Δεν μπορώ να σου εξηγήσω. Για την ακρίβεια, δεν μπορείς να καταλάβεις. Όχι εάν δεν το έχεις ζήσει. Όμως θα στο πω. Παρόλο που είναι άκαιρο, χριστούγεννα πλησιάζουν, και παρόλο που έχει γίνει λίγο της μόδας τα τελευταία χρόνια. Σου γράφω για τον καριώτικο.

Είναι Κυριακή βράδυ. Ο καιρός δεν είναι σκληρός ακόμα, όμως έχει αρχίσει ήδη να σου επιταχύνει ενοχλητικά το βήμα. Έχω μόλις επιστρέψει από το γραφείο. Δεύτερο σαββατοκύριακο και δύσκολη εβδομάδα μπροστά. Δε με βαραίνει η δουλειά όμως. Είναι μια πρόσφατη απόρριψη που έχω στις αποσκευές μου, ξέρεις, από τις χειρότερες. Από αυτές που σε κάνουν να αισθάνεσαι ότι βγήκες από χειρουργείο, πονάς παντού. Έτσι που νιώθεις τον ενεστώτα σου αργό, κουραστικό. Με ένα καημό που να μη σ’ έβρει, που λέει και το τραγούδι.

Κάθομαι στον υπολογιστή. Προσπαθώντας να βρω κάτι να μου αποσπάσει την προσοχή, θυμάμαι ότι η Σοφία είχε ποστάρει ένα βιντεάκι από τον καριώτικο στο Μαυράτο. Το ψάχνω, το βρίσκω. Είναι 19 λεπτά. Μαυράτο 2011 ξημέρωμα.ΜΡ4. Βιολί, ο Νίκος ο Φάκαρος. Βάζω τα ακουστικά. Διαπασών. Έτσι πρέπει. Ο ήχος γλιστράει σα φίδι στο κεφάλι μου.

Ξεκινάει αργά. Οι νότες μία-μία σχεδόν. Μόλις που καταλαβαίνεις ότι συνδέονται μεταξύ τους. Όσοι είναι στον κύκλο περιμένουν με παιδική ανυπομονησία. Οι παλάμες σφίγγουν τους ώμους, τους στίβουν. Μετά λίγο πιο δυνατά οι νότες και μια ιδέα πιο γρήγορα. Κυκλική λιτανεία στην ένταση που χτίζεται. Χτυπάει το τύμπανο. Ρυθμίζει τους παλμούς σου. Σα σε γαλέρα. Σιγά-σιγά όλο το τοπίο παίρνει μέσα του το ρυθμό. Το νιώθεις να σαλεύει στο έδαφος. Από εκεί βγαίνει πια. Αυτό θα σε καθοδηγεί. Λίγο η κούραση, λίγο η απόρριψη, λίγο ο δυνατός ήχος, έχω ζαλιστεί. Αισθάνομαι ότι μπαίνω στον κύκλο. Όπως κάθε καλοκαίρι. Σε κάθε πανηγύρι. Σε κάθε καριώτικο. Δυνατά το πόδι κάτω.

Το πρώτο τίναγμα. Δεν καταλαβαίνεις. Ο Διόνυσος θα κρυβόταν φοβισμένος. Ένα βουητό, μαγματικό, προλογίζει την κραυγή. Το ακούς, στην αρχή δεν καταλαβαίνεις ότι βγαίνει και από εσένα. Ό,τι φώναξες μέσα σου όλο το χειμώνα, ό,τι δεν άκουσε κανείς, ηχώ που έβραζε κρυφά, τώρα είναι συντριβάνι από ιαχές, τα πνευμόνια σου πολεμάνε.

Ο Φάκαρος δεν παίζει βιολί, σκάβει τα σωθικά μας. Εργάτης στα εντός μας ορυχεία. Μη μπερδεύεσαι, δεν ψάχνει τίποτα γυαλιστερό. Τις έγνοιες μας ψάχνει να βγάλει. Αυτές είναι η κραυγή που ακούς. Μικρές, μεγάλες, για εκείνο το κορίτσι, για τη χώρα, όλες θυσία στον καριώτικο.

Σβήνουν τα φώτα. Τινάζονται οι χορδές, τινάζονται τα σώματα στο σκοτάδι. Δυνατά το πόδι κάτω. Απαντάει στο τύμπανο. Ο κύκλος αρχίζει να φωτίζεται από την ανατολή. Μόνο έτσι ξημερώνει πραγματικά. Το βλέπεις; Έτσι γίνεται. Σα να τα φέρνουμε εμείς τα χρώματα. Τα πέλματά σου πονάνε. Έχεις ιδρώσει. Έχεις κουραστεί. Νομίζεις ότι δε μπορείς άλλο. Και ξαναμπαίνει δυνατά το βιολί και συνεχίζεις γιατί δε μπορείς να κάνεις αλλιώς. Δε μπορείς να σταματήσεις. Όπως στην αρχή μιας γνωριμίας, που μιλάτε ώρες και έχετε κουραστεί και έχετε νυστάξει, αλλά κανείς δε θέλει να πει καληνύχτα. Έτσι κάπως. Και συνεχίζεις, σχεδόν ναρκωμένος τώρα. Για ώρα. Το βιολί και το τύμπανο ακούγονται από μέσα σου πια. Ξανά και ξανά οι νότες, ξανά οι χτύποι, τους μετράς με απληστία, έτσι θέλεις να σταματήσει ο χρόνος. Δυνατά το πόδι κάτω.

Ο καριώτικος δεν είναι χορός. Είναι οργανισμός. Ζει μέσα μας. Περιμένει με αυτοπεποίθηση να τον ξυπνήσει ο Φάκαρος, ο Ρούσσος, ο Σκάντζακας, ο Ολλανδός. Όσοι κρατάμε κάπως από εκεί, όσοι έχουμε συνδέσει τον παιδικό μας εαυτό με αυτά τα πέντε βήματα, ξέρουμε ότι μόνο τότε είναι αληθινό το καλοκαίρι. Μόνο αυτά τα βήματα μάς πηγαίνουν εκεί.

Όταν τελειώσει πια -πόση ώρα κράτησε δεν ξέρεις- δε νιώθεις τα πόδια σου. Δεν προλαβαίνεις την ανάσα σου. Διψάς, είσαι ζαλισμένος. Βουίζουν τα αυτιά σου. Συνειδητοποιείς ότι έχεις και κάμποσες μελανιές στα πόδια. Με κάποιο τρόπο, όμως, νιώθεις ελαφρύς τώρα.

Είμαι καλύτερα ήδη, κάπως ξαλαφρωμένος. Κάτι είναι και αυτό. Έχει αυτήν τη λυτρωτική επίδραση ο καριώτικος, ακόμα και εάν τον ακούς από ένα βίντεο στο YouTube. Σε γιατρεύει, ό,τι και να ‘χεις. Αν πας και τον χορέψεις θα καταλάβεις.

Και εσύ που με στενοχώρησες, να ξέρεις, δεν πειράζει. Ας με γδέρνει από τα μέσα η αδιαφορία σου όλο το χειμώνα. Το καλοκαίρι, σε ένα καριώτικο πανηγύρι, θα έρθει ο Φάκαρος με το βιολί και θα σε βγάλει.

Μιχάλης Παττακός
m.pattakos@gmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις από τις φιλοξενούμενες πένες.