«Είμαστε όλοι διαφορετικά ψάρια αλλά σ΄αυτό το σχολείο κολυμπάμε μαζί.»

Η δήλωση αυτή συνδυαζόμενη εικαστικά από έναν υπέροχο ωκεάνιο κόσμο, δουλεμένο από παιδικά χεράκια, στον πίνακα ανακοινώσεων του πρότυπου σχολείου ένταξης μεταναστών, στην πόλη Naxxar στη Μάλτα, όπου εδρεύει το Κέντρο Εκπαίδευσης Μεταναστών, τράβηξε από την αρχή το ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών από την Ικαρία. Τρεις καθηγήτριες της Αγγλικής Γλώσσας, μία της Γαλλικής και μία των Γερμανικών με επικεφαλής τον Σχολικό Σύμβουλο της  Αγγλικής στο Βόρειο Αιγαίο, Δρ. Αγάπιο Οικονομίδη, βρέθηκαν εκεί από 7 έως 11 Νοέμβρη για επιμορφωτική επίσκεψη, με δικά τους έξοδα.

Η επίσκεψη τελούσε υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Β. Αιγαίου μετά από πρόσκληση του Τμήματος Εκπαίδευσης Μεταναστών του Υπουργείου Παιδείας της Μάλτας (Migrants Learner’s Unit) για επιτόπια παρατήρηση του τρόπου διαχείρισης και λειτουργίας της ένταξης των μεταναστόπουλων στα σχολεία, καθώς και έπειτα από πρόσκληση της συντονίστριας RELANG από τη Διεύθυνση Παιδείας και Αποτίμησης Προγραμμάτων της Μάλτας (Directorate for Learning and Assessment Programmes). Ο κύριος Οικονομίδης, υπεύθυνος του προγράμματος RELANG για το Βόρειο Αιγαίο, ανέλαβε τη διοργάνωση του ταξιδιού στο πλαίσιο του παραπάνω προγράμματος. Στη συγκεκριμένη επιμορφωτική επίσκεψη δόθηκε προτεραιότητα στη συμμετοχή εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολεία απομακρυσμένων νησιών, όπως η Ικαρία.

Στο Κέντρο Εκπαίδευσης Μεταναστών ο Συντονιστής Εκπαίδευσης, από  το Υπουργείο Παιδείας και Απασχόλησης της Μάλτας, κύριος Facciol, και οι εκπαιδευτικοί συνεργάτιδές του μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους με τους Έλληνες εκπαιδευτικούς και ήταν σε μεγάλο βαθμό ενήμεροι για τις προσφυγικές ροές στη χώρα μας, ειδικά σε νησιά όπως η Μυτιλήνη. Η Μάλτα αντίστοιχα δέχεται πρόσφυγες από την υποσαχάρια Αφρική, το Ιράκ και τη Συρία και οικονομικούς μετανάστες από τα Βαλκάνια, χώρες της Ανατολικής Ευρώπης αλλά και την Κύπρο. Ως προς τη φοίτηση των παιδιών στο σχολείο, τα σχολεία βρίσκονται αντιμέτωπα με πολλές αντιξοότητες είτε γιατί τα παιδιά δεν είναι πάντα δηλωμένα και οι υπηρεσίες της χώρας ερευνούν διακριτικά, είτε γιατί αρχικά πρέπει να συμπληρωθεί το ιατρικό τους ιστορικό και να γίνει προληπτικός εμβολιασμός. Απαραίτητες συνθήκες για να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα και να συνυπάρξουν στη συνέχεια με τους ντόπιους μαθητές είναι η αποδοχή της ταυτότητας και της διαφορετικότητας καθώς και ο σεβασμός στα θρησκευτικά πιστεύω. Η κατανόηση της νοοτροπίας του κάθε πολιτισμού απέναντι στο σχολείο, η διακριτικότητα ως προς τη δυνατότητα οικονομικής ανταπόκρισης στο κόστος των στολών  και των σχολικών ειδών, τη θέση των δύο φύλων, πατέρα-μητέρας στην οικογένεια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει έγνοια και μέριμνα για τυχόν κακοποίηση, η αντιμετώπιση των σωματικών και ψυχικών τραυμάτων των παιδιών από εμπόλεμες περιοχές, τα προγράμματα διδασκαλίας της αγγλικής και της μαλτέζικης γλώσσας σε μαθητές που μιλούν άλλη μητρική γλώσσα, η στήριξη των εκπαιδευτικών, υλικά και ηθικά, καθώς και η αντιμετώπιση του αρνητισμού των ντόπιων, που βλέπουν τα ενοίκια να αυξάνονται και τη δεδομένη καθημερινότητά τους να επηρεάζεται, έως και περιστατικά  παραβατικότητας που διογκωμένα  από τα Μ.Μ.Ε. καλλιεργούν κλίμα ρατσισμού στην κοινωνία που επηρεάζει και τη λειτουργία των σχολείων, απαιτούν επαγρύπνηση, σχεδιασμό και δραστηριοποίηση εκ μέρους των εκπαιδευτικών.

Η παρακολούθηση από τους φιλοξενούμενους των μαθημάτων στις ολιγάριθμες εργονομικές τάξεις, όπου το κάθε παιδί εντάσσεται ανάλογα με την ηλικία του και διδάσκεται από επιμορφωμένες δασκάλες, ήρεμες και χαμογελαστές, το ωρολόγιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει: αγγλική φωνητική, αγγλικά, μαλτέζικα, μαθηματικά, γεωγραφία, εικαστικά και γυμναστική έδειξε γιατί αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης των μεταναστόπουλων  στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά, ώστε έπειτα από ένα χρόνο εντατικής επιμόρφωσης να μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε οποιοδήποτε σχολείο της Μάλτας. Για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εφαρμόζεται πρόσθετη στήριξη στην κανονική ροή του προγράμματος.

Η παρακολούθηση και οι διαδραστικοί πίνακες που χρησιμοποιούνται σε κάθε τάξη, δίνουν την ευκαιρία για αλληλεπίδραση ανάμεσα σε μαθητές και καθηγητές! Πώς έγιναν οι συστάσεις και οι χαιρετισμοί σε κάθε γλώσσα, πώς βρήκαν ο καθένας τη χώρα του στον χάρτη, την Ελλάδα και την Ικαρία μαζί, πώς τους συνεπήραν η θαλάσσια ομορφιά του νησιού μας και η σπηλαιογραφία του στις εικόνες του διαδικτύου , πώς βρέθηκαν σε ικαριώτικο πανηγύρι, με τον κόσμο να χορεύει υπό τη μελωδία του βιολιού, βλέποντας καλοκαιρινό φιλμάκι, και πώς συμμετείχαν στο θεατρικό παιχνίδι για τον μύθο του Δαίδαλου και του Ίκαρου που είχε την έμπνευση να ξεκινήσει ο κύριος Facciol! Πραγματικά, διαφορετικά ψάρια που κολυμπούν, επικοινωνούν, μαθαίνουν και  συνυπάρχουν!

Ημέρα κι εμπειρία εποικοδομητική που επαναλήφθηκε και στο Δημοτικό Σχολείο ενσωμάτωσης Προσφύγων στην πόλη Birczebbuga που λειτουργεί από το 1980 και όπου φοιτούν 600 παιδιά, διδασκόμενα κυρίως αγγλικά και  μαλτέζικα. Και μπορεί η συνάντηση με την κυρία Micallef να αναβλήθηκε λόγω έκτακτης σύσκεψης που συγκάλεσε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας της Μάλτας με όλους τους Συντονιστές Εκπαίδευσης της Μάλτας, όμως, το επόμενο ραντεβού είναι την άνοιξη του 2018 στη Μυτιλήνη με εμπειρογνώμονες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ξένων Γλωσσών (ECML) και εκπαιδευτικούς, όπου θα εξεταστούν προτάσεις με στόχο την προαγωγή της διδασκαλίας και αξιολόγησης των ξένων γλωσσών στα ελληνικά σχολεία, ώστε όλα «τα ψάρια» και «τα ψαράκια» να κολυμπούν με γνώση, αντοχή κι ευελιξία σε όλες τις θάλασσες και τα πελάγη, ένθεν κακείθεν, στην Ελλάδα και τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βάνα Τσαμπή
vana.tsampi@yahoo.gr

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Βάνας Τσαμπή.