Το πρωτοφανές μέγεθος του αιολικού πάρκου που ο όμιλος Μυτιληναίου προτίθεται να κατασκευάσει στην Ικαρία αποδείχθηκε τόσο πράγματι πρωτοφανές που όλοι οι ενδιαφερόμενοι, αφού πρώτα έσπευσαν να δηλώσουν την «απερίφραστη υποστήριξή τους στην ανάπτυξη των ΑΠΕ, την πράσινη ανάπτυξη, κτλ, κτλ, ..., χωρίς όμως επιβάρυνση του νησιού, κτλ, κτλ, ...» επέλεξαν έναν από τους δύο δρόμους του ζεν: «ναι χωρίς συζήτηση» και «όχι χωρίς όρους»... έτσι ο περίφημος διάλογος, που επίσης επικαλούνται άπαντες εντός και εκτός νησιού παραμένει στο γνωστό επίπεδο: «έλα να σου δείξω την αλήθεια (μου)»...

Από την μία, λοιπόν, η «μοναδική» για το νησί ευκαιρία για ανάπτυξη που θα φέρει ζεστό (και μάλιστα μπόλικο) χρήμα στα ταμεία του Δήμου... κι από την άλλη ο «Αρμαγεδών» που θα καταστρέψει στεριά και θάλασσα, πετούμενα και περπατούμενα στον κόσμο αυτό...

Έτσι, και 1-2 κουβέντες που μπορεί να γίνουν και να είναι (πάλι κατά την προσωπική μου κρίση) σημαντικές, περνούν απαρατήρητες αφού συζήτηση-διαβούλευση ούτως ή άλλως δεν γίνεται...

Η πιο (και ίσως μόνη) σημαντική εξέλιξη είναι η ανακοίνωση του διαγωνισμού για τη διασύνδεση των κεντρικών Κυκλάδων με το σύστημα της ηπειρωτικής Ελλάδας. Πάγια άποψή μου είναι ότι η οικονομική βιωσιμότητα του έργου (και η μεγέθυνση… του μεγέθους του) έχει στηριχθεί στην τεχνικά άτοπη υπόσχεση ότι η Ικαρία θα συνδεθεί στο δίκτυο υψηλής τάσης απευθείας με την Αττική. Η πραγματικότητα είναι ότι η Ικαρία θα συνδεθεί μέσω Μυκόνου ή Χίου, γεγονός που μειώνει κατά πολύ το κόστος και αποτελεί ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί για το ποιο είναι το «οικονομικά εφικτό» μέγεθος του έργου (πάντα σε περίπτωση που συζητάμε – ή μας επιβάλλεται – κάποια υλοποίηση του έργου).

Κατά τα άλλα.. είναι θετικό που το επιχείρημα της «αναλογικότητας» σιγοσβήνει... τι σχέση έχουν οι ανάγκες της Ικαρίας με ένα έργο που υλοποιείται στην Ικαρία; Όσοι επιμένουν ας αναλογιστούν ότι όλες οι μορφές εμπορίου και συναλλαγής στην ιστορία, στηρίζονται ακριβώς στο «αδύνατο» του να υπάρξει αναλογικότητα στις ανθρώπινες δραστηριότητες και τόπους... και τέλος πάντων, να το ξαναγράψω: να σταματήσει μόνο ο Πειραιάς να χρεώνεται το λιμάνι, μόνο το Ζωγράφου το πανεπιστήμιο, μόνο τα Λιόσια τον ΧΥΤΑ, μόνο τα Σπάτα το αεροδρόμιο, η Ελευσίνα το διυλιστήριο και η Πτολεμαΐδα τα λιγνιτικά εργοστάσια... προς όφελος όλων όπως συμβαίνει μέχρι τώρα... από εδώ και μπρος ο καθένας στο χωριό του και ό,τι βγει;

Επίσης, ευτυχώς δεν ξανακούστηκε εκείνο για την Σύμβαση του Άαρχους, γιατί το πρόβλημα εδώ δεν είναι αν υπάρχει περιβαλλοντική γνώση και ενημέρωση (όλα είναι δημόσια και γνωστά πλέον για το θέμα) αλλά το ότι κάποιοι σφυράνε κλέφτικα μπας και το θέμα γίνει βαρετά κουραστικό... Αυτό που δεν έχει γίνει ακόμα γνωστό (και βάζω στοίχημα ότι αν ανακινηθεί, τότε κάποιοι θα αρχίσουν να μιλάνε για διασφάλιση του απορρήτου, αρχεία που χάνονται, ασυλίες διαφόρων ειδών, κτλ είναι το ποιοι είναι οι «ιδιοκτήτες» του Αθέρα και ποιοι «παραχωρούν» γη για το έργο...)

Θα ήθελα επίσης να συνεισφέρω κάτι και στην συζήτηση για τις περιοχές Natura 2000... Το ευρωπαϊκό εργαλείο που ονομάζεται Natura 2000 φτιάχτηκε με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος σε ισορροπία με την οικονομική ανάπτυξη ενός τόπου. Δεν θα μπορούσε να είναι, άλλωστε διαφορετικά καθώς το 18% της Ευρώπης εντάσσεται σε κάποια περιοχή Natura. Φυσικά κάθε κράτος καλείται να ορίσει αυτήν ισορροπία και η Ελλάδα δεν φημίζεται για την ευθυκρισία της. Παρόλα αυτά, στην Ικαρία ορίστηκαν 4 περιοχές και είναι σημαντικό το ότι οι τρεις αφορούν την χλωρίδα (Φάρος, Κεντρική Ικαρία και Χάλαρης) και η μία (όλη η Δυτική Ικαρία) την ορνιθοπανίδα της περιοχής.

Παρότι η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ζήτησε το σύνολο σχεδόν της Ικαρίας να προστατευτεί, αυτό δεν συνέβη ούτε στην πρώτη φάση ανακήρυξης 163 Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) αλλά ούτε και στην επαναξιολόγηση 69 νέων, προς ένταξη περιοχών. Αυτό σημαίνει ότι, νομικά, το επιχείρημα για προστασία της ορνιθοπανίδας στις περιοχές εκτός Δυτικής Ικαρίας στερείται ισχυρής βάσης και καλό είναι αυτό το γεγονός να είναι ρητά γνωστό ώστε να μην υπάρξουν δήθεν εκπλήξεις στο μέλλον...

Εντούτοις, αν θεωρήσουμε (υπόθεση εργασίας) ότι πρέπει να σεβαστούμε όλες τις περιοχές Natura στο νησί, προκύπτει μια ενδιαφέρουσα άσκηση που κανείς ως τώρα δεν μας έδειξε. Αν συνδυάσουμε τους χάρτες της ΡΑΕ και του Natura, στην κεντρική Ικαρία απομένουν περίπου 50 θέσεις (σύμφωνα με την άδεια Μυτιληναίου) όπου δεν προκύπτει κανένα πρόβλημα. Δεν είναι και άσχημα για τους επισπεύδοντες να μην υπάρχουν κωλύματα για το μισό έργο... Και επαναλαμβάνω: 50 θέσεις αν θεωρήσουμε ότι ισχύουν οι περιορισμοί για αιολικά πάρκα στις τρεις περιοχές ενδιαφέροντος χλωρίδας (που πολύ αμφιβάλλω)... Επίσης ένα πολύ χρήσιμο συμπέρασμα για να μην «αιφνιδιαστούμε» στο τέλος...

Η προσωπική μου άποψη;
Την επαναλαμβάνω: νομίζω ότι, με τα λίγα που ξέρω, ο όμιλος Μυτιληναίου ζήτησε άδεια για ένα έργο που δεν μπορεί και δεν θέλει να εκτελέσει, εκτός αν κάποιος τους το κάνει δώρο: 110 ανεμογεννήτριες των 3 MW (σύνολο 330 MW) και καλώδιο έως την Αττική... ρεαλιστικά μιλώντας θα έβλεπα ως επιδίωξη κάτι σαν 50 – 60 ανεμογεννήτριες των 2 MW (σύνολο 100 – 120 MW) και καλώδιο έως τη Μύκονο ή τη Χίο... Αυτό θεωρώ ως σημείο εκκίνησης του ομίλου... Είμαι υπέρ των ΑΠΕ, όχι στα χαρτιά αλλά πραγματικά και νομίζω ότι, όσο κι αν δεν είναι η καλύτερη ή ομορφότερη λύση, όλες οι περιοχές της Ελλάδας τελικά θα συνεισφέρουν σε κάποιο βαθμό (με αιολικά, φωτοβολταϊκά, γεωθερμία ή ό,τι είναι προσφορότερο). Μακάρι σε 50 ή 100 χρόνια να υπάρχει η μαγική λύση αλλά ως τότε...
Τελικώς θα θεωρούσα ότι ένα μικρότερο έργο των 40 ανεμογεννητριών μπορεί να το σηκώσει το νησί και συγκεκριμένα στο κεντρικό του σημείο, περίπου όπως φαίνεται και από την προηγούμενη εικόνα όπου έχουν πρόχειρα συνυπολογιστεί οι περιοχές Natura. Εναλλακτικά θα μπορούσε αυτός ο αριθμός να γίνει π.χ. 30 και να αντικατασταθούν οι παλιές ανεμογεννήτριες στον Άγιο με 10 νέες. Φυσικά, εκ των υστέρων μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι υπάρχουν και άλλοι λόγοι όπου η «κατάλληλη» περιοχή θα μπορούσε να μεταβληθεί ή μειωθεί (π.χ. το κάστρο του Κοσκινά), ανοιχτή είναι η συζήτηση και φυσικά εκκρεμεί η περιβαλλοντική μελέτη από μεριάς κατασκευαστή...

Υστερόγραφα
1. 1,7 εκ. ευρώ δεν είναι λίγα λεφτά για τον Δήμο... ούτε τα 500 – 700 χιλιάδες ευρώ αν υλοποιηθεί μία μικρότερη λύση... και, φυσικά, ένας Δήμος πάντα μπορεί να διαπραγματευθεί κάτι παραπάνω από το 2%... ενδιαφέρον όμως θα ήταν να μαθαίναμε τι θα γίνουν τα δυνητικά αυτά λεφτά.

2. Η Ορνιθολογική Εταιρεία, με όλο το σεβασμό για το έργο και τη σημασία της, έχει έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό και επιδίωξη και τραβάει το σχοινί προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση και καλά κάνει. Στο κοινωνικό όμως σύνολο όλες οι γνώμες ζυγίζονται και πάντα η τελική απόφαση είναι ένας συνδυασμός και συμβιβασμός... αλλιώς ποτέ δεν θα κάναμε τίποτα! Και στην Πίνδο υπάρχουν αρκούδες αλλά η Εγνατία πέρασε (με κάποιες απαραίτητες προβλέψεις), στην Αλόννησο δεν σταμάτησε η κυκλοφορία των σκαφών λόγω του θαλάσσιου πάρκου (πάλι με κάποιους κανόνες και όρους)... Να ήμασταν λίγο πιο πολυσυλλεκτικοί όταν βλέπουμε σύνθετα προβλήματα; Πάλι με τα λάβαρα των άκρων;

3. Όσοι, χρόνια τώρα, σταυροφορούν για τις περιοχές Natura… γιατί δεν κλείνουν και το αεροδρόμιο της Ικαρίας που στέκει φαρδύ – πλατύ μέσα σε μία τέτοια; Πως επιτρέπουν την διάνοιξη νέων δρόμων πλάτους 20 μέτρων για την σύνδεση χωριών και περιοχών; Το υβριδικό – επίσης μέσα σε περιοχή Natura δεν είναι; Τα εκτός σχεδίου σπίτια (αυθαίρετα τα λένε στο χωριό μου) στις περιοχές Natura τα κατήγγειλε κανείς; Μιλάει κανείς για τα παράνομα ζιζανιοκτόνα και ψεκασμούς; Τους κυνηγούς και λαθροκυνηγούς; Τους δυναμίτες στη θάλασσα; Ονόματα και διευθύνσεις ακούσαμε ποτέ; Ή κανείς δεν πέρασε ποτέ από θέσεις ευθύνης (Δήμο, Νομαρχία, Περιφέρεια, Δημόσιες Υπηρεσίες, κτλ) για να μπορέσει να βάλει μυαλό και τάξη;

4. Ειρήσθω εν παρόδω... τι έγινε με τις ιδιοκτησίες στην κορυφή του βουνού και το καθεστώς ιδιοκτησίας τους; Βρέθηκε ο «ιδιοκτήτης» και ποιος υπέγραψε την παραχώρηση στην άδεια του πάρκου; Είναι δημόσιες εκτάσεις και αν ναι ποιος υπέγραψε; Όχι; Είναι ιδιωτικές και, αν έτσι είναι, ποιός «χάρισε» την κορυφή του βουνού σε ιδιώτες; Ποιός υπέγραψε βεβαιώσεις για χρησικτησία μέσα στα «κοινά, ελεύθερα και προαιώνια» βοσκοτόπια της Ικαρίας όπως πολλοί κόπτονται πλέον να τα χαρακτηρίζουν; Πάλι κανείς δεν ξέρει; Αυτός είναι ο λόγος που οι πλαγιές γέμισαν συρματοπλέγματα μέχρι τη θάλασσα και όλοι οι όρμοι και κόλποι (τουλάχιστον προς Καρκινάγρι μεριά που έχω προσωπική εικόνα) αποκτούν και από ένα σπίτι με θέα;

5. Η μετοχή της Alpha Bank βουλιάζει (εκτός από την ημερομηνία που ανακοινώθηκε η συγχώνευση με την Eurobank, οπότε τί; Οι καλές ειδήσεις ανεβάζουν μετοχές;;;)... λέτε κάποιο σχέδιο να εξυφαίνεται ώστε η τράπεζα να πωληθεί έναντι πινακίου φακής και τελικό σχέδιο να κλείσουν τα υποκαταστήματα στην Ικαρία;

6. Μου φαίνεται (από απόσταση 140 περίπου μιλίων) ότι μόνο οι ημερίδες της ΑΣΠΙ έχουν μέχρι στιγμή σώσει τα προσχήματα. Η διαβούλευση σαν να μην προχωράει, μια μερίδα φορέων κατέθεσαν την «ελάλησα και τέλος» γνώμη τους, οι εκπρόσωποι του Μυτιληναίου με την τελική πρόταση προς τον Δήμο άφαντοι...

7. Α! Κι εγώ ονειρεύομαι ένα μέλλον με κυψέλες υδρογόνου, αόρατες ΑΠΕ, εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση απορριμμάτων και νερού, και ούτω καθεξής... απλά δεν το βλέπω να το κυνηγάει κανείς, παρά μόνο αν θέλει να αποφύγει τις αποφάσεις του σήμερα...

8. Μπορεί και να υπάρχουν ανάμεσά μας... αλλά όχι, δεν έχω σχέση με «απολογητές» και «παπαγαλάκια» του Μυτιληναίου... το γράφω για να προλάβω τα άμεσα «εύστοχα» & «εύθικτα» σχόλια, δηλαδή...

Νικόλας Κοντινάκης
Φυσικός, MSc
nkonti@gmail.com

Επίσης του Νικόλα Κοντινάκη: Ανεμογεννήτριες στην Ικαρία: Όσα παίρνει ο άνεμος...
Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Νικόλα Κοντινάκη.