Διαβάστε όλα τα σχετικά ρεπορτάζ και δείτε τις φωτογραφίες του ikariamag.gr για τη ΜΟΜΑ στην Ικαρία

Γενικά στην Ικαρία, λίγα πράγματα μπορούν να σε εκπλήξουν. Μπορεί να οδηγείς για ώρα στην ενδοχώρα χωρίς να πετύχεις ψυχή και ξαφνικά να βρεις εκατοντάδες ανθρώπους να χορεύουν στη μέση του πουθενά, μπορεί να καθίσεις σε μια ταβέρνα και να μην εξυπηρετηθείς ποτέ και, ναι, μπορείς να δεις τον Πάνο Καμμένο να κάνει βόλτες πάνω σε μια «γουρούνα» ωσάν να πρόκειται για το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο.

Ετσι, ουδείς, ούτε οι Ικαριώτες μα ούτε και οι υποψιασμένοι επισκέπτες, προβληματίστηκαν ιδιαίτερα όταν στις 2 Ιουλίου ένα αρματαγωγό και ένα οχηματαγωγό σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού προσέγγισαν το λιμάνι του Αγίου Κηρύκου και αποβίβασαν στρατιωτικά οχήματα και μηχανήματα που πήραν νωχελικά τον δρόμο για το νοτιοδυτικό άκρο του νησιού. «Τι θέλουν τόσοι φαντάροι στο νησί;» αναρωτιούνταν, χωρίς ανησυχία, οι λιγοστοί στα μέσα Ιουλίου θαμώνες των beach bar. «Ποιος ξέρει τι σκαρώνουν πάλι» απαντούσαν σιβυλλικά οι ντόπιοι.

Στην πραγματικότητα, ήταν η θορυβώδης, πλην όμως χωρίς τυμπανοκρουσίες, «επίσημη πρώτη» της νέας εποχής των ΜΟΜΑ. Οι Μεικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκρότησης που είχαν τόσο βοηθήσει τη χώρα να ανασυγκροτηθεί μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εμφύλιο που ακολούθησε, αναλαμβάνοντας την εκτέλεση έργων υποδομής, είχαν καταργηθεί με νόμο το 1992. Με απόφαση του υπουργού Εθνικής Αμυνας, Π. Καμμένου, το Σώμα επανενεργοποιείται, με το διακριτικό όνομα ΔΙΔΕΡΓΩΝ (Διακλαδική Διοίκηση Κατασκευής Εργων). Η ειδική στρατιωτική υπηρεσία θα αναλαμβάνει έργα κοινής ωφέλειας, οδοποιίας, εγγειοβελτιωτικά και αποκατάστασης ζημιών, σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες και οργανισμούς. Θα έχει δικό της προϋπολογισμό (ανεξάρτητο από των Γενικών Επιτελείων), ενώ το προσωπικό της θα αποτελείται από αξιωματικούς, υπαξιωματικούς, ΕΠΟΠ, οπλίτες θητείας καθώς και μόνιμο και επί συμβάσει πολιτικό προσωπικό.

Στην Ικαρία, η νέα ΜΟΜΑ ανέλαβε την ολοκλήρωση της διάνοιξης του δρόμου που συνδέει το Καρκινάγρι με το Μαγγανίτη (16 χιλιόμετρα), δύο από τους πιο απομακρυσμένους οικισμούς. «Πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο κομμάτι, μια πολύ δύσβατη περιοχή, για την οποία δεν έχει επιχειρηθεί μέχρι σήμερα σχετικό έργο από τους φορείς της περιφέρειας» λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Ικαρίας κ. Στέλιος Σταμούλος. «Οι κάτοικοι του Τραπάλου, ενός μικρού χωριού δίπλα στο Καρκινάγρι είχαν αφεθεί στην τύχη τους. Για να προσεγγίσουν τον Εύδηλο ήθελαν 2,5 ώρες σε χωματόδρομο, ενώ για την πρωτεύουσα, τον Αγιο Κήρυκο μια ώρα ακόμα». Με την ολοκλήρωση του έργου η απόσταση από τον Αγιο Κήρυκο προς το Καρκινάγρι θα μειωθεί κατά 45 χιλιόμετρα, ενώ θα είναι εφικτός για πρώτη φορά ο οδικός γύρος του νησιού. Μια υποτυπώδης διάνοιξη στο σημείο είχε γίνει πριν από δέκα χρόνια, αλλά με τις μεγάλες κατολισθήσεις του 2010 ο δρόμος εξαφανίστηκε. «Οι στρατιωτικοί μηχανικοί εκτίμησαν ότι είναι πολύ δύσκολο να κατασκευαστούν γεφύρια, οπότε μετέφεραν μαζί τους τρεις σιδερένιες γέφυρες για τα τρία ρέματα». Στα εγκαίνια των εργασιών της πρώτης αυτής αποστολής της ΔΙΔΕΡΓΩΝ, ο υπουργός εκτίμησε ότι σε ένα χρόνο το έργο θα έχει ολοκληρωθεί.

Για την ανάληψη έργου από την πρώην ΜΟΜΑ θα πρέπει είτε να έχει καταστεί άγονος δημόσιος διαγωνισμός είτε να έχει αποφασίσει το ΚΥΣΕΑ για την αναγκαιότητα εκτέλεσης ενός έργου που δεν μπορεί να αναλάβει άλλος φορέας (καταστροφές από θεομηνίες π.χ.). Με την κατάργηση του φορέα, το 1992 τα μηχανήματα της ΜΟΜΑ εντάχθηκαν στον μηχανικό εξοπλισμό των Νομαρχιακών Ταμείων της χώρας. Ο εξοπλισμός της ΔΙΔΕΡΓΩΝ προέρχεται τώρα κυρίως από πλεονάζοντα εξοπλισμό άλλων φορέων, προμήθειες μέσω προγραμμάτων Δημοσίων Επενδύσεων, Αμυντικού Υλικού των Ενόπλων Δυνάμεων, δωρεές κ.λπ.

«Ακούγονται και λέγονται διάφορα για το γεγονός ότι ο στρατός βρίσκεται στο νησί» καταλήγει ο κ. Σταμούλος. «Ομως εμείς έχουμε υποχρέωση να αποδεχόμαστε κάθε τι που βοηθάει στην επιβίωση των κατοίκων του νησιού».

Η μεταπολεμική ανασυγκρότηση
Το 1957, η χώρα μάζευε ακόμα τα κομμάτια της και οι Ενοπλες Δυνάμεις κλήθηκαν να συμβάλουν στην επούλωση των πληγών. Στις έδρες επτά νομών της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Πάτρα, Λαμία, Λάρισα, Ιωάννινα) συγκροτήθηκαν Μεικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκρότησης, γνωστές έκτοτε ως ΜΟΜΑ. Το προσωπικό τους αποτελούνταν από αξιωματικούς και οπλίτες του Μηχανικού, αλλά και συμβασιούχους μηχανικούς, οδηγούς, τεχνίτες, χειριστές μηχανημάτων, εργάτες κ.ά. και η αποστολή τους ήταν η εκτέλεση έργων που τους ανέθετε η προϊσταμένη αρχή για τα οποία δεν υπήρχε ενδιαφέρον των εργοληπτών. Τα χρόνια που ακολούθησαν οι ΜΟΜΑ υλοποίησαν δεκάδες μικρά έργα κοινής ωφέλειας σε όλη τη χώρα και ειδικά στις ακριτικές περιοχές.

Μεταξύ άλλων, ήταν υπεύθυνες για τη διάνοιξη και κατασκευή έργων οδοποιίας σε εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους της ορεινής και νησιωτικής Ελλάδας, την κατασκευή τεχνικών έργων, όπως γεφυρών, διαδρόμων προσγείωσης σε αεροδρόμια της νησιωτικής χώρας (Κάρπαθος, Σκύρος, Κεφαλονιά κ.λπ.), μεγάλων και μικρών αποστραγγιστικών, αρδευτικών, αντιπλημμυρικών και υδραυλικών έργων με αποτέλεσμα να δοθούν για καλλιέργεια εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης, την κατασκευή νοσοκομείων, σχολείων κ.λπ.

ΛΙΝΑ ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ
kathimerini.gr