Το ρεμπέτικο και εμείς
δημοσιεύτηκε στην στήλη:ελεύθερες πτήσεις
15/09/2013 - 17:24
Δεν ξέρω πότε, πού και πώς ανακάλυψα τους ήχους του ρεμπέτικου. Σαν μια μαγική, αόρατη κλωστή να με είχε δεμένη και να με καλούσε κοντά του να το ανακαλύψω, να το εξερευνήσω.
Στεκόμουν ακίνητη «μπροστά» στον ήχο του μπουζουκιού, στους στίχους που με λίγα λόγια και μεστά δημιουργούσαν μια ολόκληρη ιστορία ζωής, αγάπης, θανάτου. Και προσπαθούσα να ερμηνεύσω τι ήταν αυτό που με τραβούσε σαν μαγνήτης.
Άρχισα να ψάχνω, να ρωτάω, να διαβάζω και ν’ ακούω. Ποιο ήταν λοιπόν το μυστικό της έλξης; Ψάχνοντας διαπίστωσα πως δεν ήταν μόνο ένα.
Είναι το ταίριασμα της μουσικής. Η μαγική και δυναμική συνάντηση δυο κόσμων και πολιτισμών. Η ανατολή και η δύση που συναντιούνται στο ίδιο πεντάγραμμο, σφιχταγκαλιάζονται και αφήνουν πίσω τους για πάντα, ό,τι τους χωρίζει. Προχωρούν αντάμα, πάνω στους δρόμους που τους ενώνουν, με ό, τι τους ενώνει. Και το αποτέλεσμα... παραμένει διαχρονικό.
Είναι οι στίχοι, που ηχούν στα αυτιά μας σαν τις κουβέντες της φίλης, του φίλου, του γείτονα. Είναι αυτές οι καθημερινές συζητήσεις για ό,τι μας απασχολεί, που φτιάχνουν με μεγάλη μαεστρία, ιστορίες βγαλμένες απ τη ζωή μας, με γλώσσα απλή καθημερινή, αλλά και πλήθος στοιχείων μιας «αργκό» που προσπαθούμε ακόμη και σήμερα, να ερμηνεύσουμε.
Και βέβαια είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι δημιουργοί και ο μύθος που τους περιβάλλει. Αυτοί οι άνθρωποι του «περιθωρίου» όπως τους αποκάλεσαν, που γράφουν για τους τεκέδες, για το κρασί και το ούζο, για το χασίσι, για τους μπάτσους, για τους ρουφιάνους, για τις έμορφες γυναίκες, για τον έρωτα, για την πολιτική, για την εργατιά. Άνθρωποι που στέκονται στο κατώφλι της κοινωνίας αλλά την κοιτούν από μακριά. Κάπως έτσι φτιάχνουν τους μύθους τους, για να παραμείνουν εκεί, στο περιθώριο... για πολλά χρόνια.
Και να εκεί στο νησί, που απλόχερα προσφέρονταν οι ήχοι του ρεμπέτικου σε κάθε γωνιά. Εκεί που όλοι οι φίλοι παίρνουν τα όργανά τους σ’ αυτό το μεγάλο –κάθε φορά- γλέντι. Όλα τα όργανα χωρούν στις μελωδίες του. Και να σιγά-σιγά και στην πόλη ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά μαγαζιά που από μακριά ακούς τους ήχους του ρεμπέτικου. Και ολοένα και περισσότερα νέα παιδιά, ασχολούνται με αυτό. Του δίνουν όλη τους την αγάπη και το φέρνουν μέσα στην πολύβουη πόλη, συνεχίζοντας την παράδοση από στόμα σε στόμα, καθώς στερούμαστε βιβλιογραφίας για την μουσική.
Η βιβλιογραφία που υπάρχει για το ρεμπέτικο τραγούδι σήμερα, περιέχει ελάχιστα αμιγώς μουσικολογικά συγγράμματα. Μπορεί το μπουζούκι να είναι ο «πρωταγωνιστής», αλλά η κιθάρα είναι ένα όργανο που από τις αρχές της εμφάνισης τύπων αστικού λαϊκού τραγουδιού μέχρι και σήμερα, συμμετέχει ανελλιπώς στη δισκογραφία αλλά και στο λαϊκό πάλκο, ως σημαντικό μέλος της λαϊκής ορχήστρας και ίσως να είναι το όργανο με τις περισσότερες εμφανίσεις στη δισκογραφία του αστικού λαϊκού τραγουδιού. Ίσως γι αυτό, αποκαλούν πάντα μαέστρο τον κιθαρίστα.
Με ενθουσιασμό, λοιπόν, διάβασα για την προσπάθεια έκδοσης ενός βιβλίου εκμάθησης λαϊκής κιθάρας με θεωρητικό παράρτημα που θα προσεγγίζει για πρώτη φορά τους λαϊκούς δρόμους της ρεμπέτικης και λαϊκής μουσικής χρησιμοποιώντας ως κεντρικό άξονα αναφοράς τις συγχορδίες δηλαδή την εναρμόνιση, χωρίς όμως να παραμελεί την μελωδική ανάπτυξη τους. Μπορεί λοιπόν, ο πρωταγωνιστής να είναι το μπουζούκι, αλλά όπως μαθαίνουμε, η κιθάρα είναι "φέρων οργανισμός" δηλαδή ο σκελετός όλου αυτού του οικοδομήματος.
Συγγραφέας-δημιουργός, ο Δημήτρης Μυστακίδης. Τον γνώρισα στην Ικαριά, εκεί στο Πρώτο Μουσικό Σεμινάριο, στον περίβολο του Άη Γιάννη, που μιλούσε στους μαθητές του για τους λαϊκούς δρόμους και μοίραζε φωτοτυπίες από τις δικές του σημειώσεις. Τον είχα ακούσει και μερικά χρόνια πριν στο πάλκο της Πριγκηπέσσας, στη Θεσσαλονίκη, να ερμηνεύει μοναδικά τα ρεμπέτικα τραγούδια και βέβαια δεν είχα καταφέρει να αντισταθώ στο να αποκτήσω τα cd «Αψιλίες» και «16 ρεμπέτικα με κιθάρα» ενώ ανυπομονώ για τη νέα του δουλειά «Ψιθυρίζοντας το ρεμπέτικο».... κανονική fan!!!
Όταν λοιπόν έμαθα για την πρόθεση του, να δημιουργήσει αυτό το βιβλίο, είπα «έφτασε λοιπόν η στιγμή» και βέβαια ο τρόπος έκδοσης, μέσω της κοινωνικής χρηματοδότησης, απαντά στα ζητούμενα των ημερών, που θέλει πρωταγωνιστή το «Eμείς».
Το ρεμπέτικο είναι κομμάτι του λαϊκού πολιτισμού άρα αποτελεί συλλογική ευθύνη η διαφύλαξη και η εξέλιξη του, μας λεει μεταξύ άλλων ο δάσκαλος, Δημήτρης Μυστακίδης, στη συνομιλία που είχαμε μαζί του για το ikariamag.
Kαι εμείς του ευχόμαστε καλή επιτυχία στο εγχείρημά του!
Δήμητρα Κόχιλα
Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Δήμητρας Κόχιλα.
