Χιλιάδες, πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς. Με βάρκες το πολύ πέντε έξη μέτρων, έκαναν το ταξίδι μονονυχτίς προς τα Τουρκικά παράλια. Προσέγγιζαν συνήθως στο ακρωτήριο Κόρακας, σε κολπίσκους όπως ο Βρωμολυμιώνας, η στην βάση της Αγριελιάς κοντά στα Αλάτσατα. Τα Κέντρα Υποδοχής που είχαν δημιουργήσει οι Ελληνικές κυβερνητικές υπηρεσίες με τους Άγγλους συμμάχους ήταν του Τσεσμέ, της Πέργαμου, και της Μερσίνης, στην Τουρκία. Έπειτα από παραμονή τριών έως έξη και μηνών στο Τσεσμέ, μέσω Σμύρνης, με ευθύνη του Γενικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής, μεταφέρονταν είτε στην Κύπρο, που κατάληξε ένας μικρός σχετικά αριθμός. Είτε στο ισοπεδωμένο σήμερα Χαλέπι της Συρίας που υποδέχτηκε τον μεγάλο όγκο των προσφύγων.  Από κει γινόταν η διασπορά προς, την Χάιφα, στην τότε Παλαιστίνη, τον Λίβανο, τη χερσόνησο Σινά, αλλά και σε χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αφρικής.

Πραγματοποιήθηκε στις 11 Ιουνίου η εκδήλωση του Συνδικάτου Οικοδόμων & Συναφών Επαγγελμάτων Ικαρίας και Φούρνων, στην κατάμεστη αίθουσα του Μαράθου,  με θέμα:  «Ο κλάδος των κατασκευών και η οικονομική κρίση.  Το προσφυγικό ζήτημα χτες και σήμερα, (ειδική αναφορά στην τοπική εμπειρία την περίοδο 1940-1946)  και οι αιτίες που τα προκαλούν».

Ο προσκαλεσμένος  πρόεδρος της Ομοσπονδίας οικοδόμων και Συναφών Επαγγελμάτων Τασιούλας Γιάννης, αναφέρθηκε διεξοδικά στην κατάσταση που έχει περιέλθει ο κλάδος των κατασκευών,  στις  επιπτώσεις από την εφαρμογή των νέων μέτρων που ψηφίστηκαν και στους σχεδιασμούς που έχουν η  ΕΕ και η Κυβέρνηση προς ψήφιση και εφαρμογή.  Κάλεσε σε συνεχή πάλη για να μην εφαρμοστούν στην πράξη τα μέτρα. Αναφέρθηκε στην ανάπτυξη  ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, τέτοιου που να παλεύει αποφασιστικά  για να γίνουν οι εργαζόμενοι αφέντες του πλούτου που παράγουν. Κινήματος που να παλεύει για μια άλλη οικονομία που να ικανοποιεί τις ανάγκες των εργαζομένων του λαού γενικότερα. Τόνισε ότι η δεινή κατάσταση του  κλάδου, που τον μαστίζει η ανεργία σε ποσοστό 90%, έχει την ίδια μήτρα  που γεννά, τις επεμβάσεις,  τους πολέμους, τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Διαχρονικά και σήμερα.

Δεν είναι άλλη από την  Καπιταλιστική οικονομία και την αδηφάγα ανάγκη του κεφαλαίου για το κέρδος. Είναι με μια λέξη ο Ιμπεριαλισμός.

Στην εκδήλωση ήταν προσκεκλημένοι και παρευρέθηκαν συμπατριώτες μας που βίωσαν την προσφυγιά την περίοδο της κατοχής.  Στην παρέμβαση του Συνδικάτου για το θέμα αυτό, έγινε εκτενή αναφορά  στις συνθήκες που κυριάρχησαν και ανάγκασαν εκατοντάδες Καριώτες να φύγουν στην Μέση Ανατολή για να σωθούν από την πείνα και τις διώξεις των κατοχικών δυνάμεων και υπηρετών τους. Χαρακτηριστικές  είναι οι  αφηγήσεις που περιγράφουν την κατάσταση στο νησί εκείνη την περίοδο «Η αλληλεγγύη και ο ανθρωπισμός, αισθήματα ανεπτυγμένα στην Καριώτικη κοινωνία δοκιμάζονταν σοβαρά. Ανταπόκριση υπήρχε , δεν κάλυπτε όμως ούτε στο ελάχιστο τις ανάγκες. Έδιναν από το υστέρημα, «..Και μιαν οκά ν’αχαν έδιναν, αλλά για πόσο καιρό.. είχαν και αυτοί στόματα να ταΐσουν..». Συγκινητική περιγράφεται  η φιλική διάθεση των λαϊκών ανθρώπων της Τουρκίας. «Μας υποδέχονταν και μας τάιζαν, και ας είχαν περάσει μόνο είκοσι χρόνια από το τέλος της μικρασιατικής εκστρατείας, τι έχουν να χωρίσουν οι λαοί;» λέγετε χαρακτηριστικά σε μια αφήγηση. Αλλά και ο κίνδυνος  από τις φασιστικές ομάδες που δρούσαν στην περιοχή με αποτέλεσμα δεκάδες να χάσουν την ζωή τους από τους πρόγονους των Γκρίζων Λύκων. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι βαρκάρηδες που έκαναν αυτά τα ταξίδια, περιφρονώντας τις διαταγές του κατακτητή, αψηφώντας τις συνέπειες, συμπάσχοντας κυριολεκτικά με τους συμπατριώτες τους, έσωσαν πολύ κόσμο από βέβαιο θάνατο.

Τέλος έγινε αναφορά στον Ελληνικό Στρατό και τον ρόλο της ΑΣΟ στα  γεγονότα της Μέσης Ανατολής.

Το Συνδικάτο Οικοδόμων & Συναφών Επαγγελμάτων Ικαρίας  και Φούρνων δεσμεύτηκε, να συνεχίσει  την  συγκέντρωση μαρτυριών και  αρχειακού υλικού σχετικού με αυτή την ιδιαίτερη περίοδο. Στοχεύοντας αυτή η σημαντική ιστορική εμπειρία να εκδοθεί σε βιβλίο, με την βοήθεια της Ομοσπονδίας οικοδόμων. Γιατί  πιστεύει ότι τόπος χωρίς ιστορική μνήμη, δεν έχει μέλλον.

Στην εκδήλωση προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ  «το άγγιγμα» μια παράγωγη του Κέντρου Τεκμηρίωσης, και Έρευνας Ικαρίας. Ενώ η συνταξιούχος  εκπαιδευτικός Καίτη Ζικκίδου, αφηγήθηκε με ιδιαίτερη φόρτιση την προσωπική της εμπειρία από την προσφυγιά στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στο χώρο υπήρχε έκθεση με φωτογραφίες από την προσφυγιά, και σχετική αρθρογραφία για την περίοδο 1941 -46.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε η πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Σάμου, Βρυνιώτη Βάσω, μέλη των διοικήσεων του σωματείου εργαζόμενων στον τουρισμό, του σωματείου συνταξιούχων, και του συλλόγου αυτοαπασχολούμενων, της ένωσης δημοκρατικών γυναικών, τέλος παρευρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία του Δημοτικού Συμβουλίου και ο Δήμαρχος Ικαρίας .

Η εκδήλωση έκλεισε με μουσικό πρόγραμμα από  την Β. Καρακώστα και τους Β. Φαμπα, ο Γ. Παπαλα και Γ. Γλαρό.

ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΙΚΑΡΙΑΣ & ΦΟΥΡΝΩΝ