Μια ξεχωριστή επιχείρηση δεν υπάρχει πια. Μία επιχείρηση ανάμεσα στις δώδεκα μακροβιότερες της χώρας κατέβασε ρολά, τουλάχιστον ένα κομμάτι της. Ο κατάλογος των εκδόσεών της αριθμεί πάνω από 1.500 συγγραφείς. Πολλοί εξ αυτών διαμόρφωσαν τη φυσιογνωμία του πολιτισμού μας. Δεν είναι οι συγγραφείς της σειράς, δεν είναι από εκείνους που φορτώνουν με μελάνι τις λευκές σελίδες και μετά περιφέρονται στις παρουσιάσεις και κάθε λογής κουλτουριάρικης εκδήλωσης. Ήταν λογοτέχνες.

Εκεί, ανάμεσα στα ράφια της Εστίας, συναντούσες συχνά τέτοιους ανθρώπους, να ψάχνουν και να ξεφυλλίζουν σαν εσένα. Συναντούσες εκείνες τις ταπεινές φυσιογνωμίες, συνήθως λιγομίλητες και ντροπαλές, που ήθελαν το χρόνο τους να ανοιχτούν αλλά που μετά γίνονταν χείμαρροι. Αλλά και πίσω από τους πάγκους υπήρχαν άνθρωποι με γνώση και με άποψη αλλά κυρίως με αισθητική. Σε ενέπνεαν και αφηνόσουν να τους εμπιστευτείς. Κουβέντιαζες με άλλους ανθρώπους που αγαπούν το βιβλίο κι έφευγες ήδη πληρέστερος, πριν καν διαβάσεις τα βιβλία που είχες μόλις αγοράσει.

Υπήρχε ένας αέρας σεβασμού για τους συγγραφείς, τους πωλητές και τις ιδέες. Υπήρχαν οι σκιές του παρελθόντος αλλά και το όραμα της Εύας Καραϊτίδη, αδελφής του ιδιοκτήτη, που κοπιάζει ακόμα, αγωνιά και ονειρεύεται για τις επόμενες εκδόσεις.

Είναι μεγάλο το πλήγμα όχι γιατί σχολιάστηκε από τα μεγάλα κανάλια που δεν έχουν καμία σχέση με τον πολιτισμό. Είναι απώλεια για τον κόσμο του βιβλίου επειδή άρχισε ο ανταγωνισμός των ασήμαντων αλλά πολύ μεγάλων πωλητών βιβλίου. Η μεταστέγαση του Βιβλιοπωλείου της Εστίας στη Σόλωνος έφερε στον ίδιο δρόμο πολλούς εκδότες και βιβλιοπώλες που όμως έπαψαν να μαγνητίζουν τους βιβλιόφιλους εξαιτίας των επεισοδίων και της συνεχώς φθίνουσας εμπορικής κίνησης του κέντρου.

Το λουκέτο στο Βιβλιοπωλείο της Εστίας έχει προεκτάσεις. Δεν έχει να κάνει μόνο με το μυθιστόρημα και την ποίηση, δεν έχει να κάνει μόνο με τους σπάνιους τίτλους. Χάνεται η ατμόσφαιρα και η μαγεία, θα χαθεί η επαφή. Ξέρουμε τι μας μένει. Πολυδιαφημισμένα βιβλία της μοσχοπουλημένης συγγραφέως των μεγάλων επιτυχιών, σε φανταχτερές προθήκες με πληρωμένες καταχωρήσεις στον τύπο.

Η κρίση, κυρίως των αξιών, συνεχίζεται κι ευτυχώς, στην προκειμένη περίπτωση, για εκείνους που θεωρούν επικίνδυνο το διαβασμένο πολίτη. Η ελίτ πρέπει να διατηρεί τις αποστάσεις κι έτσι κάποιος, ο Βενιζέλος για παράδειγμα, μπορεί να μνημονεύει το Σεφέρη, ενώ εμείς αρκούμαστε στο να επικαλούμαστε την dream team του Αντώνη Κανάκη. Ζωή σε λόγου μας.

Γιάννης Κέφαλος για το ikariamag.gr