Το έτος 1995 υπογράφτηκε η λεγόμενη διακήρυξη της Βαρκελώνης περί Ευρωμεσογειακής συνεργασίας (Barcelona Declaration and Euro-Mediterranean partnership) μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δώδεκα κρατών της Νότιας Μεσογείου με αντικείμενο την προσπάθεια εμπέδωσης ενός κλίματος ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας δια της ανάπτυξης του πολιτικού διαλόγου, της ασφάλειας και της συνεργασίας σε επίπεδο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό.

Εις εκτέλεση της ανωτέρω διακήρυξης έλαβε χώρα στην Αθήνα στις 22-23 Μαρτίου 2004 η Ευρωμεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση (Euro-Mediterranean parliamentary Assembly EMPA) με τη συμμετοχή 280 μελών και συγκεκριμένα 81 μέλη από τα εθνικά κοινοβούλια, 49 μέλη του Ευρωκοινοβουλίου, 130 μέλη από τα κράτη μέλη της Νότιας Μεσογείου και 20 μέλη από άλλα κράτη. Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση σύστησε 5 επιτροπές  και ειδικότερα:
1. Την επιτροπή για τις πολιτικές σχέσεις, την ασφάλεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα
2. Την επιτροπή για τις οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις και την εκπαίδευση
3. Την επιτροπή για την βελτίωση της ποιότητας ζωής, την συνεργασία μεταξύ των αστικών κοινωνιών και την κουλτούρα
4. Την επιτροπή για τα δικαιώματα των γυναικών
5. Την επιτροπή για την ενέργεια, το περιβάλλον και τα ύδατα.

Η επιτροπή για την ενέργεια περιβάλλον και τα ύδατα της Ευρωμεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης σε συνεδρίασή της στις 11.12.2012 αποφάσισε την έναρξη του σχεδίου «Τυπικοί Οικολογικοί Οικισμοί». Γενεσιουργός παράγοντας του σχεδίου αποτέλεσε η σταδιακή υποβάθμιση και μόλυνση της θάλασσας της Μεσογείου, η οποία καθιστά απαραίτητη την λήψη άμεσων ενεργειών. Το συγκεκριμένο σχέδιο ξεκίνησε από τη μη κυβερνητική οργάνωση του Λιβάνου με την επωνυμία «Bar Loubnan» και έχει ως σκοπό την καταπολέμηση της μόλυνσης του περιβάλλοντος σε ένα συγκεκριμένο αριθμό οικισμών της Μεσογείου σε στενή συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Αντικείμενο του σχεδίου είναι η εξεύρεση μακροπρόθεσμων τρόπων καταπολέμησης της παράκτιας και θαλάσσιας μόλυνσης, διαφύλαξης της βιοποικιλότητας και προώθησης υπεύθυνων πρακτικών διαχείρισης των παράκτιων περιοχών κατά το πρότυπο του οικισμού Naqoura του Λιβάνου. Από κάθε χώρα θα ενταχθεί μία περιοχή κατά βάση. Το γενικό πλαίσιο δράσης προβλέπει :
1. Την προώθηση δράσεων διαφύλαξης της βιοποικιλότητας και καταπολέμησης της παράκτιας και θαλάσσιας μόλυνσης.
2. Την εφαρμογή και προσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου
3. Την εκτέλεση δράσεων καθαρισμού της Μεσογείου με την μείωση των πηγών μόλυνσης
4. Την εφαρμογή ειδικών δομών για τους παράκτιους οικισμούς
5. Την ίδρυση διαδραστικών ενυδρείων και μουσείων
6. Την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης των παράκτιων οικισμών

Βάσει του σχεδίου και πάντα υπό το πρίσμα της αειφόρου ανάπτυξης, θα επιχειρηθεί να μετατραπούν οικισμοί μικρής έκτασης σε πιλοτικούς οικολογικούς οικισμούς ως παραδείγματα προς μίμηση για όλες τις άλλες Μεσογειακές περιοχές. Αυτοί οι οικισμοί θα γίνουν αντικείμενο επίσκεψης από το κοινό και ιδιαίτερα από μαθητές. Θα αποτελέσουν επίσης εμφανείς πλατφόρμες εκπαίδευσης για την περιβαλλοντική εκπαίδευση της νεολαίας στην περιβαλλοντική αειφορία. Θα εκτελεστεί σε τέσσερα Στάδια :

Στάδιο Α. Νερό και απόβλητα
Εγκαταστάσεις επεξεργασία λυμάτων και ποιότητα πόσιμου νερού. Διαλογή και ανακύκλωση απορριμμάτων. Εκπαίδευση και ενημέρωση σχολείων και πολιτών

Στάδιο Β. Ηλεκτρισμός και Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας π.χ ήλιος, αέρας, βιομάζα. Μείωση οικιακής κατανάλωσης ενέργειας μέσω μόνωσης, πράσινων στεγών κλπ. Εκπαίδευση και ενημέρωση σχολείων και πολιτών

Στάδιο Γ. Γεωργία και Δάση.
Γεωργία. Μείωση των φυτοφαρμάκων. Βιολογικές καλλιέργειες, άρδευση.  Αναδάσωση. Αποκατάσταση ακτών. Εκπαίδευση και ενημέρωση σχολείων και πολιτών

Στάδιο Δ. Εκπαίδευση και Διαδραστικότητα
Καθιέρωση εκπαιδευτικών εργαλείων για την ενίσχυση των ανωτέρω δράσεων. Διαδραστικότητα μεταξύ των οικισμών και ανταλλαγή επισκέψεων σχολείων. Κινηματογράφηση όλων των φάσεων και δημιουργία σχετικού ντοκιμαντέρ.

Εκτιμάται ότι τα οφέλη από το σχέδιο θα είναι πολλαπλά για τις περιοχές που θα λάβουν μέρος και συγκεκριμένα :

Βελτίωση του περιβαλλοντικού προφίλ της περιοχής. Δημιουργία θέσεων εργασίας. Ανάπτυξη της τοπικής κληρονομιάς. Δημιουργία ενός εξειδικευμένου και οικολογικού τουριστικού προορισμού.

Όλες δε οι παρεμβάσεις και δράσεις του σχεδίου θα γίνουν με την ανάμειξη της τοπικής αυτοδιοίκησης και μη κυβερνητικών οργανώσεων και την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ικαρίας πρέπει να αποφασίσει να συμπεριληφθεί το νησί της Ικαρίας είτε ολόκληρο είτε συγκεκριμένος οικισμός στο σχέδιο «Τυπικοί Οικολογικοί Οικισμοί», εκπροσωπώντας την Ελληνική Επικράτεια. Η τυπική έναρξη του προγράμματος έχει προγραμματιστεί για τις 11 και 12.4.2013, οπότε και θα λάβει χώρα  συνέντευξη τύπου στο Ευρωκοινοβούλιο με τη συμμετοχή των δημάρχων των επιλεχθέντων περιοχών, του Προέδρου της επιτροπής για την ενέργεια, το περιβάλλον και τα ύδατα Prof. Stefan Schennach και της επίσημης συντονίστριας Dr Rima Tarabay.

Αθήνα, 8.2.2013
Ζαχαρίας Κεσσές
Νομικός Σύμβουλος Δήμου Ικαρίας