Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος αφηγείται την περιπέτεια του «Τετάρτου», ενός πολιτιστικού περιοδικού που ξεκίνησε να εκδίδεται το 1984 με διευθυντή τον Μάνο Χατζηδάκι. Η επιχείρηση άνηκε στον φρέσκο, τότε, επιχειρηματία… Γιώργο Κοσκωτά. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου διακρίνουμε πώς γιγαντώθηκαν οι νοσηρές συμπεριφορές και συνήθειες της ελληνικής κοινωνίας (που έφτασαν μέχρι και το σήμερα). Ερχόμαστε κοντά όμως και στην ξεχωριστή προσωπικότητα του Μάνου, την οποία ο Θεοδωρόπουλος σκιαγραφεί χωρίς προθέσεις αγιογραφίας αλλά και χωρίς καμία διάθεση κουτσομπολιού. Απόλαυσα τις σκηνές Χατζηδάκι – Γκάτσου. Η πορεία του Τετάρτου, ο τρόπος που στήθηκε αλλά και τα προβλήματα που αντιμετώπισε, εξωτερικά και εσωτερικά, λύνουν, ακόμα και ως συγκεκριμένη περίπτωση, πολλές απορίες για την σημερινή κατάσταση. Εξοργίζομαι, έστω και ετεροχρονισμένα για την εμετική συμπεριφορά του Αυριανισμού απέναντι στον Μάνο, μα όταν βλέπω ότι αυτή η ρυπαρή αισθητική και νοοτροπία, ζει και βασιλεύει ακόμα και σήμερα (και στο διαδίκτυο), σκέφτομαι ότι ο Χατζηδάκις δεν είναι μόνο «ο λαχειοπώλης του ουρανού», όπως είχα γράψει. Διότι παραδέχομαι έστω και με πικρία ότι ο Θεοδωρόπουλος ίσως έχει δίκαιο όταν λέει ότι:

«Η νοοτροπία του (Μάνου) έχει ηττηθεί. Το θάρρος μια ατομικότητας που αντλεί την ορμή της, όχι από την αυθαιρεσία των όποιων απόψεων, αλλά από το κεφάλαιο της ευαισθησίας που κατατίθεται στο δημιουργικό έργο. Αυτή η νοοτροπία στη σημερινή Ελλάδα βρίσκεται στην παρανομία. Τη νομιμότητα την ορίζει η δημοκρατικά μοιρασμένη αταλαντοσύνη της μετριότητας, που πάσχει από ακράτεια απόψεων και υποστηρίζεται, εννοείται, από απύθμενο θράσος.

Ο Μάνος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ηττημένους του 2012 γιατί ηττήθηκε η νοοτροπία του. Στην Ελλάδα κυβερνούν όλα αυτά που ο ίδιος προσπάθησε να πολεμήσει με τη δημόσια παρουσία του: Το θράσος της αγραμματοσύνης, το αντιαισθητικό παραλήρημα του φανατισμού, οι εκδικητικές κραυγές και η κλειστοφοβική επάρκεια των αδικημένων.»

Το βιβλίο παρόλαυτα το απόλαυσα, είναι καλογραμμένο, ειλικρινές και καθόλου λαϊκίστικο. Και εκτίμησα – «γνώρισα» τον συγγραφέα του ακόμη περισσότερο. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2012 από τις εκδόσεις Πόλις.

Κωνσταντίνος Βατούγιος για το ikariamag.gr