photo

Ο άνθρωπος που δεν αγαπά τους νεωτερισμούς χαρακτηρίζεται συντηρητικός. Αν υποθέσουμε ότι αυτός ο ορισμός είναι αληθινός, τότε πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι Ικαριώτες είναι συντηρητικοί και όχι προοδευτικοί όπως ακούγεται από διάφορα στόματα. Τα στόματα αυτά είναι κυρίως οι «ξένοι» που πιστεύουν ότι ο ικαριώτικος λαός είναι ιδιαίτερος ως προς τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή, φιλόξενος, προοδευτικός, χαλαρός, αυτό που λέμε allegro.

Το παράδοξο όμως είναι ότι όσο συχνά ακούμε φίλους του νησιού ν’ αποκαλούν προοδευτικούς του κατοίκους του, άλλο τόσο συχνά ακούμε τους ίδιους τους κατοίκους του ν’ αποκαλούν συντηρητικούς τους συντοπίτες τους. Με δεδομένη τη στασιμότητα που παρατηρείται σε όλα τα επίπεδα στο νησί,  θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι οι Ικαριώτες είναι πράγματι περισσότερο συντηρητικοί παρά προοδευτικοί, άσχετα με το αν οι ίδιοι έχουν διαφορετική εντύπωση για τον εαυτό τους.

Δηλώνουν αριστεροί αλλά επιδιώκουν να συντηρούν μια κατάσταση, είναι φιλόξενοι αλλά δεν τους θέλουν όλους επισκέπτες στο νησί, φημίζονται ως θυμόσοφοι αλλά μερικές φορές χάνουν τη νηφαλιότητα τους, είναι γλεντζέδες αλλά μόνο υπό τις κατάλληλες γι’ αυτούς συνθήκες και πολλές φορές μόνο μεταξύ τους. Όλα αυτά αναδεικνύουν την αντίφαση που υπάρχει ανάμεσα στο θεωρητικό και το πρακτικό τους κομμάτι.

Όταν όμως τα ίδια πρόσωπα που έχουν μια σχεδόν έμφυτη αδιαφορία, άρνηση στο νέο, στην αλλαγή και στην άλλη άποψη, τα βλέπεις ν’ αγκαλιάζουν και να παίρνουν κοντά τους, στην παρέα τους ή ακόμη και στο σπίτι τους, ανθρώπους που ξέρεις πως οπουδήποτε αλλού θα τους γύριζαν την πλάτη, ανατρέπεται όλη η θεωρία περί συντηρητισμού των Ικαριωτών. Υπάρχουν λοιπόν ακόμη οι άνθρωποι που η Ικαρία κρατά το πνεύμα τους ζωντανό και μπορούν ν’ αλλάζουν τις ιδέες τους για τον κόσμο όπως αλλάζει και ο κόσμος γύρω τους.

Εν τούτοις, οι προσπάθειες να χαρακτηριστεί ένας τόπος και οι άνθρωποι του ήταν ανέκαθεν επισφαλείς, γιατί οι γενικότητες είναι συνήθως αυθαίρετες και η αλήθεια δεν είναι ποτέ μία. Ίσως έτσι είναι καλύτερα, αν δεν έχουμε πρόβλημα να μείνουμε με την απορία. Προοδευτικοί, συντηρητικοί, συντηρητικοί με μια τάση προοδευτικότητας, προοδευτικοί με συντηρητικότητα, τίποτα απ’ αυτά ή όλα αυτά;

Αφροδίτη Τσαμουδάκη
afroditi@ikariamag.gr