Υπογράφτηκε την Τρίτη (12/4) στις Βρυξέλλες το Σύμφωνο των Νησιών. Τη συμφωνία υπέγραψαν 60 συνολικά νησιά από όλη την Ε.Ε. Μεταξύ αυτών ήταν 13 δήμαρχοι, που εκπροσωπούσαν αντίστοιχους νησιωτικούς δήμους της χώρας μας και δύο Αντιπεριφερειάρχες, που εκπροσωπούσαν το Βόρειο και Νότιο Αιγαίο. Σκοπός του συμφώνου των νησιών είναι να ενισχύσει τη μονομερή δέσμευση της Ε.Ε. για τη μείωση των εκπομπών του CO2 τουλάχιστον κατά 20% μέχρι το 2020, ως αποτέλεσμα της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης κατά 20% και της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) κατά 20%. Το Σύμφωνο των νησιών έγινε κατά το πρότυπο του δικτύου των δημάρχων, το οποίο θεωρείται ότι έχει δημιουργήσει θετικά αποτελέσματα.

Τα νησιά ανέλαβαν αυτή την πρωτοβουλία, επειδή είναι συνήθως πολύ εξαρτημένα από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, έχουν περιορισμούς πρόσβασης σε ηπειρωτικά δίκτυα ενέργειας και αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος  καυσίμων, το οποίο αποτελεί εμπόδιο για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη τους, αλλά συγχρόνως διαθέτουν σημαντικές ευκαιρίες ως πεδία έρευνας και προώθησης των ΑΠΕ και των δράσεων ενεργειακής αποδοτικότητας. Ακόμη είναι περισσότερο ευάλωτα στις κλιματολογικές αλλαγές, λόγω της αξίας της βιοποικιλότητάς τους και της ευαισθησίας των οικοσυστημάτων τους.

Με την υπογραφή που έβαλαν τα νησιά και οι Περιφέρειες δεσμεύονται ότι θα πρωτοστατήσουν στην ανάληψη δράσης, θα δώσουν το καλό παράδειγμα και θα ενισχύσουν κάθε προσπάθεια που έχει σαν στόχο τη μείωση των μολυσματικών εκπομπών. Θα προετοιμάσουν μια βασική απογραφή εκπομπών, καθώς επίσης θα προετοιμάσουν και θα υποβάλλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα Νησιωτικό Σχέδιο Δράσης. Έτσι, με τη δημιουργία ευέλικτων δομών  και πολύ συγκεκριμένων δράσεων,  θα διεκδικηθεί η χρηματοδότηση δράσεων και έργων που θα γίνουν στα νησιά-μέλη και θα έχουν ως αντικείμενο την εισαγωγή των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Θα αναζητηθούν πολλές και διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης στα πλαίσια της κατάρτισης του νέου προϋπολογισμού (5ο ΚΠΣ). Η προσπάθεια εκτιμάται ότι, αν στηριχθεί, θα έχει πολύ καλά αποτελέσματα.

Οι 60 καλούν ακόμα να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία του Συμφώνου των Νησιών και άλλα νησιά και νησιωτικές Περιφέρειες, υιοθετώντας έτσι τον ανοικτό χαρακτήρα του Συμφώνου. Όσοι δηλαδή έμειναν έξω από την πρωτοβουλία θα μπορούν να μπουν, οπότε αυτοί το θελήσουν.

Στην τελετή της υπογραφής παραβρέθηκαν ακόμη και η Μαρία Δαμανάκη, Επίτροπος Ναυτιλίας και Αλιείας, που έκανε και τη βασική εισήγηση, η Κύπρια Ελένη Μαριάνου, Γενική Γραμματέας της Διάσκεψης των Παράκτιων Περιφερειακών Περιοχών της Ευρώπης, ο Δημήτρης Χαλκιώτης, Γενικός Γραμματέας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής.  Ο Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Πουσσαίος χαιρέτησε εκπροσωπώντας όλα τα νησιά του Αιγαίου. Στη τελετή υπογραφής, το Βόρειο Αιγαίο εκπροσώπησε ο Αντιπεριφερειάρχης Ηρακλής Βερβέρης.

Στην απογευματινή συνεδρία έγιναν 2 στρογγυλά τραπέζια με θέματα α) Το Σύμφωνο των Νησιών μετά το 2012 β) Επενδύσεις και πολιτικές για την επίτευξη του στόχου του 2020 στα νησιά. Στο πρώτο στρογγυλό τραπέζι εισηγητής ήταν και ο Δημήτρης Χαλκιώτης. Μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσε η εισήγηση των υπευθύνων της νήσου Samso, όπου οι εκπρόσωποί της αναφέρθηκαν στη δική τους εμπειρία. Στο τέλος εκδόθηκε ψήφισμα,  μετά από παρέμβαση των Κυπρίων δημάρχων, με το οποίο εκφράστηκε η αντίθεση του δικτύου για την προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει και να λειτουργήσει πυρηνικό αντιδραστήρα.