photo

Σκέφτομαι συχνά, όταν θέλω να διαμαρτυρηθώ για κάτι, τις «Επιστολές ενός Αγρινιώτου» του Εμμανουήλ Ροΐδη. Πρόκειται για τέσσερα γράμματα που o Ροΐδης απέστειλε με ψευδώνυμο στον διευθυντή της «αξιολόγου» εφημερίδας «Αυγή», προκειμένου να υπερασπιστεί τον συγγραφέα της «Πάπισσας Ιωάννας» (δηλαδή τον εαυτό του) από τις πανταχόθεν επιθέσεις περί ανηθικότητας, βλασφημίας κλπ. Τα τέσσερα κείμενα (γραμμένα το 1866) είναι μικρά κομψοτεχνήματα ύφους και ορθού λόγου, από τα καλύτερα δείγματα της ροΐδιας γραφής: σκέτη απόλαυση (μπορείτε να κατεβάσετε τις «Επιστολές» από εδώ, συναρτημένες ως επίμετρο στην «Πάπισσα Ιωάννα») .

Έτσι κι εγώ, αν και όχι Αγρινιώτης αλλά Κοζανίτης, θα ήθελα να απευθύνω την παρούσα επιστολή προς το «αξιόλογον» ikariamag, για να υπερασπιστώ το αυτονόητο δικαίωμα του επισκέπτη της Ικαρίας (δηλαδή εμού), αλλά κυρίως των ίδιων των Ικαριωτών, στη δημόσια συγκοινωνία. Διότι η υφιστάμενη συγκοινωνία εντός της Ικαρίας ελέγχεται ως ελλιπής.

Ένα μήνα έμεινα το καλοκαίρι που μας πέρασε στην Ικαρία. Την Ικαρία, που α) είναι ένα από τα μεγάλα σε έκταση ελληνικά νησιά, β) έχει ισχυρούς και κατοικημένους όλο το χρόνο οικισμούς, διάσπαρτους σε όλο το μήκος και το πλάτος της γ) έχει νοσοκομείο μόνο σε έναν από τους οικισμούς της, ο οποίος μάλιστα βρίσκεται όχι στο κέντρο του νησιού αλλά στο ακρότατο σημείο του, δ) διαθέτει έναν πληθυσμό με υπολογίσιμο ποσοστό νεολαίας, αλλά και μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων, και μάλιστα συχνά υπερηλίκων και ε) δέχεται το καλοκαίρι σημαντικό αριθμό επισκεπτών, οι οποίοι δεν διαμένουν απαραίτητα στον Εύδηλο ή τον Άγιο, τα λιμάνια της, αλλά ανεβαίνουν στις Ράχες και τα υπόλοιπα χωριά και εν γένει επιθυμούν να μετακινούνται, προκειμένου να απολαύσουν τις πολλές και ποικίλες ομορφιές του νησιού (από τις παραλίες μέχρι τα δάση της).

Ένα μήνα ήμουν στην Ικαρία κι ένα μήνα αναρωτιόμουν: πώς είναι δυνατόν αυτό το νησί να μην διαθέτει επαρκές δίκτυο λεωφορείων, αφήνοντας εν πολλοίς ασύνδετους τους οικισμούς του; Πώς είναι δυνατόν 7000 μόνιμοι κάτοικοι και υπερτριπλάσιοι εκδρομείς του θέρους να μην μπορούν εύκολα να πάρουν το λεωφορείο, προκειμένου να διεκπεραιώσουν την όποια υποχρέωσή τους με το Κράτος ή απλώς για να κατέβουν στην παραλία; Πώς είναι δυνατόν άνθρωποι ηλικιωμένοι, με προβλήματα υγείας (...ου γαρ έρχεται μόνον) να μην μπορούν να βασίζονται σε ένα αξιόπιστο (έστω à la grecque) σύστημα δημοσίων συγκοινωνιών για να επισκεφθούν το γιατρό; Και πώς είναι δυνατόν οι ηλικιωμένοι αυτοί με τις συντάξεις-χαρτζηλίκι να πληρώνουν εξωφρενικά ποσά στους ταξιτζήδες του νησιού (πήραν τ’ αυτιά μου ταρίφες πολλών δεκάδων ευρώ, αυξημένες μάλιστα κατά πολύ το καλοκαίρι, οπόταν οι αφελείς τουρίστες σκάνε μύτη) για να τους παρασχεθεί αυτό που ο Δήμος τους, υπέρ του οποίου καταβάλλουν φόρους και τέλη, έπρεπε αποτελεσματικότερα να τους παρέχει;

Στις απορίες αυτές, ας προστεθεί και το πώς είναι δυνατόν να αγνοούν οι Δήμοι ότι η  ισχυρή, πυκνή δημόσια συγκοινωνία είναι απαραίτητη ως κομμάτι μιας κουλτούρας συλλογικότητας και οικολογίας (όσο κλισέ κι αν ακούγονται οι όροι). Και κυρίως, ότι χάρη σ’ αυτή, λιγότεροι έφηβοι θα μετακινούνταν με τα υψηλής επικινδυνότητας μηχανάκια κάθε καλοκαίρι.

Οι απαντήσεις που πήρα, μιλώντας με ντόπιους και επί χρόνια επισκέπτες της Ικαρίας ήταν δύο: α) υπάρχει κάποιου είδους «μαφία» (βαριά λέξη, το ξέρω, αλλά την άκουσα πολλές φορές) των ταξιτζήδων, που ανθίσταται στην προσπάθεια ανάπτυξης ενός επαρκέστερου δικτύου συγκοινωνίας και στους οποίους οι Δήμαρχοι απλώς υποκύπτουν. β) Οι Δημοτικές αρχές, αν και έχουν στο παρελθόν τοποθετηθεί υπέρ της ενίσχυσης του λειψού υπάρχοντος δικτύου, αδιαφορούν. Κι αν αυτή η αδιαφορία συναρτάται και με την περίφημη (ή διαβόητη) απροθυμία (έως και εχθρότητα) των Ικαριωτών να ανοίξουν το νησί σε μεγαλύτερους αριθμούς τουριστών (κάτι που δεν στερείται ως ένα βαθμό λογικής, αλλά σίγουρα χρήζει συζήτησης), οι έρμοι οι ντόπιοι που δεν έχουν αυτοκίνητο τι φταίνε να αντιμετωπίζουν δυσκολίες μετακίνησης για στοιχειώδεις ανάγκες τους; Γιατί να πληρώνουν τα μαλλιοκέφαλά τους (...αν έχουν) στα ταξί; Ιδίως τώρα, εν όψει Καλλικράτη που πολλές υπηρεσίες θα μεταφερθούν στον Άγιο; Και πάνω απ’ όλα: δεν σκέφτεται κανείς τους ηλικιωμένους, που δεν έχουν χρήματα για ταξί αλλά πρέπει να κατεβαίνουν για φάρμακα και ιατρικές υπηρεσίες στον Εύδηλο και πρωτίστως τον Άγιο;

Ροΐδης για το τέλος: «Αλλ' η επιστολή μου καταντά πολύ εκτεταμένη, ενώ αι στήλαι της εφημερίδος σας είναι δωρικού ρυθμού, ήγουν κονταί και δυσανάλογοι με την γεροντικήν μου πολυλογίαν». Μόνον η εξής απορία και κλείνω: η συγκοινωνία είναι δημόσιο αγαθό, βασική υποδομή μιας κοινωνίας που σέβεται τον εαυτό της. Είναι αλληλεγγύη. Η Αριστερά (...έστω το ΚΚΕ) που είναι στο τιμόνι της Ικαρίας, πώς ανέχεται αυτή την κατάσταση;

Γιάννης Παλαβός
giannispalavos@yahoo.gr