Στην Ικαρία διατηρούνται πολλές από τις αρχαίες τεχνικές ζωοκομίας που διαμορφώθηκαν στο χώρο του Αιγαίου. Μία σειρά δασικά φυτά των μεσογειακών οικοσυστημάτων όπως η κουμαριά (Arbutus unedo) κλαδεύονται και δίνονται ως βασική τροφή σε κατσίκια αλλά και πρόβατα. Η μορφή αυτή τροφής είναι το λεγόμενο "κλαδί". Άλλα φυτά που χρησιμοποιούνται ως"κλαδί" είναι το σπάρτο( Spartium junceum), η Αρια Quercus ilex και όλα τα είδη δρυός όπως και τα διάφορα είδη κίστου. Τα φυτά αυτά είναι εξαιρετικά πλούσια σε αντιοξειδωτικά και άλλες πολύ ωφέλιμες ουσίες όπως για παράδειγμα οι κετόνες, με αποτέλεσμά το γάλα αλλά και το κρέας των ζώων που διατρέφονται με αυτά να θεωρείται ειδική περίπτωση τροφής, ή όπως σήμερα λέγονται super foods.

Οι έρευνες για την μακροζωία που γίνονται τα τελευταία χρόνια στην Ικαρία σωστά εντοπίζουν το κατσικίσιο γάλα και τυρί ως παράγοντες υγείας και ανοσίας του τοπικού πληθυσμού με την προϋπόθεση να παράγονται όπως περιγράψαμε και όχι με βιομηχανοποιημένες τροφές.

Το "κλαδί", δηλαδή το κλάδεμα ορισμένων δασικών φυτών για την διατροφή ζώων είναι μια εξαιρετικά βιώσιμη πρακτική διαχείρισης των συγκεκριμένων δασικών οικοσυστημάτων. Η κουμαριά (όπως και τα περισσότερα φυτά των μεσογειακών θαμνόφυτων) όταν αναπτύσσονται γίνονται υπερβολικά ξερά και έχουν φύλλα συνήθως στην κορυφή των κλαδιών.

Με δεδομένο το ξηρό καλοκαίρι όπου η βιο-αποσύνθεση λόγω της ξηρασίας αδρανεί, η ξερή βιομάζα που μαζεύεται αυξάνει τον κίνδυνο της φωτιάς. Ουσιαστικά η φωτιά θα έρθει ως φυσική αποκατάσταση στο σύστημα εφόσον η ξερή βιομάζα συνεχώς αυξάνεται, αν και συνήθως την προλαβαίνει κάποια αιτία που οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα.

Μετά το κλάδεμα η κουμαριά αναπτύσσει φύλλα και καινούργια κλαδιά σχεδόν παντού. Θα βλαστήσουν ακόμη και καινούργια κλαδιά από τις ρίζες του γύρω από τον κορμό, κάνοντας το φυτό πολύ μεγαλύτερο και καταπράσινο. Στις φωτογραφίες βλέπουμε πως ανταποκρίθηκαν διάφορα φυτά τον πρώτο χρόνο και τον τρίτο χρόνο που έδωσε και πολλά φρούτα.

Είναι ευνόητο ότι το κλάδεμα ακολουθεί μία περίοδος 4-6 χρόνων (ανάλογα με την τοποθεσία και την υγρασία) που το φυτό δεν κλαδεύεται προκειμένου να αναπτύξει και πάλι μεγάλα κλαδιά. 

Γιώργος Καρίμαλης
Πηγή Ικαρίας

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ: Συμβολή στην διαβούλευση για την διαχείριση των βοσκοτόπων στην Ικαρία