Η Προπεζουλωπή βρίσκεται πολύ κοντά στον Φάρο. Είναι ένας λόφος βορειοδυτικά του οικισμού με πετρώδες έδαφος, κατάφυτος με αγκαθωτούς θάμνους και αγρέλες. Το ενδιαφέρον που παρουσιάζει είναι η εγκατάσταση όρθιων στηλών από ασβεστόλιθο, με συγκεκριμένο προσανατολισμό. Είναι σίγουρο πως οι στήλες δεν τοποθετήθηκαν τυχαία αλλά προς το παρόν είναι άγνωστος ο χρόνος που συνέβηκε αυτό, καθώς και ο σκοπός τους. Πάντως η λιθολατρεία είναι γνωστή κατά τους αρχαίους χρόνους. Αυτοί οι ακατέργαστοι μονόλιθοι (μενίρ) εν είδη οβελίσκων λατρεύονταν κατά τα ιστορικούς χρόνους όπως οι βαίτυλοι* που αναφέρονται σε πολλές πηγές.

Η μεγαλύτερη στήλη έχει ύψος 2,5 μ. Όλες τους είναι οξυκόρυφες και τοποθετημένες με κατεύθυνση από νοτιοανατολικά προς βορειοδυτικά. Η απόσταση της μίας στήλης από την άλλη είναι 3 μ. ή 9 αρχαιοελληνικά πόδια. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν πολλές στήλες, κάποιες όρθιες στη θέση τους και άλλες πεσμένες στο έδαφος και οι διαστάσεις τους κυμαίνονται από τα 70 εκ. ως τα 2 μ.

Νοτιανατολικά βρίσκονται αρκετοί τύμβοι. Πολλοί είναι καλυμμένοι με θάμνους. Τρεις από αυτούς που είναι ορατοί έχουν ανασκαφεί και συληθεί. Ένας τους έχει μήκος 3 μ. και βάθος 60 εκ., είναι κιβωτιόσχημος  και τμήμα του είναι λαξεμένο στο φυσικό πέτρωμα (1,9 Χ 0,4 μ.).

Ο περίπατος στο λόφο είναι σύντομος και πολύ ευχάριστος, η μυρωδιά από το άναμμα και το φασκόμηλο πολύ έντονη. Όσοι βρίσκονται εκεί δεν παύουν να προβληματίζονται, να μετρούν τους οβελίσκους και να ψάχνουν το συσχετισμό μεταξύ τους.

Ίσως πρόκειται για τον αρχαιότερο χώρο λατρείας στην Ικαρία («Ικαριακά σύμμεικτα, Θ. Κατσαρός) κι αυτή η άποψη ενισχύεται από το γεγονός ότι η Προπεζουλωπή βρίσκεται σε μία θέση που έχει οπτική επαφή με τον όρμο του Ιερού. Είναι βέβαια ένα ζητούμενο αν συνδέονται με τη διονυσιακή λατρεία ή καταδεικνύουν απλώς το παρακείμενο νεκροταφείο.

Μία βόλτα μυστηρίου στο παρελθόν της Ικαρίας.

ikariamag.gr|από, για και με αφορμή την Ικαριά!
Ακολουθήστε μας σε twitter και Facebook

* Ως βαίτυλοι ορίζονται οι κωνικές στήλες που κατοικούν οι θεοί και η λέξη φαίνεται να είναι δανεισμένη από το φοινικικό ή εβραϊκό «βεθ – ελ» που σημαίνει «οίκος του θεού Ελ». Ο Παυσανίας είχε εντυπωσιαστεί από το γεγονός ότι κάποιοι λαοί λάτρευαν τις πέτρες ώσπου κατάλαβε ότι θεωρούνταν τα σπίτια των θεών. Η λατρεία τους, στην Ελλάδα πέρασε πιθανόν από την Κρήτη, η οποία πρώτη δέχτηκε τις φοινικικές επιδράσεις. Οι ιερείς τους άλειφαν με λάδι, κρασί ή αίμα και τους στόλιζαν με στεφάνια, διακοσμητικές ταινίες και τούφες από ακατέργαστο μαλλί.