Μια από τις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία εφημερίδες της Γαλλίας, η Le Monde, στο ένθετο Planete, δημοσίευσε πρόσφατα ένα αρκετά εκτεταμένο άρθρο, ενδεχομένως από τα πιο ενδιαφέροντα του είδους του, αφιερωμένο στην Ικαρία. To ikariamag.gr απέκτησε πρόσβαση στο πλήρες άρθρο και σήμερα σας παρουσιάζουμε, με τον δικό μας τρόπο το περιεχόμενο του. [Δείτε εδώ την ελεύθερη για το κοινό, προεπισκόπηση του άρθρου εδώ].

Με επίκεντρο το θέμα της μακροζωίας, η εφημερίδα προσεγγίζει τους κατοίκους, την ιστορία, τις συνήθειες και το μέλλον του νησιού μέσα από συνεντεύξεις και μαρτυρίες. Η ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου ρεπορτάζ έγκειται στο ότι παρουσιάζει το θέμα, όχι τόσο από την αυστηρά επιστημονική άποψη, ούτε καν εκείνη της εξιδανικευμένης παράδοσης, αλλά περισσότερο ως προσωπικό βίωμα των ίδιων των Ικαριωτών.

Στο Χριστό Ραχών, η δημοσιογράφος της εφημερίδας μιλάει με την κα. Ιωάννα Πρωΐου. Στα 105 της χρόνια μια είναι η ερώτηση στην οποία πρέπει να απαντάει όλο και πιο συχνά. «Ποιο είναι το μυστικό της μακροζωίας σας;» Εκείνη, βέβαια, υποστηρίζει πως μυστικά δεν υπάρχουν, αλλά αν έπρεπε να κάνει μια υπόθεση, θα απαντούσε: η αγάπη. Η ίδια έμεινε χήρα πολύ νωρίς, στα 57 της χρόνια, όμως πήρε και έδωσε πολλή αγάπη, τόσο στους ανθρώπους όσο και στη δουλειά της, την υφαντουργία. Για εκείνη, αυτή είναι η μοναδική συνταγή για μια μακριά αλλά και πλήρη ζωή.

Ο Δημήτρης Κρούσης, 100 χρονών, από τον Αρμενιστή, εξηγεί πως στην Ικαρία η ζωή, θέλοντας και μη, σε έκανε ταυτόχρονα ολιγαρκή και γενναιόδωρο. Το νησί έχει περάσει πολύ δύσκολες περιόδους, ιδιαίτερα στον πόλεμο και στην κατοχή και οι άνθρωποι, ό,τι είχαν το μοιράζονταν ή το αντάλλασσαν. Έτσι κατάφερναν πάντα να επιβιώνουν. Αυτός είναι και ένας λόγος που πιστεύουν πως η κρίση δεν τους έχει επηρεάσει ιδιαίτερα. Είχαν ήδη μάθει να ζουν με λίγα.

Ο Δημήτρης Κόχυλας, ο οποίος επέστρεψε στην Ικαρία με την αρχή της οικονομικής κρίσης, επισημαίνει πώς οι ιστορικές συγκυρίες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της ανάγκης για αυτάρκεια και στην επιθυμία για ελευθερία. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Ηγεμονίας το νησί είχε λίγο πολύ αφεθεί στην τύχη του, οπότε οι κάτοικοι, αναγκαστικά, σχημάτισαν πολύ ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους και εκμεταλλεύτηκαν ό,τι μπορούσε να τους δώσει η γή και η θάλασσα του τόπου, εφόδια εξ ορισμού περιορισμένα. Από την άλλη, το γεγονός πως το νησί κατέστη χώρος εξορίας κουμουνιστών εμπότισε την νοοτροπία και την πολιτική ταυτότητα των Ικαριωτών.

Και ενώ η σημασία της διατροφής και της συχνής ήπιας σωματικής άσκησης έχουν ήδη καταγραφεί από τους επιστήμονες, στο άρθρο επισημαίνεται ιδιαίτερα ο ρόλος της κοινότητας και η αίσθηση του «ανήκειν» ανάμεσα στους Ικαριώτες. Η κοινωνία φαντάζει αταξική, με την έννοια ότι οι οικονομικές διαφορές ανάμεσα στους κατοίκους δεν είναι εύκολα ορατές. Ανεξαρτήτως του εισοδήματος του καθενός όλοι συχνάζουν στα ίδια μέρη, συναναστρέφονται τους ίδιους ανθρώπους, γιορτάζουν, γλεντούν και πενθούν όλοι μαζί.

Οι ηλικιωμένοι παραμένουν με τα παιδιά τους μέχρι το τέλος της ζωής του, ενεργά μέλη της οικογένειας, γεγονός που συντελεί στη σπανιότερη εμφάνιση ψυχικών νοσημάτων και διαταραχών, με κύριο εκείνο του αισθήματος της μοναξιάς.

Η Κυριακή Σπανού περιγράφει πώς βιώνει τον χρόνο ο Ικαριώτης, επικεντρώνοντας στο τώρα και ζώντας το παρόν, χωρίς να τον καταλαμβάνει υπέρμετρο άγχος για το μέλλον.
Ωστόσο, τα πράγματα δε διαγράφονται ρόδινα για όλους, καθώς δε λείπουν και εκείνοι που φαίνεται να αμφιβάλλον για το κατά πόσο ο καριώτικος τρόπος ζωής συνεχίσει να υφίσταται. Ο ογδοντάχρονος Σίμος βλέπει τους νεότερους να έχουν αλλάξει τον τρόπο διατροφής τους, δεν περπατούν σχεδόν καθόλου και ανησυχούν υπερβολικά για το κέρδος και το χρήμα. Ο ίδιος πάντως, παραμένει αφιερωμένος στ΄ αμπέλια του και σκοπεύει να ζήσει πολύ ακόμα.

ikariamag.gr