Μεγαλώνουμε σε ένα περιβάλλον που οι «ταμπέλες» τείνουν να ξεπεράσουν σε αριθμό αυτούς που κατηγοριοποιούν. Άλλη μια ενοχλητική αλήθεια είναι ότι η εντύπωση που δημιουργείται για ένα γεγονός είναι σήμερα το ίδιο σημαντική (αν όχι σημαντικότερη) με το τι πραγματικά συνέβη. Πολλές φορές είναι αρκετό να ειπωθεί ή να υπονοηθεί κάτι για να σχηματιστεί άποψη.

«Ταμπέλες» και εντυπώσεις έχουν αποκτήσει τέτοια δυναμική που κάνουν ανθρώπους να ζουν κάτω από μια συνεχή καχυποψία. Κοιτούν περισσότερο τι εικόνα δείχνουν προς τα έξω, ανησυχούν μήπως δώσουν λαβες για σχόλια ή πουν κάτι που μπορεί να παρεξηγηθεί από το να αναζητούν την διαφορετικότητα και να υποστηρίζουν σθεναρά ιδέες τους και ιδανικά.

Μερίδιο ευθύνης τέτοιας συμπεριφοράς έχει και η ανάγκη που νιώθουμε (ή μας μαθαίνουν να νιώθουμε) μεγαλώνοντας να ανήκουμε σε ένα γενικότερο σύνολο. Να αποτελούμε μέρος μιας ομάδας που μας αντιπροσωπεύει. Έχει όμως διαστρεβλωθεί τόσο η έννοια του συνόλου που σχεδόν δαιμονοποιεί την ατομικότητα και την ανεξαρτησία.

Κάποτε προϋπόθεση κρίσης και κριτικής ήταν η μελέτη και η γνώση ενός ατόμου ή γεγονότος. Σήμερα με πρώτη και καλύτερη την τηλεόραση αλλά και την γενικότερη κουλτούρα που επικρατεί, φτάνει μια φήμη ή ιδέα για να οδηγήσει σε σχηματισμό γνώμης συνήθως αρνητικής που και αυτή με την σειρά της οδηγεί σε μια καλλιέργεια φόβου και καχυποψίας.

Παλαιότερα, μα διαχρονικά, το χρώμα του δέρματος και η εθνικότητα. Σήμερα, ένδυση, επαγγελματική δραστηριότητα, σεξουαλικές προτιμήσεις, χόμπι, μουσικά ακούσματα, κινητό τηλέφωνο, κόμμωση, καταγωγή, τόπος διαμονής, φιλικά πρόσωπα, είδος αυτοκίνητου ή μηχανής, πολιτικές πεποιθήσεις, υπέρ ή κατά των ανεμογεννητριών μοιάζουν να είναι υπέρ αρκετά για τον σχηματισμό άποψης από την πρώτη κιόλας ματιά ή κουβέντα.

Σε μια εποχή που όλο και δυσκολότερα ανοίγονται οι άνθρωποι, που οι σχέσεις πολύ πιο εύκολα χαλάνε απ΄ ότι διατηρούνται, που ο ατομισμός λαμβάνεται ως ατομικότητα, βίος και συμβίωση γίνονται ακόμη πιο δύσκολα όταν κοιτάμε να βγάλουμε γρήγορα συμπεράσματα και δεν δίνουμε σε γεγονότα και ανθρώπους ούτε χώρο ούτε χρόνο να αναπτυχθούν.

Μανώλης Ξενάκης
exenakis@hotmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Μανώλη Ξενάκη.