Ήταν Καλοκαίρι του 1967.  Είχαμε μπει στον γύψο πριν από 2-3 μήνες.

Εκείνο το Πάσχα ήταν βουβό. Εμείς οι φοιτητές γυρίσαμε στην Ικαρία και δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε το μέγεθος της συμφοράς. Θυμάμαι συνάντησα τον Λευτέρη Βουρνά, υπερήλικα αρχέγονο κουμουνιστή κυνηγημένο από τον Μεταξά. Κάποτε σπούδαζε φιλολογία αλλά δεν αποφοίτησε ποτέ. Τα χρόνια του γυμνασίου έκανε φροντιστήριο στους ανεξεταστέους. “Τι έγινε δάσκαλε;” τον ρώτησα. “Άσε, μου λέει, είμαι έξαλλος, έπιασαν και έστειλαν εξορία όλα τα τσουτσέκια και άφησαν τα στελέχη έξω.” Εκείνο το Πάσχα ήταν βουβό. Ούτε βαρελότα ούτε φυλαχτά. Το βράδυ όμως της Ανάστασης, μετά το Χριστός Ανέστη, έπεσαν κάποιοι δυναμίτες που ταρακούνησαν την μεγάλη εκκλησία του Αγίου Κηρύκου και κάπως αναπτέρωσαν το ηθικό του εκκλησιάσματος και ανησύχησαν σφόδρα τα όργανα της τάξεως. Τότε μια γιαγιά, αν θυμάμαι καλά ήταν η “Μουλαροκώσταινα” άρχισε να κτυπάει το κάθισμα από το στασίδι της, το παράδειγμά της ακολούθησαν και άλλοι, σε λίγο η εκκλησία πλημμύρησε από το εκκωφαντικό θόρυβο, τα όργανα ανησυχούσαν ακόμη περισσότερο.

Ήμασταν εικοσάρηδες και ο κάθε ένας ζούσε την εποχή της δικτατορίας με τον τρόπο του. Ένα βράδυ καθόμασταν στην εξέδρα του Δρόσου, νέοι, ωραίοι, ανέμελοι, σπουδάζαμε ιατρική, φιλολογία, οικονομικά, μαθηματικά, φυσική. Στην παρέα ήταν και ο Γιώργος Κοντογιώργος, συνθέτης του Νέου Κύματος. Ανάμεσά μας και ο Δημήτρης Τσαρνάς, που πέθανε τόσο νέος. Ήταν λίγο πιο μεγάλος από εμάς, σπούδαζε φυσικός, αλλά ήταν πολύ “ψαγμένος”. Τότε πέρασε ένας φίλος από τον δρόμο. “Έλα στην παρέα μας” του λέει ο Δημήτρης. “Εσείς δουλεία δεν έχετε, εγώ όμως αύριο δουλεύω.”  Και συνέχισε την πορεία του. “Έλα ρε σου λέω, αύριο θα είναι αργία.” Του λέει ο Δημήτρης. “Τι αργία;” Ρωτάει ο φίλος. “Θα συλλάβει η Άννα Μαρία.” Ο φίλος έφυγε εμείς συνεχίσαμε την διασκέδαση.  Σε λίγο ήρθε ο χωροφύλαξ και συνέλαβε το Δημήτρη, χειροπέδες και διανυκτέρευση στο κρατητήριο. Ο κοινός φίλος Νικηφόρος του πήγε τσιγάρα, νερό και σεντόνια. Την άλλη ημέρα μάς κάλεσαν για ανάκριση στο Διοικητήριο, εκεί που έγραφε: Μηδενί δίκην δικάσεις, πριν αμφοίν μύθον ακούσεις.  “Τι έγινε;”  “Δεν είδα, δεν άκουσα, τραγούδαγα, γέλαγα...”  Από τα διπλανά τραπέζια όμως είχαν ακούσει και έτσι ο Δημήτρης ταξίδεψε για την Αθήνα στο μεταγωγών. Προσφέρθηκε να τον συνοδέψει στον Πειραιά, ένας χωροφύλακας, ο Τριαντάφυλλος, ο οποίος είπε εγώ θα τον συνοδέψω, και μόλις πήρε την εντολή και υπέγραψε, αμέσως του έβγαλε τις χειροπέδες. “Τώρα έχω εγώ την ευθύνη” είχε πει. Ήταν μια πράξη ηρωική για την εποχή.  Αλλά και εμείς ενηλικιωθήκαμε. Ο Δημήτρης είχε κανονίσει να πάει στην Αμερική για μεταπτυχιακά στην φυσική αλλά ήταν πλέον αδύνατο. Έτσι πήγε στην Γαλλία και από εκεί έφτασε στην Αμερική όπου έκανε λαμπρές σπουδές.

Το λιμάνι του Αγίου Κηρύκου είχε προχωρήσει. Στον προστατευτικό της προβλήτας τοίχο έγραφε “ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟΥ”. Εκείνο το καλοκαίρι οι αρχές έβαλαν τον Νικόλα Κυπραίο που ήταν καλλιτέχνης να γράψει “21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967  ΕΡΓΑ ΠΡΟΟΔΟΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ”, καθώς το έγραφε, πέρασε ο Αντώνης Αδάμος, φαρμακοποιός. “Ό,τι αρχίζει ωραίο τελειώνει με πόνο” του λέει και του απάντησε ο Νικόλας “Είναι κακό στην άμμο να κτίζεις παλάτια”. Με την μεταπολίτευση ξαναγράψανε “ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟΥ”. Μετά την καταστροφή στο  Τσερνομπίλ, συνειδητοποιήσαμε ότι να διαφημίζουμε το “ράδιο” δεν είναι η καλύτερη ιδέα. Τώρα στο λιμάνι γράφει ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΙΚΑΡΟΥ και  WELCOME TO ICARUS ISLAND.

Το επόμενο Καλοκαίρι προκηρύχτηκε το δημοψήφισμα της χούντας, που έγινε στις 29 Σεπτεμβρίου 1968. Το δημοψήφισμα του “σάλιου”, διότι έδιναν το φάκελλο με το ψηφοδέλτιο του ΝΑΙ μέσα, οπότε εκείνος που ψήφιζε έπρεπε να βάλει μόνο το σάλιο. Οι μηχανισμοί άρχισαν να γράφουν παντού μηνύματα υπέρ του ΝΑΙ. Στην Όαση, εκεί που γίνονται τα πανηγύρια,  στον Χρηστό υπήρχε ένας ωραίος τοίχος και θα κυκλοφορούσε και πολύ κόσμος.  Εκεί λοιπόν έγραψαν με μεγάλα γράμματα ΝΑΙ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΟΜΟΝΟΙΑ και κάποιος που πολύ θα ήθελα να ήξερα το όνομά του. Πήγε και έγραψε ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ!

Τον τοίχο αυτόν τον είχα φωτογραφήσει. Και επειδή τότε είχαμε σκοτεινό θάλαμο και εμφανίζαμε τις φωτογραφίες μόνοι μας έγραψα επάνω με σινική μελάνη ΟΑΣΗ BAR για να κρύψω την προπαγάνδα.

Μάκης Φουντούλης
makfou@otenet.gr

ΥΓ 1: Από αυτό το σημείο, θέλω να ευχαριστήσω τον Κωνσταντίνο και τους συνεργάτες του IKARIAMAG για την σπουδαία δουλεία που έκαναν αυτά τα οκτώ χρόνια.
ΥΓ 2: Γράφω με την ελπίδα ότι θα υπάρξει διάδοχη κατάσταση στις “Ελεύθερες Πτήσεις” και θα μας δώσει την ευκαιρία να συνεχίσουμε να προσφέρουμε τα λίγα σημαντικά ή ασήμαντα Ικαριακά πετούμενα

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Μάκη Φουντούλη.