Αποτελούσε ένα από τα σπουδαιότερα μονοπώλια της κρατικής Ολυμπιακής Αεροπορίας. Τώρα η παροχή υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης σε 34 περιφερειακά αεροδρόμια, εισέρχεται σε περίοδο πλήρους απελευθέρωσης.
Μετά από ένα μεταβατικό στάδιο 2,5 ετών, ο διαγωνισμός για την επίγεια εξυπηρέτηση 34 περιφερειακών αεροδρομίων, εισέρχεται στην τελική φάση. Olympic Handling, Goldair και Swissport, ετοιμάζονται να καταθέσουν φακέλους στις 24 Οκτωβρίου, οπότε λήγει η σχετική προθεσμία.
Η εν λόγω αγορά, με συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών περί τα 200 εκατ. ευρώ (στοιχεία 2010), είναι πλήρως απελευθερωμένη, στα πέντε μεγαλύτερα αεροδρόμια της χώρας: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Ρόδος και Κέρκυρα. Σ’ αυτά δραστηριοποιούνται οι τρεις προαναφερθείσες εταιρείες (ΟΑ, Swissport και Goldair, καθώς η Aegean αυτοεξυπηρετείται).
Μετά την ιδιωτικοποίηση του ομίλου της ΟΑ, το Υπουργείο Μεταφορών κατάργησε σταδιακά το μονοπώλιό της, στα άλλα περιφερειακά αεροδρόμια. Ωστόσο, αυτό ίσχυσε για μια μεταβατική περίοδο.
Η αγορά επίγειας εξυπηρέτησης αποκτά χαρακτηριστικά ελεύθερης αγοράς, με τον διεθνή διαγωνισμό της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, ο οποίος είναι επταετούς διάρκειας. Προκειμένου να μην μείνει «ορφανό» κανένα περιφερειακό αεροδρόμιο, η ΥΠΑ ενέταξε τα αεροδρόμια σε 4 κατηγορίες. Στις 3 ομάδες τοποθέτησε επικεφαλής τα αεροδρόμια της Κω, της Ζακύνθου και των Χανίων αντίστοιχα.
Στην ομάδα της Κω συμπεριέλαβε τις Ικαρία, Κάλυμνο, Αστυπάλαια, Λέρο, Κάσο και Καστελόριζο. Στην ομάδα της Ζακύνθου συμπεριέλαβε τις Πάρο, Μήλο και Σκύρο. Στην ομάδα των Χανίων συμπεριέλαβε τις Νάξο, Σύρο, Κύθηρα, Καστοριά, Κοζάνη και Σητεία.
Η τέταρτη ομάδα περιλαμβάνει τις Σαντορίνη, Μυτιλήνη, Μύκονο, Σάμο, Άκτιο, Αλεξανδρούπολη, Άραξο, Ιωάννινα, Καβάλα, Καλαμάτα, Κάρπαθο, Κεφαλληνία, Λήμνο, Ν. Αγχίαλο, Σκιάθο και Χίο.
Οι πτήσεις τσάρτερ
Σε ορισμένα αεροδρόμια, μπορούν να δραστηριοποιούνται έως 3 εταιρείες. Σε κάποια άλλα, υπάρχουν περιορισμοί. Συνολικά, η Ελλάδα διαθέτει 39 περιφερειακά αεροδρόμια. Στα 22 από αυτά, διεξάγονται διεθνείς πτήσεις.
Η αγορά επίγειας εξυπηρέτησης στα περιφερειακά αεροδρόμια στηρίζεται στις πτήσεις τσάρτερ. Δηλαδή στον τουρισμό. Μετά την αποκρατικοποίηση της ΟΑ, οι τιμές έχουν πέσει από 15% έως και 40%. Αυτό οφείλεται, πέρα από την κλιμάκωση του ανταγωνισμού, στις πιέσεις που ασκούν οι αεροπορικές εταιρείες, επιδιώκοντας χαμηλότερα κόστη.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, πριν από την απελευθέρωση, η τιμή ανά επιβάτη έφτανε τα 15-20 ευρώ, έναντι 8-10 ευρώ σήμερα. Τα αεροδρόμια που ενέχουν επιχειρηματικό ρίσκο είναι τα μικρά. Σε μερικά, όπως της Μυκόνου, της Σκιάθου και της Κεφαλονιάς, δεν υπάρχουν υποδομές για 3 check counter.
Υπενθυμίζεται ότι η αποκλειστική παροχή επίγειας εξυπηρέτησης, από την κρατική ΟΑ στους ξένους αερομεταφορείς, ήταν ένα από τα σημαντικότερα «μονοπωλιακά προνόμια», που είχε εξασφαλίσει ο Αρ. Ωνάσης από το Κράτος.
Άλλωστε, η ΟA ήταν κερδοφόρα επί εποχής Ωνάση, επειδή απολάμβανε, μεταξύ άλλων, το αποκλειστικό προνόμιο των αεροπορικών εργασιών στο ελληνικό κράτος. Ακόμη, την απαλλαγή από τα τέλη προσγείωσης και παραμονής σε οποιοδήποτε αεροδρόμιο, καθώς και το μονοπώλιο παροχής υπηρεσιών επίγειας και τεχνικής εξυπηρέτησης στους ξένους αερομεταφορείς.
Φώτης Φωτεινός
isotimia.gr