Είναι τέτοια εποχή που μπαίνει ο χειμώνας και με πιάνει αυτή η μελαγχολία… περίεργο. Όχι, δεν είναι μελαγχολικός ο χειμώνας, απλώς είναι περίεργο που μου λείπει τώρα πιο πολύ το νησί.

Ναι, φυσικά ζηλεύω κι εκείνες τις υπέροχες ημέρες της αρχής του φθινοπώρου, που θέλεις να κάθεσαι στην ακτή να απολαμβάνεις την ηρεμία και τον απόηχο του δυνατού σε ήχους καλοκαιριού που πέρασε, προσπαθώντας να διακρίνεις την λεπτή γραμμή που χωρίζει ουρανό και θάλασσα. Είναι τόσο ακίνητα τα νερά αυτήν την εποχή που δεν την ακούς καν τη θάλασσα… μα νιώθεις μια απεραντοσύνη γαλήνης. Ακόμα και αν έχεις την τύχη να την ζήσεις, όμως, εκείνη τη στιγμή (όπως την είχα εγώ φέτος ας πούμε!) ξέρεις πως κάπου εκεί πλησιάζει και ένα «εις το επανιδείν» που είναι πολύ πιο μακρινό από ό,τι θα ήθελες…

Και ύστερα έρχεται ο χειμώνας. Τον περιμένεις τον χειμώνα στην Αθήνα, έχει τόσα πολλά όμορφα πράγματα να κάνεις, τόσες επιλογές. Σκέφτεσαι, όμως, πως τώρα όλοι θα έχουν ησυχάσει από τις καλοκαιρινές δουλειές εκεί, τώρα θα βρίσκονται όλοι μαζί γύρω από τα τζάκια με φρέσκο τσίπουρο και σχετικά «φρέσκα» νέα (του καλοκαιριού, δηλαδή), τώρα θα έχουν χρόνο να βρεθούν μεταξύ τους. Το καλοκαίρι, με εμάς τους «προσωρινούς» να γεμίζουμε ασφυκτικά τα χωριά, δεν προλαβαίνεις να δεις αυτούς που θέλεις. Ούτε εγώ δεν προλαβαίνω, δηλαδή, που είμαι και σε διακοπές. Πρώτη φορά το κατάλαβα όταν πήγα εκτός «σεζόν» – ας το πούμε έτσι μιας και έγινε και η Ικαρία μόδα και άρα τουριστική-  ότι είναι αλλιώς. Και ότι τελικά, αυτό το «αλλιώς» είναι που σημαδεύει τ’ όνειρό μας για την Ικαρία.

Σίγουρα τα πανηγύρια και τα γλέντια είναι λιγότερα τώρα, μα έχουν και άλλη ατμόσφαιρα. Θα μου πείτε, γιατί; Δεν έχουν ατμόσφαιρα εκείνα του καλοκαιριού; Φυσικά έχουν, διαφορετική όμως. Αν βρεθείς εκεί χειμώνα, βλέπεις τα γλέντια των ντόπιων πλέον. Βλέπεις, ας πούμε, πώς πραγματικά χορεύεται ο Ικαριώτικος, σε ένα κύκλο που δεν ‘’σπάει’’ και που ο πρώτος, ο κάβος, δίνει την σειρά του στον επόμενο για να πάει ο ίδιος στο τέλος του κύκλου, ώστε να κάνουν όλοι πρώτοι και πάλι από την αρχή. Στα 20-30 λεπτά που κρατάει ένας χορός όλοι προλαβαίνουν, εξάλλου. Αναγνωρίζεις τους πραγματικά καλούς χορευτές, που το καλοκαίρι, ίσως να μην φαίνονταν. Και αν δεν φαίνονταν είναι κρίμα, γιατί έτσι δεν εμπνέονται και οι μουσικοί (το έχει παραδεχτεί και ο Σκάντζακας, άλλωστε, αλλιώς παίζουν και αυτοί αν τα βρουν στις νότες και στο ρυθμό με τους χορευτές).

Γενικά, τους βλέπεις όλους και έχεις το χρόνο να τους μιλήσεις, να τους γνωρίσεις. Τώρα έχουν ξαναβγεί επίσης στους δρόμους χωρίς φόβο: «προσέχετε είναι επικίνδυνα με τόσους τουρίστες οδηγούς!» Αυτό το άκουσα φέτος πρώτη φορά και είχαν δίκιο. Όχι ότι είμαστε καλύτεροι οδηγοί εμείς οι «γνώστες» ή οι ντόπιοι, αν και σίγουρα ξέρουμε καλά τις διαδρομές. Παρόλα αυτά ένας νεόφερτος κάνει 15 προσευχές πριν μπει σε θέση συνοδηγού μαζί μας!

Νομίζω πως είναι κάτι άλλο, ένας άλλος κώδικας επικοινωνίας… Είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που μου έκανε εντύπωση στην Ικαρία (και κοντεύουμε να τους το χαλάσουμε και αυτό το καλοκαίρι)· δεν κορνάρει κανείς στο δρόμο. Στα δύσκολα σημεία που δεν χωράνε δυο αυτοκίνητα σταματάμε όλοι και προσπαθούμε να κάνουμε χώρο στον απέναντι. Υπάρχει μια ηρεμία και ένας άλλος ΚΟΚ, τόσο καλύτερος από αυτόν που ξέρουμε, που μόλις βγεις στο λιμάνι του Πειραιά και ακούσεις το πρώτο «μπιιιιιιιπ» και δεις τον πρώτο να σου χώνεται από δεξιά για να μπει εκείνος, μπροστά σου στο φανάρι, ενώ εσύ είχες ξεχάσει και την ύπαρξη των φαναριών…φρ-«ικάρεις»! Και κάπου εκεί αρχίζεις ξανά ν’ αναρωτιέσαι: «γιατί να μην μείνω εκεί για πάντα;» Σχεδόν κλισέ.

Κι όμως, το λέω με πλήρη κατανόηση πως αυτός ο παράδεισος μου, το μαγικό μου μέρος δεν είναι μόνο η ανέμελη τουριστική ζωή που κάνω το καλοκαίρι. Πιο πολύ λαχταρώ τον χειμώνα που δεν έχω χαρεί εκεί, μαζί με τις δυσκολίες του και με τα κρύα του και με όλα! Αυτά τα χλομιασμένα από την ομίχλη τοπία που καθαρίζει ο δυνατός αέρας και μαζί τους καθαρίζει και το μυαλό σου. Βλέπω τις χειμωνιάτικες φωτογραφίες που μοιράζονται μαζί μας όσοι ζουν εκεί και χαμογελάω. Τις χαίρομαι πιο πολύ από αυτές τις πολυάριθμες πανέμορφες φωτογραφίες του καλοκαιριού. Παρόλο που εκείνες μπορεί συνάμα να σημαίνουν πως κάποιοι καινούριοι επισκέπτες ανακάλυψαν και αγάπησαν μια γωνιά της, μια μόνο έκφραση του προσώπου της.  Δεν αργεί να έρθει και μια κουβέντα που θα κάνεις κάπου και κάποιος θα σου πει «Αααα από την Ικαρία είσαι; Έχω πάει και….και…κλπ» και γελάς με υπερηφάνεια και εξηγείς και ξεναγείς με τις περιγραφές σου, ενώ ταυτόχρονα νιώθεις μια τόσο γλυκιά νοσταλγία.

Υπάρχει γλυκός πόνος; Αν υπάρχει, σαν τη λαχτάρα που νιώθεις όταν σε χωρίζει απόσταση από τον αγαπημένο σου, τότε συγκρίνεται και με αυτή τη γλυκιά νοσταλγία.

«Πήγατε καθόλου; Θα πάτε Χριστούγεννα;» «Ναι θα πάμε!» απαντάς ενώ σε σουβλίζει και πάλι αυτός ο γλυκόπονος και ξέρεις ότι μπορείς και να μην τα καταφέρεις και να αναγκαστείς να ξαναπλάθεις στο μυαλό σου ιστορίες και εικόνες μέχρι το Πάσχα... Ένα τηλέφωνο: «Πήγατε στον Άγιο Βασίλη; Ο τάδε τι κάνει; Τα ήπιατε όλα ή προλαβαίνουμε;» Σου δίνουν απαντήσεις και αρχίζεις να βλέπεις εικόνες από αυτές που θα ήθελες να βλέπεις με τα μάτια σου.

Και ύστερα γίνεται στο σπίτι της Αθήνας μια γιορτή όταν σου στείλουν κάτι και το μαγειρέψεις. Και λες στους φίλους σου «αυτό είναι από την Ικαρία!» με τόση χαρά λες και το ανακάλυψες πρώτος, σαν εφευρέτης, ας πούμε!. Οι μεταξύ μας Καριώτες της Αθήνας πάντα όταν καλούμε ο ένας τον άλλο το χαιρόμαστε πολύ να υπάρχει κάτι από την Ικαρία στο τραπέζι. Μα και αν δεν υπάρχει, υπάρχει αυτή η κοινή νοσταλγία που και αν δεν την συζητήσεις (σπανίως), είναι πάντα εκεί. Και που πάλι μας ενώνει το ίδιο, ακόμα και μακριά της.

Εδώ, λοιπόν, το χειμώνα  σαν βρεθούμε οι Καριώτες θα είναι ή σε γλέντι, ή σε σπίτι συνοδεία Καριώτικων συνηθειών και προϊόντων (δηλαδή, πάλι γλέντι) και σχεδόν πάντα θα μπούμε σε μια κουβέντα για το κοινό μας όνειρο: Τι θα κάνουμε για να μπορέσουμε να είμαστε μόνιμοι στο νησί! Αυτό είναι το όνειρό μας όλων. Δεν το καταφέρνουν πολλοί, μα οι χειμώνες εδώ περνούν με αυτήν την ελπίδα…

Θυμάμαι, με έναν παλιό συνάδελφο – σύζυγος Καριωτίνας από τις «προσωρινές», «προσωρινός» και αυτός, του καλοκαιριού δηλαδή, και άντε το πολύ πολύ του Πάσχα – μια τέτοια εποχή είχαμε πιάσει την κουβέντα, ως συνήθως, στο κυλικείο της εταιρείας. Μου είπε πως ένα ζευγάρι φίλοι τους, άσχετοι με Ικαρία, που απλά την αγάπησαν, κανόνισαν με τις δουλειές τους να δουλεύουν μέσω ιντερνετ και μετακόμισαν σε ένα σπίτι με μπαλκόνι πιάτο τον Εύδηλο. «Και μου στέλνουν φωτογραφίες!» μου λέει. Μέγιστη τυραννία! Συμφωνήσαμε, βέβαια, πως αυτοί είναι και ένα καλό τεστ, ένα παράδειγμα για το πώς μπορεί να περάσει ο χειμώνας ζώντας μόνιμα στο νησί.

Μέχρι να έρθει το επόμενο καλοκαίρι ήταν ακόμα περισσότερο ενθουσιασμένοι! Είχαμε τότε πει «εμπρός στο δρόμο που χάραξαν!», μα όταν βρισκόμαστε χαμογελάμε με νοσταλγία και κανείς μας ακόμα δεν στάθηκε τόσο τυχερός.

Μια μέρα θα τα καταφέρω, σκέφτομαι. Ναι, θα τα καταφέρω!  Καλό χειμώνα…

Ευτυχία Βασάλου
eftichia.Vasalou@firstdata.com

Υ.Γ. Μου έστειλε η Χρύσα μερικά στικάκια με βίντεο από το καλοκαίρι. Ο φάκελος μέσα είχε μια φωτογραφία καρτ-ποστάλ, από αυτές που αγαπώ πολύ. Απέραντη θάλασσα να χρωματίζεται με τα χρώματα του ήλιου. Από πίσω έγραφε «Από την Ικαρία με αγάπη» και ένα ζωγραφισμένο χαμόγελο. Το χάρηκα σαν μικρό παιδί που ξετυλίγει δώρο. Τη στόλισα τη φωτογραφία πάνω στο γραφείο μου και δεν θα φύγει από εκεί όλο το χειμώνα. Εγώ μπορεί να φύγω… Μόνο για να πάω σε αυτήν!

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Ευτυχίας Βασάλου.