Το καλοκαίρι του 2013 κατέπλευσαν στην Ικαρία εικοσιτρείς ερευνητές και ερευνήτριες από χώρες της Μεσογείου και την Αμερική για να συμμετάσχουν στο σεμινάριο Ματαρόα. Η ιδέα του σεμιναρίου πλέχτηκε γύρω από το ταξίδι του πλοίου Mataroa. Το πλοίο που έφυγε από τη χώρα τον Δεκέμβρη του 1945, σε μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ελληνικής Ιστορίας, παίρνοντας μαζί του ανθρώπους που σημάδεψαν με το έργο, τη σκέψη και τα οράματά τους τον Μάη του ’68. Τώρα, το πλοίο αυτό θα επέστρεφε, με τα αμπάρια του φορτωμένα σκέψεις και οράματα για μια κριτική και ριζοσπαστική θεώρηση των πραγμάτων.  

Από τη γέννησή της, η ιδέα του σεμιναρίου ταξίδεψε, από τη Νέα Υόρκη, στον Φάρο Ικαρίας, στο Παρίσι, στην Αθήνα και πίσω στην Ικαρία. Και ταξιδεύοντας μεγάλωνε περικλείοντας ανθρώπους από τον Λίβανο, την Αίγυπτο, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Ρουμανία και την Αμερική.  

Κάποιοι από τους ανθρώπους που ήρθαν στην Ικαρία γνωρίζονταν ήδη μεταξύ τους, και άλλοι συναντιώνταν για πρώτη φορά. Στη διάρκεια των πέντε ημερών του σεμιναρίου καθήσαμε σε καριώτικες αυλές, στα Θέρμα και στον Να, και κουβεντιάσαμε σαν να γνωριζόμασταν από παλιά. Παρουσιάσαμε τις ερευνητικές μας εργασίες, μα κυρίως μοιραστήκαμε τις ιστορίες μας. Είμασταν σίγουροι ότι οι ιδέες που θέταμε στο επίκεντρο της συνάντησής μας, η ιδέα της κρίσης/κριτικής, των κοινών, των “περιφράξεων” ή εγκλεισμών των κοινών και του Μεσογειακού φαντασιακού μπορούσαν να δημιουργήσουν έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας κι ένα κοινό πρίσμα από το οποίο, οι διαφορετικές μας ιστορίες μπορούσαν να ειπωθούν ως πτυχές της ίδιας ιστορίας.

Αυτή ήταν η λογική πίσω από τη σειρά των δημόσιων ομιλιών που δόθηκαν στα πλαίσια του σεμιναρίου Ματαρόα. Σκοπός ήταν η δημιουργία ενός πεδίου ανταλλαγής εμπειριών, που όσο κι αν μοιάζουν εξωτικές και ξένες προς την ελληνική και ικαριακή εμπειρία, στην πραγματικότητα δεν διαφέρουν και τόσο μεταξύ τους. Οι άνθρωποι στο Κάϊρο της Αιγύπτου, στην πλατεία Γεζί της Ιστανμπούλ της Τουρκίας, στο Γουισκόνσιν της Αμερικής, στη Ρόσια Μοντάνα της Ρουμανίας, στην Ιερισσό της Χαλκιδικής και στην Ικαρία, κάνουν τα ίδια πράγματα⋅ αντιστέκονται, διαμαρτύρονται και οργανώνονται για να καθορίσουν τους όρους της ύπαρξής τους, να προασπιστούν τα βασικά τους δικαιώματα και την αξία της ζωής τους. 

Αφορμή για το βιβλίο “Διάλογοι Ενάντια στην Κρίση, Για τα Κοινά” ήταν αυτές οι δημόσιες ομιλίες, και κινητήρια δύναμή του, η ισότιμη συμμετοχή ερευνητών και πολιτών στην κατασκευή της γνώσης. Στα πλαίσια, λοιπόν, αυτού του εκδοτικού εγχειρήματος, προσκαλέσαμε αποκρίσεις από συμπολίτες μας και εκπροσώπους συλλογικοτήτων, κυρίως της Ικαρίας, αλλά και εκτός Ικαρίας, ανθρώπους με ενεργή δράση σε περιβαλλοντικούς, συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς αγώνες, οι οποίοι αντλούν από την βαθιά πολιτισμική και κοινωνική τους γνώση, εμπειρία και πράξη.

Οι Διάλογοι, που αποτυπώνονται στο βιβλίο αυτό, επιδιώκουν να συμβάλουν σε μια συζήτηση, που ήδη λαμβάνει χώρα στους κόλπους τόσο των τοπικών κοινωνιών όσο και των κοινωνικών επιστημών, και αφορά στο πώς μπορούμε, “με όπλα την αξία της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης”, να ξανα-οραματιστούμε τις κοινότητές μας και να παραγάγουμε νέες δυνατότητες, χρησιμοποιώντας εργαλεία συνεργασίας και διαλόγου με ανθρώπους που, συνήθως, ούτε εκπροσωπούνται ούτε λαμβάνονται υπόψη κατά την λήψη αναπτυξιακών αποφάσεων και τη χάραξη πολιτικών που εμπορευματοποιούν ανθρώπους και φυσικούς πόρους.

Περισσότερα, στο νέο μας βιβλιο!

Πληροφορίες γι’ αυτό και την παρουσίαση του στην Ικαρία, εδώ.

Μαρία Μπαρέλη – Γαγλία
gagmaba@yahoo.gr

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Μαρίας Μπαρέλη – Γαγλία.