Η λέξη ‘’Ορίζοντας’’  χαρακτηρίζει την κυκλική γραμμή που φαίνεται νοητά να αγγίζει ο ουράνιος θόλος τη Γη. Στις ελληνικές εκφράσεις λαμβάνει μεταφορική σημασία άλλοτε ως ελεύθερο, ανοικτό πεδίο δράσης, άλλοτε ως επίπεδο γνώσεως και άλλοτε ως κατάσταση π.χ. οικονομική, δραστηριοτήτων ή πραγμάτων. (wikipedia)

Τη λέξη τη συναντούμε επίσης στην αστρονομία, τη γεωγραφία και τη ναυτιλία ως ορισμό όπου υποκατηγοριοποιείται σε επιπλέον τέσσερα είδη: τον αληθή, τον αισθητό, το νοητό και τον ορατό. Αντίστοιχα τα τέσσερα κύρια σημεία του ορίζοντα είναι ο Βορράς, ο Νότος, η Ανατολή και η Δύση.

Κι έτσι το παράξενο πλάσμα που λέγεται άνθρωπος, προσπαθεί να κατακτά τα σημεία του ορίζοντα και διχάζεται κάθε τόσο για την απόδραση στο άγνωστο και για την επιστροφή στα γνωστά του λημέρια. Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι ο άνθρωπος χρειάζεται να έχει ορατότητα στον ορίζοντα προκειμένου να διατηρεί στα όρια του εφικτού την ψυχική του ισορροπία καθώς ο ορίζοντας είναι άρρηκτα δεμένος με την ανθρώπινη φύση.

Για μένα οι λέξεις ορίζοντας, ουρανός και ταξίδι, ταυτίζονται. Θεωρώ το ταξίδι τέχνη και ζω για τη στιγμή που θα την τελειοποιήσω (όχι, δεν είμαι πλούσια, συχνά μου αρκεί να χαζεύω ανέξοδα τον ορίζοντα όταν είναι προσβάσιμος). Σημασία όμως δεν έχει η ποσότητα, το πόσο δηλαδή ταξιδεύουμε αλλά το πώς, ο τρόπος που το κάνουμε και πάνω απ’ όλα γιατί το κάνουμε. Ποιοι λόγοι μας ωθούν στο ταξιδιάρικο φευγιό μας.

Όσο χαζορομαντικό, ουτοπικό ή στερεοτυπικό μπορεί να φαίνεται, οι γραμμές των οριζόντων και τα όνειρα για ταξίδια σε τόπους που δεν γνωρίζουμε μάς γεμίζουν ελπίδα σε μια εποχή που δεν έχει άλλα για να μας δώσει και που πρέπει να πάρουμε απόφαση ότι με τις ιδέες μας και με τις καινούριες εικόνες που πρέπει ν’ αποκτούμε, μπορούμε εμείς να δώσουμε στην εποχή. Λογοτέχνες, ποιητές, σκηνοθέτες ανέδειξαν και αναδεικνύουν, την πανανθρώπινη ανάγκη της μετακίνησης αλλά και το σημείο όπου η ανάγκη γίνεται απόλυτη επιθυμία.

Εκεί όπου η φαντασία μας τρέχει και ο χρόνος μπορεί για λίγο να μείνει ακίνητος. Η ροή των δεδομένων για τον εαυτό μας και για τους άλλους να αλλάζει και ό,τι γίνεται ακίνητο να μετατρέπεται και πάλι σε μια κίνηση καλύτερη, πιο ζωντανή, πιο αγωνιστική, πιο ελπιδοφόρα. Το ταξίδι δεν είναι απαραίτητα σωματικό αλλά μπορεί να είναι πάνω απ’ όλα νοητικό, εγκεφαλικό.

Ο ουρανός δεν ταυτίστηκε μυθολογικά μόνο με τη γέννηση του ανθρώπινου πνεύματος αλλά και με τη γέννηση και δημιουργία των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Τεχνών, παραπέμποντας στην αξία του βιώματος. Προς τον ουρανό και τον ορίζοντα οδηγούμε ασυνείδητα το βλέμμα μας όταν απελπιζόμαστε, όταν θέλουμε να ονειρευτούμε και όταν ψιθυρίζουμε ‘’μακάρι να έφευγα από εδώ’’.

Οι σχηματισμοί στα σύννεφα, τα εξωπραγματικά πολλές φορές χρώματά του, μας κάνουν να νιώθουμε μικροί ενώ ταυτόχρονα προς τα πάνω κοιτούμε όταν θέλουμε να ταξιδέψει η σκέψη μας. Μας κατακλύζει δέος με τις αστραπές και τους κεραυνούς και τον ορίζοντα κοιτάμε όταν απλά θέλουμε να ξεκουράσουμε τα μάτια μας. Προς τα πάνω και πέρα κοιτούν κάποιοι όταν ψάχνουν τον Θεό τους κι εκεί μας έλεγαν όταν ήμαστε μικροί ότι πάνε οι νεκροί μας. Προς τα πάνω κι ακόμη πιο πέρα κοιτούμε όταν ακούμε για κόλαση και παραδείσους κι ας είναι όλα αυτά πιο κοντά μας απ’ όσο πολλές φορές νομίζουμε.

Όταν επισκέπτομαι την Ικαρία νιώθω όλα τα παραπάνω στο μέγιστο βαθμό. Όταν είμαι σε αυτό το νησί θέλω να ‘’γευτώ κάθε κόκκο άμμου’’ και μπορώ να ονειρεύομαι τη γενική έννοια της ευτυχίας. Όταν επιστρέφω από αυτό το νησί, πάντα κάτι καλό θα μου συμβεί. Τυχαίο; Όχι, καθώς εκεί πατάω παύση και αντικρίζω τους ορίζοντές μου, μεταφέροντάς τους ύστερα στον μικρόκοσμό μου.

Ιωάννα Μπαλάφα
ioanna.balafa@gmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις από τις φιλοξενούμενες πένες.