Η Νίκη Μηταρέα ταξιδεύει και δοκιμάζει τον ανθό της τοπικής παραγωγής. Επιλογές από το αφιέρωμα της LIFO
Στην άκρη του Αιγαίου πελάγους η Ικαρία ένα ιδιαίτερο νησί σε καλεί να ανακαλύψεις την μοναδικότητα της. Το μυστικό των αιωνόβιων κατοίκων της, τους χαλαρούς ρυθμούς ζωής, τις φυσικές ομορφιές, τις εξωτικές παραλίες, τις ιαματικές πηγές, τις αυθεντικές γεύσεις και το ντόπιο κρασί που συνοδεύονται από την φιλοξενία των κατοίκων της. Για να μπεις στο μεδούλι της ιστορίας του νησιού πρέπει να το ψάξεις. Επικούρεια φιλοσοφία, φιλοσοφία που διαπνέει τους Ικαριώτες. Το νησί κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια και συνδέεται κυρίως με την λατρεία του Διόνυσου και το κρασί. Το Διονυσιακό υπάρχει ακόμη και σήμερα στην αντίληψη και στον τρόπο ζωής των κατοίκων. Η Ικαρία έχει παράδοση στην παραγωγή ενός δυνατού κόκκινου κρασιού, γνωστού ως «Πράμνειος Οίνος» ή «φαρμακίτης» όπως αναφέρεται στον Όμηρο. Νησί άγριο με καταπράσινες πλαγιές, απότομους βράχους που το οδήγησε στην απομόνωση. Τα περισσότερα χωριά και οι οικισμοί είναι ορεινά, με σπίτια χαμηλά «σπιτοκάθισμα» φραγμένα από την μεριά της θάλασσας για να κρύβονται από τους πειρατές. «Σπίτι όσο να χωρείς και τόπο όσο να θωρείς». Η απομόνωση οδήγησε τους κατοίκους να μιλούν της ίδια γλώσσα, αρχαία ελληνικά και σήμερα το γλωσσικό ιδίωμα είναι ιδιαίτερο. Ζούσαν με τα λιγοστά, έμαθαν να είναι αυτάρκεις. Τα χρόνια κύλησαν δύσκολα για τους κατοίκους της Ικαρίας που το 1912, εξαιτίας των Βαλκανικών πολέμων δεν συνενώθηκε με την Ελλάδα και για 5 μήνες παρέμεινε ανεξάρτητο κράτος με το όνομα "Ελευθέρα Πολιτεία Ικαρίας" με δικό της νόμισμα, γραμματόσημο, ύμνο και μια μπλε σημαία με λευκό σταυρό στην μέση.
Από τα ορεινά μονοπάτια ατενίζεις την μεγαλοσύνη του Ικάριου πελάγους που ο μύθος του θρυλικού Ίκαρου έδωσε και το όνομα στο νησί. Ο βηματισμός μέσα από τα πλατάνια, τις κουμαριές, τους σκίνους και τα μεθυστικά αρώματα από θρούμπι και θυμάρι αναβιώνει την αγάπη για την ζωή. Η μαγευτική φύση θα σε αποπλανήσει, τα νερά του ποταμού κυλούν ήρεμα σχηματίζοντας μικρές λιμνούλες που καταλήγουν σε καταρράκτη εκεί θα συναντήσεις τους παραδοσιακούς νερόμυλους των Σπανέδων. Όλη αυτή την ομορφιά θα την ανακαλύψεις με την βοήθεια του Λευτέρη Τρικιριώτη, βοτανοσυλλέκτη, δεινό ξεναγό βοτανικών περιπάτων και άνθρωπο με περιβαλλοντική συνείδηση. Ο Λευτέρης είναι πρόθυμος να σε μυήσει στην γοητεία της ικαριώτικης γης και των αγροτουριστικών δραστηριοτήτων. «Οι ντόπιοι έχουν οικειότητα με τα βότανα. Απορρόφησα την τοπική γνώση και άρχισα την προσωπική έρευνα», εξηγεί και προσθέτει «Στόχος μου είναι να αναδείξω την ιδιαιτερότητα κάποιων βοτάνων του νησιού όπως θρούμπι, θυμάρι, ρίγανη όπου η αποτύπωση από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έδειξε ότι έχουν υψηλά αιθέρια έλαια ώστε να μπορέσουν να πάρουν χαρακτηρισμό προϊόντος με γεωγραφική ένδειξη. Το κρίταμο που καλλιεργώ θέλω να αποκτήσει αναγνωρισιμότητα όπως η κάπαρη και να έχει ευρεία μαγειρική χρήση στην Μεσογειακή κουζίνα».
Βρείτε το στο ikariastore.gr
Με τα αρώματα του θυμαριού να σε τυλίγουν ηδονικά, τα αγριολούλουδα και τα κόκκινα αγριοκέρασα να σου γνέφουν παιχνιδιάρικα στην δημοσιά τα βήματα σου θα σε φέρουν στο ορεινό χωριό Χριστός Ραχών. Είναι γοητευτικό. Όμορφα παραδοσιακά σπίτια με κήπους που μοσχοβολούν οι τριανταφυλλιές, πέτρινα σοκάκια και μια ζηλευτή πλατεία που στα καφενεία της οι κάτοικοι πίνουν ήρεμα τον καφέ τους. "Το Ικαριώτικο ραχάτι" ή ραχατιλίκι που σηματοδοτεί τους αργούς ρυθμούς με τους οποίους κυλά η ζωή. Είναι το φημισμένο χωριό που τα μαγαζιά του ανοίγουν μετά την δύση του ηλίου. Στο φούρνο θα μπεις και θα αγοράσεις μόνος σου το ψωμί αφήνοντας τα χρήματα φεύγοντας. Υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ των κατοίκων. Κάνουν πολλές και διαφορετικές δουλειές προσπαθώντας να καλύψουν τις ανάγκες τους και για αυτό έχει προκύψει το συνήθειο του νυχτερινού ωραρίου στα διάφορα εμπορικά μαγαζιά. Στην πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο βρίσκεται ο Γυναικείος Συνεταιρισμός Ραχών με τις επτά γυναίκες που συμμετέχουν εθελοντικά φτιάχνοντας νόστιμες πίτες, γλυκά του κουταλιού, ταψιού και ψυγείου, λικέρ, τουρσιά. «Συντηρούμε την παράδοση και τις οικογένειες μας. Όνειρο μας είναι να πάρουμε πιστοποίηση για εξαγωγές των προϊόντων μας» λέει η πρόεδρος Γκαμπριέλα Φιλίππα.
Βρείτε προϊόντα τους στο ikariastore.gr
Σε μικρή απόσταση από το λιμάνι τον Άγιο Κήρυκο βρίσκονται τα Θέρμα με τις φημισμένες ιαματικές πηγές του Απόλλωνα και της Αρτέμιδας. Ένας ανεκτίμητος φυσικός πλούτος αφού οι πηγές θεωρούνται από τις πλέον ραδιενεργές του κόσμου. Στην θερμή πηγή Σπήλαιο με την γοητεία περασμένων δεκαετιών θα «βαπτιστείς» στα νερά και θα χαλαρώσεις στο φυσικό χαμάμ.
Το Καραβόσταμο είναι η πιο απάνεμη θαλασσινή αγκαλιά. Στην παραλία του Άρη ποταμού υπάρχει μια λουβάδα (λίμνη), εκεί ανακαινίστηκε ο παλιός νερόμυλος που σύντομα θα αλέθει αλεύρι. Στον Άγιο Κήρυκο μια γεύση από την ιστορία του νησιού θα πάρεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο, με αρχαία ευρήματα, αγγεία, λίθινα και χάλκινα εργαλεία, αμφορείς ενώ λειτουργεί και λαογραφικό μουσείο.
Aπό το λιμάνι του Άγιου Κήρυκου θα επιβιβαστείς στο μινιόν φέριμποτ η «Παναγία Θεοτόκος» που θα σε ταξιδέψει μέχρι τους Φούρνους, αφού κάνει στάση στο μικρό λιμανάκι της Θύμαινας με τα λιγοστά σπίτια και την εκκλησιά που στεφανώνουν τα άγρια βράχια. Οι Φούρνοι, μια αγκαλιά, σε υποδέχονται με την γοητεία μιας άλλης εποχής. Φιλόξενοι κάτοικοι που ζουν σε ήρεμους ρυθμούς μακριά από το άγχος και την τρέλα της πόλης. Όλα απλά, αληθινά. Το πετρόχτιστο αρχοντικό της κυρά Κοκόνας από το 1905 πάνω στο λιμάνι ιδανικό, κάτω από την δροσιά που προσφέρουν τα τεράστια αλμυρίκια, να πιεις καφέ και να γευτείς τα γλυκά της Πάτρας Μαρκάκη. Τα γλυκά κουταλιού είναι σε αφθονία «το νησί έχει εσπεριδοειδή και ακολουθώ τις συνταγές της γιαγιάς μου» λέει η κυρία Πάτρα και εξηγεί την μαγειρική φιλοσοφία του τόπου της, «το ψάρι είναι βασική τροφή που το συνοδεύουμε με όσπρια ή λαδερά τις χλωρομαγεργιές όπως λέμε, επίσης το άγριο κατσίκι είναι άφθονο και εξαιρετικά νόστιμο που το μαγειρεύουμε καπαμά με αυγολέμονο, κοκκινιστό ή γεμιστό με συκωτάκια και ρύζι και το ψήνουμε στον φούρνο σκεπασμένο με φρέσκα ρίγανη». Άρωμα της μικρής πόλης θα πάρεις βολτάροντας στο πλακόστρωτο σοκάκι που ξεκινά από το λιμάνι και καταλήγει στην κεντρική πλατεία με τα γέρικα πλατάνια και την ρωμαϊκή μαρμάρινη σαρκοφάγο. Στο παραδοσιακό καφενείο «Η δροσιά» θα ξαποστάσεις πίνοντας ντόπια πορτοκαλάδα «Λαγού» που συσκευάζει η τρίτη γενιά της οικογένειας Παδιά πριν συνεχίσεις για το γουστόζικο παραδοσιακό παντοπωλείο «Μελάνθη» (2275051037) που ξεχειλίζει από τους θησαυρούς των ντόπιων προϊόντων. Ο φιλόξενος και χαμογελαστός Μάνος Μίτικας θα σε τρατάρει ντόπιο μέλι και εκπληκτική φρέσκια μυζήθρα με βελούδινη γεύση φτιαγμένη από τα χέρια του Αυγούστου Αμοργιανού. Στο ζεστό σπίτι του Αυγούστου θα μάθουμε να φτιάχνουμε τα παραδοσιακά «κατιμέρια» από τα χέρια της γυναίκας του Μαρίας. Πρόκειται για τηγανητό φύλλο ζύμης που σερβίρεται με ντόπιο τυρί της άρμης. Νοστιμότατο έδεσμα. Ο Αυγούστος είναι τέταρτης γενιάς κτηνοτρόφος και τα ζώα του είναι ελευθέρας βοσκής. Καθόλου τυχαίο που η μυζήθρα του είναι ένα γευστικό ποίημα. Είναι η φύση του νησιού ανέγγιχτη, αμόλυντο περιβάλλον. Ρουφάς άπληστα τις μυρωδιές του θυμαριού που συνταιριάζονται με την αύρα της θάλασσας. Οι μελισσότοποι αφθονούν και « πολλοί νέοι ασχολούνται με την μελισσοκομία» λέει ο Μανώλης Μαούνης μελισσοκόμος τρίτης γενιάς που με ξεναγεί στα μελίσσια του εξηγώντας τα μυστικά της τέχνης του μαζί με τους μελισσοκόμους τα αδέλφια Ντίνο και Μιχάλη Γλαρό.
Το λιμάνι με τις ψαρόβαρκες και την αμμουδερή παραλία θυμίζει σκηνικό θεάτρου με φόντο στον ορίζοντα το σύμπλεγμα των είκοσι νησιών, των Κοράσιων. Βόλτα με το «Σπυριδούλα» του καπετάν Λευτέρη στους μαγικούς κολπίσκους και στα φιόρδ που δημιουργούνται από τις βραχονησίδες Αλατονήσι, Μικρός και Μεγάλος Ανθρωποφάς, Θυμαινάκι, Άγιος Μηνάς, Πετροκάραβο κ.α. Γαλάζια νερά, φυσικοί ορμίσκοι για αραξοβόλι σκαφών και όμορφες μοναχικές παραλίες. Σύγχρονοι πειρατές. Ανέγγιχτες παραλίες. Τύχη καλή έχει προικίσει τα νησιά με φυσικές ομορφιές, δύσκολο να αντισταθείς στο κάλεσμα τους.