Στην αρχαιότητα, οι άνθρωποι και τα πολιτικά και θρησκευτικά συστήματα διοίκησής τους (κυρίως στην Αθήνα αλλά όχι μόνο), αναγνωρίζοντας την πολύπλευρη ανθρώπινη φύση και την ανάγκη της να βρει έκφραση στη ζωή μας, συντηρούσαν ή καθιέρωναν διάφορες εορτές και δρώμενα που φρόντιζαν ακριβώς αυτό: να δοθεί φωνή ή βήμα στο αντίθετο/ανάποδο της επικρατούσας κατάστασης (status): θεσμικής, προσωπικής, ιδεολογικής, κοινωνικής, ακόμα και σεξουαλικής.

Από τις ξέφρενες Μαινάδες του Βάκχου στη σκωπτική Καλλιγένεια των Θεσμοφορίων και από τους  βωμολόχους γεφυρισμούς «εναντίον» της ιερότατης πομπής των Ελευσίνιων Μυστηρίων μέχρι ακόμα και τους (επι)κριτικούς Τραγικούς των Μεγάλων Διονυσίων, η πόλις  έδινε χώρο στο αντίθετο της: την α-ταξία (ή την αμφισβήτηση του κράτους της, αν μιλάμε για τους Μεγάλους Τραγικούς)! Όλα αυτά, μαζί με εκατοντάδες ακόμα τελετές και δρώμενα, θεωρούνταν Ιερός Χρόνος.

Έχουμε λοιπόν: 1ον μια θεσμική αναγνώριση από πλευράς πόλεως των εσώτερων  λειτουργιών και αναγκών να εκφραστούν τα «ανάποδα» μας (γιατί αν όχι, αλίμονο μας) και 2ον την «εξυπνάδα»  της πόλεως να μη τα φιμώσει, παρέχοντας μάλιστα η ίδια το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα εκφραστούν. Έτσι, και οι ανάγκες εκτονώνονταν και η πόλις, με πρόσχημα συνήθως κάποιον θεό, ήλεγχε και οργάνωνε σε μεγάλο βαθμό όλη αυτήν την έκφραση α-ταξίας. Την επόμενη μέρα όλοι επέστρεφαν στις θέσεις τους και τις δουλειές τους. Επιπρόσθετο όφελος, ό,τι αριστουργηματικό άφησαν όλα αυτά στην Τέχνη αλλά και την Ανθρωπολογία και τις υπόλοιπες κοινωνικές επιστήμες.  Και φυσικά η μετεξέλιξη των εορτών αυτών στον μ.Χ. κόσμο.

Βλέπουμε λοιπόν πώς πόλεις και θεοί εξ-υπηρετούσαν ακόμα και τα αν-ίερα που οι άνθρωποι φέρουν (φαιδρότητα - αγριότητα – χάος). Σε αντίθεση με όσα πιστεύουν οι ελληνολάτρες καραμπουζουκλήδες και οι ονειροπαρμένες «ιέρειες» τους,  το μέτρο κρατείται με το πέρασμα από τα δύο άκρα. Είναι το δίπολο: πόλις (τάξις)- όρος (αγριότητα). Οι θεοί (που όλοι τους είχαν 2 όψεις) λατρεύονταν για να απο-θεωθεί η ανθρώπινη φύση, ενταγμένη πάντα στον κύκλο του Χρόνου.

Ό,τι συνέβη το Σάββατο, 5 Μαρτίου στον Άγιο Κήρυκο Ικαρίας είναι ατόφιος … Ιερός Χρόνος. Πανάρχαιος, μυστικός, σε πλήρη όμως συνομιλία με τις σημερινές ανάγκες όσων είχαν την πρωτοβουλία γι’ αυτό: να εκ-φέρουν το παρελθόν, να νοηματοδοτήσουν το παρόν και να χαράξουν το μέλλον.... με υλικά που αγαπούν.

Δεν είναι η πρώτη φορά που τα παιδιά του Αγίου Κηρύκου (ΣΝΑΚ) δείχνουν τον δρόμο.  Ο οποίος πρέπει να συνεχιστεί, να υποστηριχτεί (ίσως και θεσμικά) αλλά και να αφεθεί … στα χέρια τους. Ώστε να παραμείνει αυτό που είναι: η ανιδιοτελής έκφραση για ό,τι μας συνέχει, η ανάγκη περάσματος (και) από την ετερότητα, μακριά από μεγαλόστομες παρελθοντολογίες, νεκρές αναβιώσεις και μουσειολάγνες παπαριές!

Γι’ αυτό και το αποτέλεσμα ήταν, στην κυριολεξία πια … μαγικό!

Κωνσταντίνος Βατούγιος
konstantinos@ikariamag.gr

Ακολουθήστε τον στο twitter