Χαϊδεύω με το βλέμμα μου τις βραχώδεις επιφάνειες που λούζονται στο θερινό φως που φθίνει. Εδώ στο Καρκινάγρι της Ικαρίας ο χρόνος κάποιες στιγμές σταματάει, σαν το ρολόι του ερωτευμένου. Γιατί, ας μη γελιόμαστε, ο Έρωτας στα άκρα του είναι ο Θάνατος.
Άκουσα πολλούς Καριώτες να λένε ότι τα πιο όμορφα πανηγύρια, τα πιο ατμοσφαιρικά και κατανυκτικά, αν και λιγοστά, γίνονται το χειμώνα στο νησί. Φαντάζομαι το μέρος αυτό το χειμώνα, χωρίς το φως, και σκέφτομαι πόσο έντονη αντίθεση υπάρχει ανάμεσα στη μοναξιά του λιτού, αυστηρού τοπίου και το διονυσιακό χαρακτήρα των πανηγυριών. Αυτόματα μου έρχεται στο μυαλό ο στίχος του Εμπειρίκου από την Οκτάνα: «(...) έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου». Δεν γνωρίζω την ιδιαίτερη σχέση των ντόπιων με το φόβο του θανάτου, είμαι όμως σχεδόν σίγουρος ότι τα πανηγύρια λειτουργούν ως το αντίπαλον δέος στη μοναξιά του τοπίου. Έχουν προκύψει από ανάγκη, δεν είναι πολυτέλεια. Εξ ου και ο έντονος και αυθεντικός χαρακτήρας τους. Στα πανηγύρια ο Χρόνος γίνεται μικρό παιδί ανέμελο, φοράει σπορ παπούτσια και χορεύει μέχρι τελικής πτώσεως. Κυλάει, μαζί με το κρασί, χωρίς να τον καταλάβεις...
Για μένα πάντως δεν ήταν τα πανηγύρια το ουσιαστικότερο σημείο επαφής με τον Ικαριώτικο χωροχρόνο. Το κλειδί της εισόδου μου στο Ικαριακό θαύμα υπήρξε εξαρχής η επιβράδυνση του Χρόνου, οι χαλαροί ρυθμοί ζωής, γιατί είναι κάτι που περιέχω κι εγώ παιδιόθεν. Όλα τα έκανα αργά, ράθυμα, γι’ αυτό και έμοιαζα να είμαι απ’ αλλού, ζώντας μέσα στον πολιτισμό της ταχύτητας. Η επιβράδυνση του χρόνου μπορεί να δίνει μια εξήγηση και στην περίφημη μακροβιότητα των Καριωτών. Η ανατροπή της δεδομένης οργάνωσης του γραμμικού χρόνου μέσα στη μέρα, οι χαλαροί ρυθμοί και η έλλειψη στρες επιβραδύνουν τη φθορά και το θάνατο. Φυσικά δεν πρόκειται για μια επιστημονική ανάλυση του θέματος, αφού όπως έμαθα, ο πληθυσμός της Ικαρίας είναι ήδη κάτω από το μικροσκόπιο επιστημόνων που προσπαθούν να ερμηνεύσουν το θαύμα που τοποθετεί τους Καριώτες μέσα στην πρώτη πεντάδα μακροζωίας παγκοσμίως. Παρ’ όλα αυτά παραμένω πιστός στην ποιητική μου ερμηνεία.
Το καλοκαίρι τελείωσε και φέτος, το άρωμα της ομορφιάς όμως παραμένει. Πρέπει όμως συχνά να τρίβουμε το αλάτι που επικάθεται πάνω στον καθρέφτη της ψυχής μας για να μπορούμε να αντανακλούμε το φως της και στους γύρω μας. Όχι, δεν θα μας νικήσουν οι Λύπες όταν μπορούμε να χαιρόμαστε ακόμη τόση Ομορφιά : νησιά που αναδύονται στον ορίζοντα σαν ξεχασμένα βασίλεια, βράχια με ρυτίδες της γρια-Θαλασσινής, αρχαία αγάλματα σκαλιστά, θέατρα ρωμαϊκά, ρολόγια ξεχαρβαλωμένα του Νταλί, ολόκληρος ο Χρόνος ενοποιημένος, αποτυπωμένος στο Βότσο, στο Καρκινάγρι.
Αντώνης Παπακωνσταντινίδης
antonispap2001@yahoo.gr
Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις από τις φιλοξενούμενες πένες.