Πρόλογος - Απόδοση - Ιστορική Έρευνα​: Γιώργος Γ. Σπανός

1941, Μάχη της Κρήτης. O W. B. Thomas τραυματίζεται βαριά στη μάχη του Γαλατά. Αιχμαλωτίζεται από τους Ναζί και μεταφέρεται σε διάφορα νοσοκομεία και στρατόπεδα αιχμαλώτων πολέμου. Καταλήγει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, στο κολαστήριο του Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη. Θα καταφέρει όμως να δραπετεύσει και με τη βοήθεια πολλών ελληνικών οικογενειών θα φτάσει με τα πόδια στη Χαλκιδική και θα βρει καταφύγιο στο Άγιο Όρος. Στον Άθωνα, έρχεται αντιμέτωπος με πρωτόγνωρες καταστάσεις. Απλοί μοναχοί ασκητές και επιφανείς γέροντες των ιερών μονών τον περιθάλπουν με κίνδυνο της ζωής τους και μετά από πολλές περιπέτειες αλλά και αποτυχημένες προσπάθειες καταφέρνει να διαφύγει με βάρκα και να φτάσει στα παράλια της Μικράς Ασίας, κοντά στη Σμύρνη. Με την παρέμβαση του Αγγλικού Προξενείου θα μεταβεί στα τουρκοσυριακά σύνορα όπου θα συναντήσει και πάλι το Τάγμα του.

Ο 96χρονος, σήμερα, Νεοζηλανδός δραπέτης, που αψήφησε επιδεικτικά τον Ναζισμό, δεν σταμάτησε ποτέ να επισκέπτεται την Ελλάδα και να ευχαριστεί τους Έλληνες. Ακολούθησε μία λαμπρή στρατιωτική καριέρα και θεωρείται, έκτοτε, ένας ζωντανός θρύλος. Σήμερα ζει στην Αυστραλία.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Το 1939 ο “Σάντυ” Τόμας ήταν ένας νεαρός τραπεζικός υπάλληλος στη Νέα Ζηλανδία. Η επόμενη χρονιά τον βρήκε στην Αγγλία, ανθυπολοχαγό του 23ου Τάγματος της Νέας Ζηλανδίας. Μέχρι σήμερα, κατέχει ένα από τα πιο διακεκριμένα στρατιωτικά ιστορικά. Τον Ιούλιο του 1945, ο αντιπτέραρχος Σερ Μπέρναρντ Σ. Φράιμπεργκ, VC (αργότερα Λόρδος Φράιμπεργκ), ο οποίος είχε διοικήσει τις Συμμαχικές Δυνάμεις στην Κρήτη, έγραψε:
«...τον παρακολούθησα να αναρριχάται σ’ όλες τις βαθμίδες μέχρι το τελευταίο έτος του πολέμου, ως ένας πολύ νεαρός ανθυπολοχαγός που εξελίχθηκε σ’ έναν από τους πιο τολμηρούς και έμπειρους Διοικητές Πεζικού, της 2ης Μεραρχίας της Nέας Zηλανδίας».
Έφτασε να γίνει ο Υποστράτηγος W.B. “Sandy” Thomas, CB, DSO, MC and Bar, ED, Silver Star (USA), Στρατιωτικός Διοικητής των Χερσαίων Δυνάμεων της Άπω Ανατολής.

ΑΠΟ ΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ:
Έπεσα στο έδαφος πίσω του κι άρπαξα το περίστροφο που του είχα κλωτσήσει λίγο πριν. Το έστρεψα προς τη θυμωμένη φιγούρα και τράβηξα τη σκανδάλη. Δεν έγινε τίποτα – είχε μπλοκάρει.
Ο μεγαλόσωμος Γερμανός σταμάτησε περίπου τρία βήματα μακριά μου κι εγώ μαζεύτηκα πιο κοντά στο πτώμα του ξαπλωμένου Γερμανού, που έκανε ακόμα συσπάσεις. Σήκωσε το οπλοπολυβόλο στον ώμο του και με εσκεμμένα αργές κινήσεις με σημάδεψε ψυχρά. Είδα το δεξί του μάτι να μισοκλείνει καθώς το άλλο εστίαζε μέσα απ’ το σκόπευτρο. Η κάννη σταθεροποιήθηκε.
Είχα κοκκαλώσει. Δεν μπορούσα να κουνηθώ. Κατόπιν, μία λάμψη κι είχαν όλα τελειώσει…
Είδα τον ώμο του να τραντάζεται καθώς τραβούσε τη σκανδάλη και μια κόκκινη μουτζούρα κιλήδωσε το μέτωπό του.
Ο δεκανέας Ρέι Τόμσον με κοίταζε εξεταστικά από την άκρη της ξερολιθιάς, με το τουφέκι του να καπνίζει ακόμα.
«Παρά τρίχα, κύριε», είπε χαμογελώντας, καθώς σκαρφάλωνε για να πιάσει την τσάντα που είχε πετάξει πρώτα επάνω. «Αν δεν σας πειράζει –συμπαθάτε με– δεν νομίζω πως πρέπει να προπορεύεστε πολύ, κύριε!».
«Πίστεψέ με, δεκανέα», είπα με όσο πιο κανονική φωνή μπορούσα, «περιττό να μου το πεις… Στο εξής θα δίνω εντολές από τα μετόπισθεν!».