Ο πατέρας μου μελετά χρόνια τις ρίζες των διαφόρων οικογενειών της Ικαρίας. Περισσότερο της νότιας  πλευράς, αφού από εκεί προέρχεται και επομένως έχει και δική του αντίληψη των ανθρώπων.

Δεν έχω πλήρη γνώση των καταγραφών του, αλλά από όσα έχω μπορέσει να καταλάβω, όλοι σχεδόν οι Ικάριοι μοιράζονται ένα κοινό χαρακτηριστικό: έχουν έναν (ή περισσότερους) πρόγονο που ήλθε από κάπου αλλού. Μανιάτες που ξέφευγαν από την βεντέτα, πειρατές που λιποτακτούσαν από τα πλοία τους, Μωραϊτες που δραπέτευαν από την ερήμωση των Ορλοφικών, Μικρασιάτες ή νησιώτες που έρχονταν γαμπροί, καλλιεργητές που τους έφερνε η Μονή της Πάτμου να εκμεταλλευτούν τα μετόχια της, Χιώτες, τόσο παλαιοί, όταν η Ικαρία ήταν μέρος της Γενουάτικης επικράτειας της Χίου, όσο και πρόσφατοι, μετά την καταστροφή του 1822, αλλά και μία πανσπερμία ανθρώπων που αναζητούσαν, για ιδιωτικούς λόγους, ένα μέρος να ακουμπήσουν και να ζήσουν.

Η Ικαρία ως καταφύγιο. Αλίμενη και δυσπρόσιτη, μπορούσες να κρυφτείς και να ζήσεις.

Όλοι μας, εμείς οι Καριώτες, κουβαλάμε μέσα μας γονίδια κυνηγημένων ανθρώπων, εμπειρίες μεταναστών προγόνων.

Έτσι μπορούμε να δούμε την προέλευση μερικών χαρακτηριστικών της «φυλής» μας με μια ματιά κατανόησης. Οι Καριώτες, ενστικτωδώς, δεν επιδιώκουν την ατομική διάκριση. Δεν έχω ακούσει συχνά εκείνο το «ξέρεις ποιος είμαι εγώ» από Καριώτη. Οι Καριώτες κρύβονται, αισθάνονται καλλίτερα μέσα στην ομάδα τους, χτίζουν «κοινοτισμό». Ακόμα και στα πανηγύριά μας επιβιώνει ένας κοινοτισμός, που άλλοτε ήταν ο κανόνας σε όλες σχεδόν τις εκφάνσεις της ζωής των παλιότερων γενεών. Ακόμα και ο μινιμαλισμός στην ζωή των περισσοτέρων μας, εκεί εδράζεται. Στην ανασφάλεια του πρόσφυγα προγόνου για το μέλλον του.

Και γι’ αυτό δεν είχαν και μεγάλη δυσκολία να μεταναστεύσουν και αυτοί με την σειρά τους, αλλού, στην Αμερική, την Αθήνα και αλλού, ιδίως παλαιότερα.

Με αυτές τις σκέψεις, δεν θα θεωρούσα πιθανό να συμμετέχει η Ικαρία στην πρόσφατη ξενοφοβική έκρηξη που διαπερνά την Ελληνική κοινωνία.

Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης
aivaliotis@delta-chemicals.gr

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη.