Ερωτήματα σε σχέση με την πρόσφατη συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας – Ιαπωνίας θέτει στην Κομισιόν ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Πράσινων, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης.  Όπως έγινε γνωστό, η Τουρκική και η Ιαπωνική κυβέρνηση υπόγραψαν προσφάτως ένα συμβόλαιο ύψους 22 δις δολαρίων για την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στην περιοχή της Σινώπης, στη Μαύρη Θάλασσα. Ο Νίκος Χρυσόγελος θέτει ερωτήματα σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονεί η λειτουργία πυρηνικών εγκαταστάσεων σε σεισμογενείς περιοχές, αλλά ζητά και διευκρινήσεις για το αν η ρήτρα που περιλαμβάνεται για την μεταφορά τεχνογνωσίας για τον εμπλουτισμό ουρανίου και την παραγωγή πλουτωνίου, κάτι που μπορεί να ανοίξει το δρόμο για χρήση σε πυρηνικά όπλα, παραβιάζει τη Διεθνή Συμφωνία για τη Μη-Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων.

Όπως δήλωσε ο Νίκος Χρυσόγελος: «Η συμφωνία για την κατασκευή και δεύτερου πυρηνικού εργοστασίου στην Τουρκία, αποτελεί είναι ζήτημα που αφορά συνολικά την Ευρώπη, καθώς η ευρύτερη περιοχή είναι ιδιαίτερα σεισμογενής και η ραδιενέργεια δεν γνωρίζει σύνορα. Η ειρωνεία είναι ότι η τουρκική κυβέρνηση προχώρησε σε συμβόλαιο πυρηνικής συνεργασίας με την Ιαπωνία, ενώ ακόμα και σήμερα η κοινωνία υποφέρει από τις συνέπειες της πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα. Μια ιδιαίτερη ρήτρα που προστέθηκε στη συμφωνία φαίνεται πως εξασφαλίζει και τη δυνατότητα παραγωγής πρώτης ύλης για πυρηνικά όπλα. Είναι μια εξέλιξη που προκαλεί  πρόσθετες ανησυχίες γιατί η περιοχή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη περιοχή, όχι μόνο λόγω σεισμών, και γι αυτό καλούμε την Κομισιόν να το θέσει προς την τουρκική πλευρά, στο πλαίσιο των ενταξιακών διαδικασιών. Οι κινητοποιήσεις των τούρκων πολιτών έχουν αποτρέψει μέχρι σήμερα την υλοποίηση των πυρηνικών σχεδίων που έχουν υιοθετήσει κατά καιρούς οι κυβερνήσεις της γειτονικής χώρας. Η ελληνική κοινωνία των πολιτών έχει αποδείξει ότι μπορεί να είναι στο πλάι των πολιτών της γειτονικής χώρας στη βάση της αλληλεγγύης και των κοινών συμφερόντων για να αποτρέψουμε ξανά μαζί την προώθηση των πυρηνικών σχεδίων της κυβέρνησης Ερντογάν . Κατά μια έννοια, οι σεισμοί ενώνουν ξανά τις δυο κοινωνίες: το 1999  αναπτύχθηκε η αλληλεγγύη μεταξύ μας μέσα από την προσπάθεια αντιμετώπισης του κοινού πόνου, τώρα γιατί οι σεισμοί, στην περιοχή μας αλλά και στην Φουκουσίμα, μας υπενθυμίζουν ότι δεν υπάρχει ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας, έτσι κι αλλιώς».

Υπενθυμίζεται ότι στη δεκαετία του ’90 υπήρξαν συνεργασίες μεταξύ των περιβαλλοντικών οργανώσεων Ελλάδας και Τουρκίας στο πλαίσιο της καμπάνιας ενάντια στην κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στο Ακούγιου. Όταν το θέμα, επανήλθε στην συζήτηση, οι Πράσινοι των Βαλκανίων ανέπτυξαν  στενή συνεργασία σε θέματα πυρηνικής ενέργειας, ιδιαίτερα μετά το ατύχημα της Φουκουσίμα. Μεταξύ άλλων έγινε και έγινε ειδική συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη, με εκπροσώπους από τους Πράσινους της Τουρκίας και της Βουλγαρίας.  Επίσης, ο τότε ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Μ. Τρεμόπουλος, επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη, όπου συμμετείχε σε αντιπυρηνικές κινητοποιήσεις. Ο Νίκος Χρυσόγελος έχει καταθέσει σχετική ερώτηση στην Κομισιόν για το Ακούγιου.

Ακολουθεί η ερώτηση προς την Κομισιόν:
Θέμα: Πυρηνικό πρόγραμμα με δυνατότητα εμπλουτισμού ουρανίου από Τουρκία  
Η τουρκική κυβέρνηση υπέγραψε προσφάτως με την ιαπωνική κυβέρνηση συμβόλαιο συνεργασίας ύψους 22 δις για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού, ενώ παράλληλα ζήτησε να της επιτραπεί ο εμπλουτισμός ουρανίου και η παραγωγή πλουτωνίου . Πολλοί φορείς στην Τουρκία και σε γειτονικές χώρες έχουν επισημάνει ότι η κατασκευή πυρηνικών σταθμών σε μια ιδιαίτερα σεισμογενή χώρα σαν την Τουρκία, που στον σεισμό του 1999 θρήνησε 17.000  θύματα, αντιπροσωπεύει μεγάλο κίνδυνο για την ευρύτερη περιοχή. Η συμφωνία αφορά κυρίως στην κατασκευή μιας πυρηνικής μονάδας στη Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας, με τη συμμετοχή της Mitsubishi Heavy Industries, ενώ μια άλλη πρόκειται να κατασκευαστεί από Ρώσικη εταιρία , στο Ακούγιου, στη Ν. Τουρκία, δίπλα στη Συρία και κοντά στην Κύπρο.

Η κατασκευή πυρηνικών εγκαταστάσεων αποτελεί μια μεγάλη απειλή για τους πολίτες της  χώρας αλλά και γειτονικών περιοχών, όπως απέδειξε εξάλλου η πυρηνική καταστροφή στην Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, μια χώρα που διαφήμιζε ότι είχε τους πιο ασφαλής πυρηνικούς αντιδραστήρες. Η καταστροφή στην Φουκουσίμα κόστισε στην Ιαπωνία χιλιάδες θύματα, ανυπολόγιστες οικονομικές ζημιές, μετακινήσεις πληθυσμού  κι εκκένωση ολόκληρων περιοχών.
Επιπλέον ανησυχίες προκαλεί, όμως, και η πιθανότητα εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων, καθώς η συμφωνία μπορεί να επιτρέψει στην Τουρκία, αν  και ο υπουργός ενέργειας της Τουρκίας προέβη σε διάψευση , τη δημιουργία πυρηνικού υλικού για όπλα, σε μια περιοχή που  υποφέρει ήδη από παρόμοια πυρηνικά προγράμματα και σχέδια (Ιράν, Ισραήλ, Ινδία, Αίγυπτος).

Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Ανησυχεί για το ενδεχόμενο κατασκευής πυρηνικών αντιδραστήρων σε ιδιαίτερα σεισμογενείς περιοχές κοντά στα ευρωπαϊκά σύνορα;
2. Την έχει απασχολήσει μέχρι τώρα η πιθανότητα, με βάση το συμβόλαιο που ανακοινώθηκε, απόκτησης και από την Τουρκία της τεχνολογικής δυνατότητας εμπλουτισμού ουρανίου και παραγωγής πλουτωνίου για πυρηνικά όπλα; Με την υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Ιαπωνίας παραβιάζεται η αρχή της μη-διάδοσης πυρηνικών όπλων; Αν ναι, τι μέτρα προτίθεται να λάβει;
3. Προτίθεται να θέσει αυτό το ζήτημα κατά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία;

Γραφείο του Ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πρασίνων, Νίκου Χρυσόγελου