Το μεγαλύτερο μέρος της γης και ο πλούτος της Γουατεμάλας βρίσκονται στα χέρια μόνο οκτώ οικογενειών. Τα πράγματα χειροτέρεψαν ανάμεσα στο 2000 και στο 2004 όταν η κυβέρνηση ενέκρινε 400 άδειες για νέα ορυχεία σε αμερικανικές και καναδικές εταιρίες. Αυτά τα ορυχεία βρίσκονται κάτω από τα πόδια της κοινότητας των Μάγιας.

Σε μια πετυχημένη αντίσταση για ένα υπό κατασκευή υδροηλεκτρικό φράγμα στον ποταμό Meste’ κινητοποιήθηκαν από 9 ως 14 χιλιάδες άνθρωποι  που έκαναν μία ειρηνική κατάληψη, διάρκειας τριών χρόνων! Έκαναν βάρδιες των 100 ατόμων και σε κάθε απαραίτητη συσπείρωση έφταναν εύκολα τις 6 χιλιάδες. Το σημαντικό είναι ότι οι διαμαρτυρόμενοι δεν είχαν καν τη βασική εκπαίδευση. Σε όλο το κίνημα μόνο 10 ή 12 άτομα ήταν δάσκαλοι και 2 - 3 καθηγητές πανεπιστημίου. Όλοι οι υπόλοιποι ήταν αγράμματοι και φτωχοί.

Το μεγάλο χρυσωρυχείο του Marlin, το διαχειρίζεται η καναδική Goldcorp και σε μία κατάληψη η κυβέρνηση έφερε από όλη τη χώρα 2.000 αστυνομικούς που επιτέθηκαν στους διαδηλωτές πριν καν ξημερώσει. Το πρωί είχαν μείνει μόνο 20 από αυτούς αλλά ήταν αρκετό ένα τηλεφώνημα για να χτυπήσουν οι καμπάνες στο πλησιέστερο χωριό και να μαζευτούν 1.500 άτομα. Η αστυνομία άρχισε να ρίχνει δακρυγόνα και να χτυπάει αδιακρίτως το πλήθος. Μία μητέρα ήταν απαρηγόρητη επειδή η μικρή της κόρη ξυλοκοπήθηκε, ενώ η ίδια δεν την είχε δείρει ποτέ. Έγιναν μερικές συλλήψεις για εκφοβισμό των υπολοίπων αλλά δεν πτοήθηκαν. Ήταν αποφασισμένοι να προστατέψουν τη γη τους αψηφώντας τις συνέπειες. Ένας χωρικός πυροβολήθηκε και έχασε το μάτι του επειδή αρνήθηκε να πουλήσει τη γη του.

Μεγάλο πρόβλημα είναι και η επάρκεια του νερού σε μια περιοχή που δε βρέχει πολύ. Η επεξεργασία των μεταλλευμάτων απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού, οι εταιρίες τις εξασφαλίζουν αφήνοντας τους γεωργούς και τις καλλιέργειες τους χωρίς το πολύτιμο αγαθό. Ένας εβδομηντάχρονος που έζησε όλα του τα χρόνια στην περιοχή είπε ότι πολεμάνε για τη ζωή, το νερό και την ειρήνη.

Τα δηλητήρια και τα βαριά μέταλλα της επεξεργασίας έχουν μολύνει και τον ποταμό Quivichil που ρέει προς το Μεξικό. Το χρώμα του είναι άσπρο σαν γάλα, τα ζώα ψοφούν και οι κάτοικοι, παρόλο που δεν το καταναλώνουν, πάσχουν από δερματικές νόσους και χάνουν τα μαλλιά τους επειδή αυτό περνάει στην τροφική αλυσίδα.

Προέκυψε και κοινωνικό ζήτημα. Οι λίγοι που εργάστηκαν και εργάζονται στα ορυχεία  εγκατέλειψαν τις οικογένειές τους  για κάποια άλλη γυναίκα χωρίς να ενδιαφερθούν για τα άλλοτε αγαπημένα πρόσωπα που άφησαν πίσω. Αυτό συνέβη επειδή βρέθηκαν με χρήματα στην τσέπη. Αν συνέχιζαν την προηγούμενη ζωή τους, χωρίς καθόλου χρήματα, αυτό το φαινόμενο δε θα είχε παρουσιαστεί. Επιπλέον άρχισαν να καταναλώνουν αλκοόλ και ναρκωτικά.

Η εταιρία από τη μεριά της όταν βρίσκει αντίσταση από μεμονωμένους χωρικούς ακολουθεί μια άλλη τακτική. Εισβάλει νύχτα στα σπίτια τους και τους απειλούν. Τους απαγγέλλουν ψεύτικες κατηγορίες και με εντάλματα σύλληψης να εκκρεμούν οι χωρικοί φεύγουν να κρυφτούν, συχνά για μήνες. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να δουλέψουν ή να παλέψουν για τα δικαιώματά τους. Άλλοτε σκοτώνουν όλα τους τα ζώα. Χωρίς ζωικό κεφάλαιο αναγκάζονται να πουλήσουν τη γη τους.

Τον Οκτώβρη του ’12 επτά άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από τριάντα τραυματίστηκαν από δυνάμεις του στρατού στην πόλη Totonicapàn. Είχαν αποκλείσει τον αυτοκινητόδρομο διαμαρτυρόμενοι για τις αλλαγές στην παιδεία, την αύξηση του ηλεκτρικού και γιατί έπρεπε να πληρώνουν το δημοτικό φωτισμό που δεν έφτανε στις γειτονιές τους.

Το 1524 η Ισπανία άρχισε να συσσωρεύει τον εθνικό πλούτο της Γουατεμάλας και όχι μόνο. Σήμερα η Αμερική έχει βρει ηπιότερους τρόπους για να κάνει ακριβώς το ίδιο. Σε όλη της ιστορία της χώρας μόνο την περίοδο του Επανάστασης του Οκτώβρη (1944-1954) δύο διαδοχικοί πρόεδροι ψήφισαν νόμους για το καλό της χώρας και των κατοίκων. Απαγόρευσαν κάθε ενέργεια ξένων εταιριών που είχαν σκοπό να εκμεταλλευτούν τον πλούτο τους. Από το ’60, και για τα επόμενα 36 δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν, οι Αμερικανοί είχαν την ευχέρεια να ενισχύσουν τον ιδιωτικό επιχειρηματικό τομέα, να προωθήσουν τις ξένες επενδύσεις κι έτσι έβαλαν τις βάσεις  για την απόλυτη εκμετάλλευση του σήμερα.

Με τις συμφωνίες του ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής (CAFTA, NAFTA) οι κυβερνήσεις είναι πλέον ανίσχυρες να ελέγξουν ή να ρυθμίσουν τις δραστηριότητες των ξένων εταιριών.

Η αλληλεγγύη κάθε μικρής κοινότητας που ενισχύεται πλέον διεθνώς δυναμώνει την αντίσταση. Η κυβέρνηση ανησυχεί, προσπαθεί να απομονώσει τις ηγετικές μορφές σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό και τους κατηγορεί ότι χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό.

Είναι πολλές οι διεθνείς οργανώσεις που στηρίζουν τον λαό της Γουατεμάλας, τον πληροφορούν, τον οργανώνουν, αμύνονται για τα δικαιώματά του.

Μετάφραση & περίληψη από το άρθρο των Helen Jaccard and Gerry Condon
Γιάννης Κέφαλος για το ikariamag.gr

Σημείωμα του Μεταφραστή: Σε όλη της επαρχία υπάρχουν διάσπαρτα μεγάλα πανό που γράφουν «ΟΧΙ ΣΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ, Η ΓΟΥΑΤΕΜΑΛΑ ΔΕΝ ΠΩΛΕΙΤΑΙ». Η Ελλάδα πωλείται;

Κάθε ομοιότητα με άλλα πρόσωπα, κράτη και εταιρίες δεν είναι καθόλου συμπτωματική. Η ιστορία επαναλαμβάνεται.

Περισσότερα εδώ.