37°35′57.71″N 26°09′59.84″E

Η Ικαρία  ανήκει στα νησιά του Bορείου Aιγαίου, ευτυχώς όμως συνορεύει με τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, ακόμη περισσότερο οι Φούρνοι. Και το ευτυχώς πηγαίνει στην μουσική επίδραση που πήρε από τα δύο αυτά νησιωτικά συμπλέγματα. Ωραίοι βέβαια και οι αντικριστοί χοροί της Μυτιλήνης  αλλά λίγο μακριά. Στην Σάμο πάλι, να χορεύουν καλαματιανό; Άλλο και τούτο. Στα δεξιά,  η  γειτονική μας και παρεξηγημένη Μύκονος διαθέτη μια αξιόλογη μουσική παράδοση τόσο στα τραγούδια όσο και στους χορούς της. Από κάτω μας τώρα ,τι να πούμε για την καταπληκτική μουσική παράδοση των  Δωδεκανήσων με τα σαντούρια και τις ωραίες μελωδίες  .Υπάρχει πιο όμορφο τραγούδι στον  κόσμο  από την Μπρατσέρα της Λέρου; Το ακούς και ανοίγει η ψυχή σου. Μάλλον ξεκίνησα να μιλάω στο πόσο ίσως επηρεάζει η γεωγραφική θέση της Ικαρίας ,και την δική μας μουσική παράδοση…

Μουσική παράδοση λοιπόν. Τι είναι αυτό; Η παράδοση για μένα είναι οι μνήμες από τον τόπο μας, τα βιώματά μας, η παιδική μας ηλικία, σαν να λέμε δηλαδή ,η παράδοση για μένα θα μπορούσε να είναι η γιαγιά μου η Βασιλεία!

Από τις πρώτες  αναμνήσεις μού, είναι και η εξής εικόνα: Κάτι απογεύματα στο σπίτι της γιαγιάς μου στον Αί Γιάννη. Με «κάθιζαν» στην αμπάρα, ο παππούς μου έφερνε ξερά σύκα και καρύδια από το υπόγειο και η γιαγιά μου τραγουδούσε και έλεγε ποιηματάκια. «Μάτια σαν και τα δικά σου δεν υπάρχουν στον ντουνιά, και όποιος τα γλυκοφιλήσει, χάρο δεν φοβάται πια».

Κάποτε λένε, κάτι Κυριακές στο καφενείο του Χαρδαλούπα στον Μαγγανίτη, όταν έρχονταν ο Τσεπέρκας ή το Ψαχτούρι , γίνονταν γλέντια τρικούβερτα. Λένε ακόμα  ότι οι νέες του χωριού ήταν οι πιο όμορφες, οι πιο καλλίφωνες και οι πιο τσαχπίνες .Ισχύει αυτό που λένε φαίνεται, όταν κάποιος ζει κοντά στην θάλασσα, είναι πιο εξωστρεφής. Μια από αυτές ήταν και η γιαγιά μου.

Θυμάμαι ακόμα την φωνή της, μου έκανε από τότε εντύπωση. Τραγουδούσε, βρε παιδί μου, σα να το ζει το τραγούδι. Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα  πως κάπως έτσι τραγουδούσαν όλες οι γυναίκες  των γύρω νησιών, παράδειγμα η Θάλεια Σπανού από τους Φούρνους, η Αιμιλία Χατζηδάκη από την Λέρο και την Άννα Καραμπεσίνη από την Κω. Χαρακτηριστικό της φωνής τους η μελωδικότητα, η δύναμη  και το συναίσθημα. Η φωνή να βγαίνει δυνατή από το στομάχι. Χωρίς να τις έχω δει  ποτέ, τις φανταζόμουν   νταρντανογυναίκες, φουσκωμένες  σαν γαλοπούλες, να τραγουδούν με τον θώρακα γεμάτο αέρα, όμως να βγάζουν μια γλυκιά φωνή! Χωρίς να τα παραλέω ,όταν τις ακούω, νιώθω ότι εκείνη την στιγμή σού δίνουν την ψυχή τους.

Η Καίτη Κουλλία στα μαθήματα τραγουδιού που έκανε το καλοκαίρι στην Ικαρία το επιβεβαιώνει: Η ζωή αυτών των γυναικών πολλές φορές καθρεφτίζεται σ τη φωνή τους. Η δυσκολία της επιβίωσης γίνεται ο καημός. Και το τραγούδι, ο τρόπος να τον βγάλουν. Συγκεκριμένα, η κα.Καραμπεσίνη ήης είπε ότι δεν μπορεί να βρεθεί σε γλέντι  και να μην τραγουδήσει, νιώθει  να σκάει ,το συναίσθημά εκείνη την στιγμή είναι πολύ έντονο και πρέπει να βγει.

Μ’ αρέσουν τα τραγούδια αυτά, τα νησιώτικά μας. Μήπως αν ήμουν π.χ. από την Ήπειρο να μου άρεσαν πιο πολύ τα ηπειρώτικα ; Ίσως. Όμως  να, τελικά αν και απομονωμένοι, σε καλή θέση στον χάρτη πέσαμε, στην θέση αυτή άλλωστε οφείλεται  και ολόκληρη η ιδιαιτερότητα του νησιού. Ωραία ακούσματα είχαμε, μας κάνουν και λίγο να καταλαβαίνουμε πως ζούμε σε νησί. Γιατί κακά τα ψέματα, πιο καλή σχέση έχουμε πια με τα κατσίκια παρά με την θάλασσα.

Η παράδοση είναι οι άνθρωποί .Και αυτοί που γνωρίσαμε και αυτοί που ακούσαμε και αυτοί που δεν είδαμε ποτέ, που όμως τους νιώθουμε μέσα μας .Οι φωνές αυτές, η μουσική μας παράδοση , είναι κληρονομιά. Ένας ακόμα λόγος να καμαρώνουμε όταν μας ρωτάνε «από πού είσαι;» και όταν απαντάμε ότι καταγόμαστε από την Ικαρία…ενθουσιάζονται !

Βάσω Καττέ
vasso_katte_96@hotmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Βάσως Καττέ.