Να σκέπτεσαι παγκόσμια, να ψωνίζεις και να τρως τοπικά

Όταν φθάνω στην Ικαρία μετατρέπομαι αμέσως σε κυνηγό. Όχι, δεν τρέχω στα βουνά πυροβολώντας κατσίκες, αλλά αφιερώνω τον χρόνο μου αναζητώντας προϊόντα που παράγονται στην Ικαρία. Όταν πρωτοείδα τη διαφήμιση «η Ικαρία ανήκει στις Blue Zones κι αυτό οφείλεται στις υγιεινές τροφές που οι άνθρωποι καταναλώνουν και έτσι ζουν τόσο πολύ», αποφάσισα να ψάχνω παντού όπου βρίσκομαι αυτές τις μυστικιστικές καλές τροφές.

Αλλά, έκανα λάθος. Όταν πάω στα σούπερ μάρκετ δεν βρίσκω πουθενά μια επιγραφή που να λέει «αυτές οι ντομάτες καλλιεργούνται στην Ικαρία».  Ετσι, πρέπει να ρωτάω και τις περισσότερες φορές – μάλλον πάντα – απογοητεύομαι, γιατί το τυρί οι ελιές ή οι πατάτες δεν είναι από την Ικαρία, πολλές μάλιστα φορές δεν είναι καν από την Ελλάδα.

Βρίσκω φέτα και ελιές από την Καλαμάτα, πατάτες από την Αίγυπτο και την Κύπρο, το κρασί έρχεται από διάφορες περιοχές της Ελλάδας ακόμα κι από το εξωτερικό. Μάταια ψάχνω κι ελπίζω να βρω μιά τοπική αγορά αλλά δεν βρίσκω τίποτα.

Ακόμα και το καλοκαίρι, όταν το νησί κατακλύζεται από κόσμο – ξένους και Ικαριώτες που επιστρέφουν στην πατρίδα – δεν έχω βρεί τοπική αγορά και δεν ξέρω τους παραγωγούς. Ετσι απογοητεύομαι πολύ γιατί είναι κρίμα να έρχομαι από μια μεγάλη πόλη, προσπαθώντας να αποφύγω τα τεράστια σούπερ μάρκετ με τις τεχνητές τροφές και να αντιμετωπίζω την ίδια ή παρόμοια κατάσταση εδώ στην Ικαρία.

Ετσι άρχισα το κυνήγι. Ρωτούσα τους ανθρώπους πού μπορούσα να αγοράσω τοπικό τσίπουρο, πού μπορούσα να βρω καλό κατσικίσιο τυρί, μέλι, φρούτα και λαχανικά από το νησί. Πού θα μπορούσα να αγοράσω τα περίφημα βερύκοκα Ικαρία; Και σιγά-σιγά έφτιαξα την εικόνα: έπρεπε να καταλάβω ότι πολλοί παράγουν μόνο για δική τους κατανάλωση και πουλάνε μικρές ποσότητες μπροστά στην πόρτα τους.

Αλλά πρέπει να ξέρει κανείς τις διευθύνσεις… κι ακόμα κι αν τις έχει, είναι οι περίεργες οδηγίες όπως αυτή: Όταν μπαίνεις στο Φραγκάτο, στρίβεις δεξιά στο καφενείο, μετά αριστερά στο σπιτάκι με την μπλέ πόρτα, ύστερα ακολουθείς τον χωματόδρομο μέχρι τους σκουπιδοτενεκέδες. Ακριβώς απέναντι βρίσκεται το σπίτι που θα αγοράσεις το καλλίτερο μέλι του νησιού.

Μπορεί κανείς να φαντασθεί ότι έκανα πολλές προσπάθειες ώσπου να βρω και να αγοράσω το πρώτο μου βαζάκι. Αλλά η γεύση του μελιού άξιζε τον κόπο.

Σιγά – σιγά έκανα τον κατάλογό μου: για τυρί πηγαίνω στο Γλαρέδο, το ίδιο και για το κατσικίσιο παγωτό μου. Αγοράζω τα αυγά μου από τον Χρίστο και το μέλι μου στις Ράχες, τις καλλυντικές μου κρέμες και τα σαπούνια μου κατευθείαν από το εργαστήριο στον Αγιο Πολύκαρπο. Κι έτσι βρήκα και τα μαγαζιά που μπορώ να αγοράσω τοπικά προϊόντα.

Το αγαπημένο μου είναι ο «Μύθος» στον Αρμενιστή. Εδώ βρίσκει κανείς μια πλούσια ποικιλία όλων των Ικαριώτικων προϊόντων: σαπούνια, καλλυντικές κρέμες, μέλι, ξερά φρούτα, βότανα, κρασιά, κρίταμο,  μαρμελάδες κλπ. Απαραίτητη μια επίσκεψη. Δυστυχώς δεν βρήκα κάτι παρόμοιο στο νότιο μέρος του νησιού – αν θέλετε τη γνώμη μου, ο Αγιος Κύρικος χρειάζεται κάτι παρόμοιο.

Ανακάλυψα επίσης ότι σιγά-σιγά και τα σούπερ μάρκετ έχουν τώρα πια ράφια αφιερωμένα σε ντόπια προϊόντα, μόνο που δυστυχώς, δεν βάζουν και μια ταμπελίτσα που να επισημαίνει το γεγονός. Το ίδιο και με τα κρασιά. Υπάρχουν Ικαριώτικα, ανακατεμένα με άλλα λευκά και ερυθρά κρασιά, αλλά πρέπει να προσέχει κανείς για να τα δει: πρέπει να διαβάζει τις ετικέττες για να ξεχωρίσει τα εξαιρετικά Ικαριώτικα κρασιά, μεταξύ άλλων του Τσαντίρη, του Καρίμαλη και του Αφιανέ, παρόλο που βρίσκονται εκεί μπροστά στα μάτια του.

Δεν πρέπει να ξεχάσω τον Τέσκο, το περίφημο εργαστήριο ζαχαροπλαστικής του νησιού. Εχουν βέβαια μαγαζί στον Αγιο Κύρικο αλλά δεν έχει ταμπέλα.. έτσι πρέπει να το ξέρεις για να το ψάξεις.  Θα βρεις όμως τα προϊόντα τους παντού στο νησί…. Οδηγός σου θα είναι η αγάπη σου για τα γλυκά.

Ετσι συνεχίζεται η έρευνά μου. Είναι ωραίο να βρίσκει κανείς τα πρόσωπα πίσω από τα προϊόντα και να μαθαίνει τον τρόπο που καλλιεργούν τα λαχανικά και τα φρούτα τους, μερικοί μάλιστα με τον παραδοσιακό Ικαριώτικο τρόπο.  Όταν φεύγω από το νησί, οι τσάντες μου είναι γεμάτες από τοπικά προϊόντα. Οι φίλοι μου και η οικογένεια περιμένουν με λαχτάρα αυτούς τους μικρούς θησαυρούς. Τους εκτιμούν πολύ στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Μόναχο.

Κι όταν μου τελειώνουν  μπαίνω στο ikariastore.gr όπου μπορώ να βρω όλα τα αγαπημένα μου. Ζηλεύω τους ανθρώπους που ζουν στην Ελλάδα και μπορούν να παραγγείλουν όλα αυτά τα υπέροχα τοπικά προϊόντα μέσω του Ιντερνέτ.

Ξέρω ότι το διεθνές εμπόριο είναι στην τελική του ευθεία. Ανυπομονώ να δω τα αποτελέσματα. Αλλά ακόμα και οι αγορές μέσω του ιντερνέτ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την ευχαρίστηση του να κυνηγάω τα ντόπια προϊόντα επί τόπου. Νοιώθω τόση ευχαρίστηση να ανακαλύπτω νέους τόπους, νέες γεύσεις,  καινούργιους ανθρώπους… και την ιστορία που κρύβεται πίσω από τον καθένα.

Birgit Urban
urbanb27@gmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Birgit Urban.