Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται και στο νησί μας μια θεαματική αύξηση των αγορών μέσω διαδικτύου. Οι λόγοι είναι πολλοί αλλά συχνά και αδιευκρίνιστοι. Για παράδειγμα, όπως μας είπε χαρακτηριστικά αντιπρόσωπος εταιρίας ταχυμεταφορών, καταφθάνει συνεχώς στην Ικαρία, σε μεγάλη ποσότητα, συγκεκριμένος τύπος θερμάστρας που υπόσχεται χαμηλή κατανάλωση. Στην ντόπια αγορά υπάρχουν παρόμοιες σόμπες διαπιστωμένα σε χαμηλότερη τιμή, με τη διαφορά πως αυτή που έρχεται με την ηλεκτρονική αγορά διαφημίζεται από γνωστή παρουσιάστρια της τηλεόρασης.

Η μεγαλύτερη έξαρση, δηλαδή έντονα ανοδική τάση εμφανίστηκε στην αγορά του ηλεκτρονικού εμπορίου την πενταετία 2008-2012 με αύξηση 480%. Παρόλο που τώρα βρίσκεται σε χαμηλότερο ποσοστό, οι δείκτες είναι όλοι θετικοί με πρωταγωνιστές τα ηλεκτρονικά είδη, τα εισιτήρια, τα παιχνίδια, την ένδυση – υπόδηση. Τελευταία καταγράφεται μεγάλη αύξηση και στα είδη του σούπερ μάρκετ.

Η επιβολή των capital controls το καλοκαίρι φαίνεται ότι έδωσε περεταίρω ώθηση στις διαδικτυακές αγορές καθώς παρείχε τη δυνατότητα κατανάλωσης με τη χρήση πιστωτικών / χρεωστικών καρτών χωρίς να «ξοδεύει» ο καταναλωτής τα μετρητά του που ελεγχόταν.

Προσωπικά ανησυχώ και αγωνιώ για το μέλλον των εμπόρων στην Ικαρία. Οι αγορές Αγίου, Ευδήλου και Ραχών είναι ήδη συρρικνωμένες και οι έμποροι περίμεναν πάντα το καλοκαίρι, όχι για να πλουτίσουν αλλά για να μπορέσουν να καλύψουν τις πάγιες υποχρεώσεις τους που έμεναν σε εκκρεμότητα από το δύσκολο και χωρίς τζίρο χειμώνα. Τα σημάδια δείχνουν ότι πολλά καταστήματα σε μικρό διάστημα λίγων ετών θα αναγκαστούν να κλείσουν. Αυτό θα έχει διπλό αντίκτυπο σε όλους τους καταναλωτές που τώρα είναι πεισμένοι ή ξεγελασμένοι ότι αγοράζουν φθηνά από το διαδίκτυο.

Πρώτον, σε ώρα ανάγκης που κάποιος θα χρειάζεται συγκεκριμένο προϊόν δε θα μπορεί να το εξασφαλίσει από την τοπική αγορά και αναγκαστικά θα περιμένει τις δύο – τρεις εργάσιμες που απαιτούνται για να φτάσει στο νησί με την αποστολή. Για να υπερβάλω λίγο θα έλεγα ότι αν κάποιος χρειαστεί κορδόνια για να αντικαταστήσει αυτά που του κόπηκαν, θα υποχρεωθεί να φοράει τις παντόφλες του μέχρι να έρθει το δέμα από την πρωτεύουσα ή κάπου αλλού.

Το δεύτερο και χειρότερο θα είναι ο αντίκτυπος στον τουρισμό καθώς οι επισκέπτες θα περιδιαβαίνουν τις πρωτεύουσες των δημοτικών διαμερισμάτων τις Ικαριάς και θα τις βρίσκουν έρημες αφού θα υπάρχουν ελάχιστα καταστήματα και μετρημένοι καταναλωτές – πελάτες στους δρόμους. Μη σας φαίνεται πολύ μακρινό, θα δούμε γρήγορα τέτοιες εικόνες.

Υπολογίζεται ότι ο μέσος Έλληνας online καταναλωτής προχώρησε το 2015 σε αγορές αξίας 1.550 €, εμφανίζοντας αύξηση 10% σε σχέση με το 2014. Η δυνατότητα αναζήτησης της καλύτερης τιμής αποτελεί τον βασικό λόγο προτίμησης των αγορών μέσω διαδικτύου. Επίσης ισχυρό κίνητρο είναι η δυνατότητα άμεσης σύγκρισης προϊόντων και τιμών, όπως και η εύκολη πρόσβαση σε προσφορές.

Δεν είναι γνωστό πόσοι είναι εκείνοι που προτιμούν την οθόνη αντί για τη βιτρίνα στο νησί μας,  κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να αποτυπωθεί. Φαίνεται όμως ότι τα χρήματα που φεύγουν από το νησί ξεπερνούν ένα αρκετά σημαντικό ποσό.

Επίσης πρέπει να θυμόμαστε ότι οι Καριώτες έμποροι είναι κι αυτοί με τη σειρά τους καταναλωτές και όσο δουλεύουν τόσο στηρίζουν άλλους επαγγελματίες.

Ό,τι συνέβαινε τόσα χρόνια στη χώρα που παράγει ελάχιστα και σπαταλάει συνάλλαγμα, συμβαίνει τώρα και στην Ικαρία. Αντί να στηρίξουμε την τοπική αγορά και να ξοδέψουμε εδώ τα χρήματα που κερδίσαμε, προτιμάμε πια να τα στέλνουμε «εκτός συνόρων». Είναι στο χέρι όλων μας να αγοράζουμε έξυπνα, να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον  και να κρατήσουμε μια ισορροπία μεταξύ των δύο τρόπων αγοράς πριν η κατάσταση γίνει ανεξέλεγκτη και μη αναστρέψιμη.

Γιάννης Κέφαλος
kefalos@ikariamag.gr

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Γιάννη Κέφαλου.