ότι το Ίδρυμα ήταν χωρίς φορέα λειτουργίας.

Αντί για μνημόσυνα πάρα πολλοί προσφέρουν όλ’ αυτά τα χρόνια είτε σε αναλώσιμα είδη είτε σε αντικαταστάσεις φθαρμένων υλικών όπως θερμοσίφωνες, βρύσες κ.ά.

Να αναφέρουμε ότι η εταιρεία ΜΑΛΤΕΖΟΣ Α.Ε. έκανε προσφορά θερμοσίφωνα.

Τεχνικοί προσφέρουν δωρεάν εργασία για συντηρήσεις. Αντί για στεφάνια σε κηδείες όπως πρόσφατα της κ. Πλάκα στο Καρκινάγρι, προσφέρουν χρήματα για το Γηροκομείο. Τοπικοί Σύλλογοι όπως πρόσφατα ο Σύλλογος του Κάμπου διοργανώνουν εκδηλώσεις για στήριξη και συμπαράσταση ηλικιωμένων και εθελοντών.

Είναι μακρύς και συνεχώς διογκούμενος ο κατάλογος όλων όσοι στηρίζουν την συνέχιση της λειτουργίας του Γηροκομείου. 

Ευχαριστούμε θερμά όλους όσοι με οποιοδήποτε τρόπο συμβάλουν στην προσπάθεια να κρατήσουμε ανοιχτό το μοναδικό προνοιακό Ίδρυμα στο νησί μας.

Όλ’ αυτά τα χρόνια, όλοι μαζί, δίνουμε μαθήματα ουσιαστικής αλληλεγγύης και αγωνιζόμαστε, όχι για να επαφίεται η ανάγκη κάθε ηλικιωμένου στη φιλανθρωπία, όχι για να στήσουμε επιχειρήσεις πάνω σ’ αυτή την ανάγκη, όπως μας πρότειναν, αλλά για να λειτουργήσει δημόσιος φορέας το προνοιακό μας Ίδρυμα. Αυτό υποχρεούται να κάνει το αρμόδιο Υπουργείο και ο Δήμος, για να διαβαίνουν, όπως έχουν απόλυτο δικαίωμα, με αξιοπρέπεια, οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, τη δύση της ζωής τους.

Η Επιτροπή Στήριξης
Μάρτης 2015